Adana’da sıcaklar artıyor, tehlike yaklaşıyor: Kene ısırmalarına karşı dikkat! Birçok hastalığa yol açıyor!
Hava sıcaklıklarının artmasıyla birlikte yaz aylarının kâbusu olan kene tehlikesi yeniden gündemde. Uzmanlar ısınan havalarla birlikte kene vakalarının çoğaldığını belirterek özellikle açık havaya çıkanlara ve kırsalda yaşayanlara karşı uyarılarda bulundu.
Adana’da yaz aylarının gelmesiyle birlikte kene vakalarında yaşanan artışla birlikte kene ısırmasından bulaşan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) virüsünde de yaşanan atışlar dikkat çekiyor. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Kayhan Uğuz, başta kırsal alanda yaşayanlar olmak üzere açık havaya gezmeye gidenlere dikkat etmeleri yönünde tavsiyelerde bulundu.
BİRÇOK KİŞİ ISIRILDIĞINI HİSSETMİYOR
Halk arasında kene ısırığı olarak bilinen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığı Türkiye’de özellikle iç kesimlerde fazla rastlanıyor. Dr. Uğuz kan emici dış parazit olarak adlandırılan kenelerin dünyada 900’e yakın Türkiye’de ise 40’a yakın türü olduğuna dikkat çekiyor. Kenelerin yaşamlarını sürdürebilmesi için kan emmek zorunda olduğunu belirten Uğuz, 2 – 3 gün ile 2 -3 hafta arasında değişen kan emme sürecinden sonra konakladıkları yerden ayrıldıklarını dile getirdi. Kenelerin kan emme sırasında ağrı kesici sıvı salgılamalarından dolayı birçok kişinin bu durumu fark etmediğini vurgulayan Uğuz, genellikle nem derisinin yüksek olduğu kasık bölgesi kulak bacakların iç kısımları koltuk altları, diz arka kısımlarda bulunduklarını söyledi.
HER VAKADA HASTALIK OLUŞMAZ
Uğuz, kene belirtileri arasında ısırılan bölgede hafif kızarıklık ve şişlik görülebileceğini aktararak, “Her kene ısırığında hastalık oluşmaz. Genellikle ısırık bölgesinde hafif bir kızarıklık şişlik, kaşıntı ve yanma hissi olur ve kendiliğinden geçer, Eğer ısırık bölgesindeki kızarıklık yayılmaya başlar, vücutta döküntüler, ateş, titreme, baş ağrısı, yaygın kas ve eklem ağrısı, yorgunluk, karın ağrısı, kusma olursa o zaman bir hastalık bulaşının olduğuna dair belirtiler başlamış demektir. Bu belirtilerin ortaya çıkması bulaşan mikrop yoğunluğuna bağlı 3 ila 30 gün sonra olabilir” ifadelerine yer verdi.
TERMOMETRELER BİRDEN 40 DERECEYİ GÖRDÜ! 90 YILIN EN SICAK YAZI OLACAK
Türkiye’nin en sıcak illerinden olan Adana’da hava sıcaklığı mevsim normallerinin üzerinde seyretmeye başladı. Afrika'dan gelen sıcak hava dalgasıyla kentte nisan ayının son haftasında termometreler güneş altında 42 dereceyi gösterdi.
Parklar ve sokaklar boş kalırken, dışarı çıkan bazı vatandaşlar da ağaç altında gölge yerlerde serinlemeye çalıştı.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre Adana’nın Yüreğir ilçesinde hava sıcaklığı 39.2 derece olarak ölçüldü. Bu değer 1929-2024 yılları verilerine göre Nisan ayının en sıcak günü oldu. Bir önceki en sıcak gün 2008 tarihinde 37.5 derece olarak ölçülmüştü. Adana 39.2'lik sıcaklık değeri ile Türkiye'de en sıcak ili oldu.
ADANA’DA SICAKLIĞA BAĞLI ARTIŞLAR YAŞANIYOR
Uğuz, Adana’nın yaz aylarının gelmesiyle normalin üstünde sıcaklık artışı yaşadığını hatırlatarak, Nisan – ekim arası dönemde kene vakalarının da oldukça sık rastladığını ifade etti. Uğuz, “Adana, Çukurova bölgesinde yer alan sıcak bir bölge olduğu için bu dönemlerde özellikle kırsal bölgelerde yaşayan ve açık havada gezmeye giden insanlarda bu tür vakalar görülüyor” açıklamalarına yer verdi.
NELER YAPILMALI, NELER YAPILMAMALIDIR?
Uğuz, kene ısırığı durumunda yapılması gerekenleri ise şöyle ifade etti:
- Vücudun kene ısırığı olan bölgesinde kene kendiliğinden düşmüş ise, bu bölge bol sabunlu su ile yıkanmalıdır ve kontrol amaçlı bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
- Kene halen duruyorsa veya biraz önce belirttiğimiz şikâyetler varsa hemen bir doktora başvurmak gerekir.- Kene vücuda yapışıksa hastalık bulaşma riskini azaltabilmek için en kısa sürede kenenin vücuttan uzaklaştırılması gerekir.
- Eğer 1 saat içerisinde bir sağlık kuruluşuna ulaşabileceksek oraya gitmeliyiz ama eğer 1-2 saat içerisinde ulaşma şansınız yoksa keneyi bir pens ya da cımbız kullanarak ve çıplak elle keneye temas etmeden, kenenin cilde en yakın yerinden tutarak çivi çıkarır gibi patlatmadan yavaşça çekerek çıkarılması gerekir. Sonrasında o bölgeyi bol sabunlu suyla yıkayıp alkol içerikli bir dezenfektan ile silinmesi önemlidir.
- Çıkan keneyi çamaşır suyu ya da bir insektisit içine atıp ölmesini sağlanmalı.
AMAN DİKKAT! BUNLARI SAKIN YAPMAYIN: ÖLÜMCÜL OLABİLİR
“Asla keneye ciltteyken patlatma, sigara basma, kolonya, gaz yağı dökme, parçalama, ezme, çıplak elle müdahele gibi işlemler yapılmaması lazım. Çünkü bunlar kenedeki mikroorganizmaların diğer bulaşını hızlandırır. En sık bulaş kene ısırıkları, keneye çıplak elle temas, virüs taşıyan hayvanlar ve hasta insanların kan ve vücut sıvılarına temas ile olur.”
ADANA’NIN KIRSAL KESİMLERİNDE VAKA ARTIŞI
Dr. Kayhan Uğuz, Türkiye’de kene ısırması sonrası en sık görülen hastalıkların başında KKKA, Lyme, Tularemi, Ensefalitler, Q ateşi, Erlihyozis ve Akdeniz benekli ateşi olduğunu dile getirirken, bulaşan hastalıkların teşhis edilmesinin 14 günü bulabildiğini vurguladı. Uğuz,türkiye’de ilk olarak 2002 yılında Tokat’ta görüldüğünü belirterek, Adana’da sıcaklılara bağlık vaka artışlarının yaşandığını aktardı. Adana’nın kırsal bölgelerinde kente göre daha fazla kene ısırığı meydana geldiğini ifade ederken bu vakalarla karşılaşılmaması için alınması gereken önlemleri sıraladı:
- Dış kıyafetler için kene öldürücü insektisitle kullanılmalı, vücut için ise bitki özlü spreyler tercih edilmelidir.
- Doğada vücudu tam kapatan giysiler tercih edilmeli ve pantolon paçası çorabın içine koyulmalı ve çizme giyilmesi gerekmektedir.
- Kene ışığından korunmak için yürüyüşlerde Çimenlik, otuzluk alanlar değil yürüyüş parkurları tercih edilmeli.
- Özellikle yağmur sonrası otluk bölgelere girilmemeli,
- Açık renk kıyafetler tercih edilmeli,
- Riskli bir alanda bulunulmuşsa eve dönüşte mutlaka duş alınmalı, gözle vücutta (Özellikle riskli vücut bölgelerinde) kene kontrolü yapılmalı (özellikle çocuklarda), kıyafetler yıkanmalı ya da 20 dakikalık sıcak bir kurutma işlemine tabi tutulmalıdır.
- Keneler köpeklerde de konaklayan parazitlerdir köpeğiniz varsa aşılarını tam yaptırmanız gerekmektedir.