Altın, borsa ve dolar ile ilgili çarpıcı yorum! Tarihi zirve sonrası sert düşüş

Ekonomide gerçekçi temellere dayanan politikaların hayata geçirilmesiyle birlikte enflasyonda baz etkisiyle yükseliş hızında azalma görüldü. Son açıklanan enflasyon verisinde yıllık enflasyon yüzde 51.97'ye gerilerken aylık enflasyonda yüzde 2.47 oranında artış yaşandı. Aylık bazda enflasyonun düşmemesi büyük resim için ideal olmasa da Orta Vadeli Program dahilinde enflasyonun düşeceğine dair beklentiler devam ediyor. Hürriyet'ten Burak Taşçı'nın haberine göre; Borsa İstanbul Temmuz ayının ortalarından bu yana tarihi yüksek seviyesi olan 11 bin 252 puanı gördükten sonra düşüş trendi içine girdi. 9523 puana kadar düşen BİST bu noktadan toparlanma yaşasa da alımların cansız olması, yabancı işlemlerinin tutarsızlığı BİST'te dalgalı seyire neden oluyor. Özellikle ihracatçıları ilgilendiren döviz tarafında yükseliş görülmeye başlandı. Dolar kuru bir süre sabit kalsa da yeniden yükseliş göstermeye başladı. Kur Korumalı Mevduat'ın cazibesini yitirmesi ve ekonomi yönetiminin KKM'yi bitirmek istemesi nedeniyle de KKM'den çıkanlar dövize yönelmeye başladı. Son açıklanan verilerde de döviz mevduatlarında artış olduğu gerçeğini ortaya koymaya başladı. ABD Merkez Bankası Fed'in faiz indirimini fiyatlayan altın güçlü yükseliş kaydetse de faiz indirimini fiyatladığı için daha fazla yükselmeyeceğine yönelik görüşler ortaya atılmaya başlandı. Tarihi yüksek seviyelere ulaşan altının Fed'in faiz indirimi yapmasıyla birlikte nasıl yön izleyeceği merakla bekleniyor. Fonlar içinde bulunduğu yatırım grubuna göre hareket etmeye devam ediyor. Bazı fonlar hisse bazlı olup yükseliş tarafında ayrışma gösterse de bazılarında dramatik düşüşler yaşandı. Son dönemde altın fiyatlarındaki yükseliş altın bazlı fonlara kazanç sağladı.Uzmanlar Borsa İstanbul, dolar, altın, fonlar ve genel ekonomik açıdan değerlendirmede bulundu. Eral Karayazıcı - Inveo Portföy Fon Yönetim Müdürü:Doğrusu ben yıla başlarken BIST’in yılsonunda 375-400 dolar bandına (yaklaşık 15 bin puan) ulaşma potansiyeli olduğunu ve buna dünya borsalarında kuvvetli bir ralli yaşanmasının neden olacağını düşünüyordum. Ancak BIST pozitif ayrışarak yılın ilk yarısında yüzde 28 artış kaydederek 325 dolara ulaştı.İki çeyreklik bir rötarı takiben ABD enflasyonu düşüşe geçince 2024 yılının ikinci yarısı dünyada pozitif başladı ancak bu kez BIST negatif ayrışarak Ağustos ayını 288 dolar seviyesinde tamamladı.Bunda ilk yarıyıl kaydettiği güçlü artış nedeniyle diğer borsalara kıyasla fiyat dezavantajı oluşması ve enflasyon ile mücadelenin kaçınılmaz yan etkisi olan ekonomik yavaşlama belirleyici oldu. Yılın son 4 ayında ben dünya borsalarında yükselişin süreceğini ve BIST’in de bu akımdan pozitif etkilenebileceğini düşünüyorum.Ancak bu BIST 100 endeksinin 375 dolara ulaşmasını sağlayabilir mi derseniz iki çeyrek kadar sürebilecek bir rötar riskinin masaya geldiği görüşündeyim. Çünkü hem dünya borsalarında her ne kadar önümüzdeki 18 ay yükselişin süreceği beklentisinde olsam da ilk 4 ay bu hareketin ne kadarı gerçekleşebilir tahmin etmek güç hem de BIST’in başlangıçta bu harekete ayak uyduramaması pekala mümkün.Ben bu nedenle 2024 kapanışının 340-350 bandı içinde (13,000 – 13,600) gerçekleşme ihtimalini daha yüksek buluyorum. Altın ılımlı hızla da olsa bir süre daha yükselişi sürdürmeye aday görünüyor. Yılsonunda 2700 dolar, 2025 ilk yarısı içinde 2900 dolar test edilebilir.Kur tarafında ise Haziran ikinci yarıda başlayan yeni bir trend içine girdik. İki buçuk aydır kurlar enflasyona yakın oranda artış gösteriyor.Ben bunun süreceğini ancak aylık bazda enflasyon üzeri artışlar gerçekleşse dahi ortalamada mevduatın sağladığı getirinin altında kalan ve enflasyona yakın oranda gerçekleşen bir yükselişin daha olası göründüğünü düşünüyorum. Cemal Demirtaş - Ata Yatırım Araştırma Genel Müdür Yardımcısı2024 yılına 7.470 seviyesinden başlayan BIST-100 endeksi, 22 Temmuz tarihine kadar olan süreçte yüzde 50 yükselmişti. Genel olarak, yüksek faiz ortamında, global belirsizliklerin de etkisiyle, kâr realizasyonlarının Ağustos ayındaki geri çekilmeleri tetiklediğini düşünüyoruz. Ağırlıklı olarak Ağustos ayında artan kâr realizasyonlarıyla BIST-100 endeksi son 1.5 ayda yüzde 16 civarında düşüşle 9.500 seviyesine kadar geriledikten sonra, son günlerde dipten alımların katkısıyla yeniden 10.000 puan seviyesini aştı. 23 Ağustos’ta yayımladığımız strateji raporumuza göre 12 aylık BIST-100 endeks hedefimiz 14.000 seviyesindedir ve yüzde 40 civarı bir yukarı potansiyel ifade etmektedir.Bu yıl sonuna ilişkin bir tahmin yapmak gerekirse, mevcut makro öngörülerimiz ışığında 11.500-12.500 aralığında bir BIST-100 seviyesi öngörüsünde bulunabiliriz. 2024 yıl sonu Dolar/TL ve Euro/TL tahminlerimiz sırasıyla 37,72 ve 40,37 seviyeleri. Altın için tahminimiz olmamakla birlikte jeopolitik riskler devam ederken, altın ons fiyatının 2.400-2.500 seviyelerinde seyredebileceğini düşünüyoruz. TCMB’nin, Aralık ayına kadar normalleşme adımlarını izlemeye devam edeceğini, enflasyonla mücadelede sonuçların alındığına ilişkin beklentilerin güçlenmesiyle politika faizini düşürme yönünde bir adım atabileceğini, TCMB politika faizine Aralık ayında 250 baz puanlık bir indirimin gelebileceğini düşünüyoruz. Faiz indirimleri gelmesinin ön şartının enflasyonla mücadele programının başarıya ulaşması olduğunu gözönüne alırsak, global koşulların da desteklemesi durumunda özellikle hisse senetlerine olan ilginin yeniden artacağını ve 2025 beklentileri somutlaştıkça ve jeopolitik tarafta çok beklenmedik olumsuz bir gelişme olmadıkça -seçici olmak kaydıyla- getiri arayışında olan yatırımcıların ilgisinin, büyüme potansiyeli olan şirketlerin hisselerine yöneleceğini düşünüyoruz. 8 Mart’ta Türkiye’nin notu “B”den “B+”ya yükseltilirken, görünümü de pozitif’e revize edilmişti.6 Eylül’de notu ana senaryoda bir derece artırarak “BB-“ye yükseltip, görünümü de yine pozitif olarak paylaşabilir diye düşünüyoruz. Bu artırımla, yatırım yapılabilir seviyenin 3 derece altında kalsak da -2025 yılında doğru politikaların devam etmesi durumunda- yatırım yapılabilir seviyeye gelmesi de Türkiye ekonomisi ve piyasalar açısından çok olumluya dönüşün yolunu açabilir. 2024 yılının 2. yarısında özellikle iç talebin ve ekonominin dayanıklılık testinden geçeceğini, bu süreçte yatırımcıların, ekonomide yavaşlamaya dayanıklı, spesifik hikayesi olan şirketlere yatırım yapmasının uygun olacağını düşünüyoruz. Ağustos ayından itibaren enflasyonun %62 seviyelerinden %52 seviyelerine gerilediğini görüyoruz. Baz etkisiyle, enflasyonda gerilemenin devam edeceğini düşünüyoruz. Dezenflasyon süreci devam ederken, enflasyonun 2024 sonunda %42, 2025 sonunda ise %28 seviyelerine gerilemesini öngörüyoruz. Ekonomide büyümenin bu yıl %3,2 ; 2025’te ise %4,2 seviyelerde oluşmasını öngörüyoruz. Genel olarak 2024 2. yarıda başlayan normalizasyon sürecinin 2025 ilk yarısına kadar devam edebileceğini ve makro dengelerin oturmasıyla birlikte yabancı yatırımcı ilgisinin de yeniden artacağını düşünüyoruz. OVP’de rasyonel ekonomi politikalarına bağlı kalınacağının altının çizileceğini ve mâkûl makro ekonomik hedeflerle -ayağı yere basan- bir ekonomi programının ortaya çıkacağını düşünüyoruz. Bu süreçte, yabancı yatırımcı güveni ve genel yatırım ortamında iyileştirme yönünde atılacak adımlar, direkt yabancı yatırımcı ilgisinin ve portföy yatırımcısının ilgisinin artması açısından belirleyici olacaktır. Yatırımcılara, özellikle risk profillerine göre varlık sınıfları belirlemelerini ve ağırlıklandırmalarında fayda görüyoruz. Model portföyde, yüzde 25 döviz varlıklar, yüzde 75 TL varlıklara yatırım yapılabilir. Portföylerde %45 hisse senedi, yüzde 30 TL sabit getirili varlıklar, yüzde 10 altın ve yüzde 15 yabancı varlıklarda (hisse, eurobond) değerlendirilebilir. Önümüzdeki yıllarda makro istikrar ve düşük enflasyon senaryosuna hazırlıklı olmak üzere, kısa vadeli riskleri yöneterek, uzun vadeli hisse senedi yatırımları için uygun bir dönemde olduğumuzu düşünüyoruz. Bu süreçte de sağlıklı büyüme potansiyeli olan, paylaşımcı, yönetişim ilkelerine bağlı şirketleri yakın izlemeye almakta fayda görüyoruz. Özellikle hisse senedi yatırımcılarının, şirketlere ortak olduklarının bilinciyle seçici olmalarını tavsiye ediyoruz. Hisse ya da fon seçimlerinde de profesyonellerden destek almalarını fakat seçimlerinde özellikle kendi süzgeçlerinden geçirdikten sonra yatırım yapmalarını öneriyoruz Dr. Erkan Kork- BankPozitif Yönetim Kurulu BaşkanıBorsa İstanbul’un yıl sonuna doğru son haftaların aksine daha iyi bir performans sergileyeceğini düşünüyorum. 15 bin puan hedefi uzak bir hedef değil. BIST100 yeniden 10 bin puan seviyesinin üzerine çıktı. Yıl sonu hedefleri hakkında yorum yapmak için henüz erken olabilir fakat piyasadaki iyileşme önümüzdeki haftalarda hissedilir bir boyuta ulaşacak. O zaman pay piyasalarında önümüzü daha net bir şekilde görebileceğiz. Ama ben yine de endeksin 15 bin puan hedefine yakın bir seviyede yılı tamamlamasını bekliyorum. Döviz kuru uzun bir süredir yatay seyrediyor ve güçlü bir Türk Lirası var. Yerel paramıza olan ilginin ve cazibenin yıl sonuna kadar daha da artmasını bekliyorum. Son dönemlerde yukarı yönlü bir hareket olsa da, ben yılsonu dolar/TL kurunun 35-36, euro/TL kurunun ise 38 bandında kalacağını düşünüyorum. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda ABD Merkez Bankası’nın 18 Eylül’deki toplantıda faiz indirimine gitmesine kesin gözüyle bakılıyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ise faiz kararını 19 Eylül’de duyuracak. TCMB’nin eylül toplantısında da faizi pas geçmesini bekliyorum. Dezenflasyon süreci devam ediyor, baz etkisini görmek gerekiyor bu yüzden faizlere ilişkin tahminlerde bulunmak için henüz erken fakat her şey olumlu kalmaya devam ederse yıl sonunu bir faiz indirimiyle kapatabileceğimizi düşünüyorum. Dolar ve Euro tarafında kayda değer bir artış olmayacaktır fakat borsa ve altın tarafının hareketli geçeceği kanaatindeyim. Özellikle FED’in faiz indirimleriyle ONS altın tarafında başlayacak yükseliş Türkiye’de gram altına ivme kazandıracaktır. Borsa tarafı ise hala ucuz ve orada büyük bir potansiyel var. Borsa yatırımcısının sonbahar döneminde sevineceğini düşünüyorum. Verilerdeki iyileşmeler pay piyasalarını ivmelendirecektir.