Adana'da mutlaka görmeniz gereken müze ve ören yerleri
Birçok medeniyete ev sahipliği yapan ve binlerce yıllık geçmişe sahip olan Adana, müzeler açısından oldukça zengindir. Şehrin kültürel zenginliğini yansıtan müzeler hem yerel halka hem de ziyaretçilerine Adana’nın kültürel mirasını keşfetme imkanı sunuyor.
ADANA ARKEOLOJİ MÜZESİ
1924 yılında kurulan müze, Türkiye’nin en eski 10 müzesinden birisidir. 1972 tarihinde ziyarete açılan ve uzun yıllardır hizmet veren müze, 2013 yılında Adana Yeni Müze Kompleksi I. Etap çalışmaları kapsamında, Arkeoloji Müzesi’nin teşhir ve tanzim çalışmalarının tamamlanmasıyla birlikte 18 Mayıs 2017 tarihinde ziyarete açılmıştır.
Müzede, prehistorik dönemden bugüne insanın yaşam serüveninin, dönemlere ait bilgi metinleri, görseller, diaromalar ve canlandırmalar yardımıyla anlatıldığı 8 salon bulunmaktadır.
Salonlarda Prehistorik dönem eserleri, Hitit, Asur, Arkaik, Hellenistik, Roma, Doğu Roma, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait heykeller, lahitler, steller, sunaklar ve büstler gibi taş eserler, cam, pişmiş toprak ve bronzdan yapılmış çeşitli kaplar, pişmiş toprak ve bronz kandil ve figürinler, silindir-damga mühürler, cam, bronz ve altın takılar ile diğer arkeolojik buluntular yer almaktadır.
ATATÜRK EVİ MÜZESİ
Atatürk Evi Müzesi, 19. yy.da yapılmış geleneksel Adana evlerinin en iyi örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir. Ramazanoğullarından Suphi Paşa’ya ait olan konak, ahşap yığma tarzda iki katlı kagir bir yapıdır. Osmanlı mimarisi özelliklerini yansıtan ve taşınmaz kültür varlığı olarak tescillenen Konak, aynı zamanda Mustafa Kemal ATATÜRK’ün Adana’yı ziyaretleri sırasında konakladığı bir mekandır.
1976 yılında Atatürk Bilim ve Kültür Müzesi olarak düzenlenen konak, Atatürk’ün 100. doğum yılı olan 19 Mayıs 1981 tarihinde Adana Müzesi Müdürlüğü'ne bağlı Atatürk Evi Müzesi olarak ziyarete açılmıştır. 1998 yılında yaşanan deprem nedeniyle ziyarete kapatılan Müze 2003 tarihinde yeniden ziyarete açılmıştır.
İki katlı olan Müzede, Mustafa Kemal Atatürk’ün, Adana ziyaretlerine dair fotoğraflar, gazete haberleri, Kuva-yi Milliye Dönemi’ne ait eşyalar ile Adana kültürüne ait etnografik eserler sergilenmektedir.
ANAVARZA ÖREN YERİ
Kentin ismi Persçe yenilmez anlamına gelen “Nezarba” kelimesinden türemiştir. M.Ö. 19 yılında Roma İmparatoru Augustus’un burayı ziyareti sırasında adı Kaisareia olarak Augustus’a ithaf edilen kent, Tarkondimotos Krallığı'nın ekonomik, ticari ve politik merkezi olarak önem görmüştür.
Anavarza’da, Ala Kapı olarak adlandırılan üç kemerli tak, kuzey-güney doğrultulu sütunlu ana caddeye açılmaktadır. Çift şerit planlı ana cadde 34 m. genişlik ve 2700 m. uzunluktaki ölçüleriyle antik dünyanın en büyük cadde yapısını oluşturmaktadır. Anadolu’da ki üç amfitiyatrodan günümüze en sağlam gelebileni Anavarza’dadır. M.S. 92 yılında imparator Domitianus tarafından yaptırılan 25 km. uzunluktaki su kemerleri dünyadaki en uzun ve gösterişli aquadüktler arasında gösterilmektedir.
ŞAR ÖREN YERİ
Şar Kenti, Asurluların Malatya’dan Kayseri’ye geçiş güzergahında bulunmaktaydı. Çukurova toprakları üzerinde hüküm süren Kizzuwatna’nın kültür başkentinin Kumanni- Comana olduğu konusunda tespitler bulunmaktadır. Kronolojik olarak bakıldığında, bölgede Geç Asur ve Haçlı krallıkları ile Arapların egemenlik arayışında oldukları çeşitli kalıntı ve buluntulardan anlaşılmaktadır.
Bugün Şar Ören Yeri’nde ayakta kalan yapılar Roma ve Erken Doğu Roma olarak tarihlendirilmektedir. Şar Ören Yeri içerisinde yer alan Kırık Kilise, tiyatro, Alakapı, kent surları, nekropoller, tümülüsler, kaya mezarları dağınık halde konumlanmıştır.
Şar Ören Yeri’nde Ortaçağın başlarına tarihlenebilen en önemli yapı olan Kırık Kilise, orijinalinde M.S. 4. yüzyıl ortalarına tarihlenen bir Geç Antik Devir mezar yapısı olup daha sonra tarihi tam belirlenemeyen bir dönemde haç biçimli bir kiliseye dönüştürülmüştür. Söz konusu anıt mezarın 311 yılında Noricum Eyaleti'nde praeses olarak görev yapan Roma Senatörü Aurelius Claudius M.S. 4. yüzyıl ortalarına tarihlenebileceği kitabesinden anlaşılmaktadır. Anıt mezarın tüm alt kısmı ve tonozlu mezar odası korunarak günümüze ulaşabilmiştir.
KURUKÖPRÜ ANIT MÜZESİ VE GELENEKSEL ADANA EVİ
Bölgenin arkeolojik zenginliklerini sergilemek amacıyla 1924 yılında, Adana Eski Eserler Müzesi’nin kurulmasına karar verilmiş ve müze binası için ilk olarak Taş Köprü’nün yakınlarında bulunan Cafer Ağa Medresesi uygun görülmüştür. Bir süre burada hizmet verildikten sonra kullanılamayacak durumda olan yapının yıkılmasının ardından, Rum Kilisesi’ne taşınılmıştır.
1950 yılından itibaren Adana Müzesi olarak hizmet veren bina, 1972 yılında Arkeoloji Müzesi’nin açılıp birçok eserin yeni müzeye taşınmasıyla müze deposu olarak kullanılmıştır. 1983 yılındaki restorasyon çalışmasının ardından Etnografya Müzesi adı ile tekrar müze işlevi kazandırılmıştır. 2008 yılında müzedeki etnoğrafik eserler, mevcut Arkeoloji Müzesi'ne taşınmış ve binada yapılan restorasyon çalışmalarının tamamlanmasının ardından 2017 tarihinde Kuruköprü Anıt Müzesi ve Geleneksel Adana Evi olarak ziyarete açılmıştır.