Zenginler liginde!

EKONOMİ SERVİSİ

2004 yılında kurulan sosyal medyanın yıldız sitesi Facebook, borsaya açılma adına ilk adımı attı. Yatırım bankası Morgan Stanley, Goldman Sachs ve JP Morgan’ın aracılığını üstlendiği operasyonun mayıs ayında olacağı ve 5 milyar dolarlık bir halka arzın yapılacağı belirtiliyor. Rekor daha önce Google’a aitti. Şirket 2004 yılında 1.9 milyar dolarlık halka arz yapmış piyasa değeri 23 milyar dolarla borsaya adım atmıştı. Böylece bu adım internet tarihinin en büyük halka açılma operasyonu anlamına geliyor.

Yönetim iyi kazanıyor

5 milyar dolarlık rakamla birlikte şirketin değerinin 75-100 milyar dolarlık bir banda oturacağı ifade ediliyor. 100 milyar dolarlık piyasa değeri, genç milyarderler listesinin 1 numaralı ismi kurucu (CEO) Mark Zuckerberg’in servetini 28 milyar dolara taşıyacak ve genç yönetici 7 yılda yakaladığı başarıyla Forbes’ın en zenginler listesinin 9 numaralı üyesi konumuna çıkacak. 27 yaşındaki Zuckerberg’in hisse oranı yüzde 28.4’e karşılık geliyor ama güç tarafından yüzde 57’lik oy hakkı ile tartışmasız en iddialı koltukta oturuyor.

Facebook’ta yöneticiler 295 bin dolar maaş alıyor. Prim olarak nakit ve hisse veriliyor. Şirketin COO’su Sheryl Sandberg gösterdiği performansla 2011’de 30 milyon dolar kazanmayı başardı. Zuckerberg’in yıllık kazancı 1.5 milyon doları buldu. Mark Zuckerberg’in maaşın 2013 sonrası 500 bin dolardan 1 dolara inecek.

Duvarı çizip % 0.2 hisse aldı 200 milyon doları kaptı
Facebook’un halka açılmayla birlikte dolar milyoneri yapacağı sürpriz isimler de yok değil. Bunlardan ilke graffiti sanatçısı David Choe. Şirketin San Jose’deki (Silikon Vadisi) ilk ofisinin duvarlarını çizimleriyle süslüyen Choe, bundan 7 yıl önce kendisine yapılan “para mı, hisse mi” teklifinde kazanan taraf oldu. O dönem Facebook’u anlamsız bir iş olarak niteleyen Choe, buna karşılık paraya ihtiyacı olmadığından Facebook’tan gelen hisse önerisini kabul etti. 2005’te yüzde 0.2’lik hisse alan Choe’nun çok yakında bu sayede 200 milyon dolarlık serveti olacak. Choe böylece Ünlü müzayede evi Sotheby’s’in 200.7 milyon dolarla yaptığı en değerli satışı (2008’de Damien Hirst’ün tablosu) yakalamış oluyor. NY Times’ın ulaştığı ünlü graffiti sanatçısı David Choe, konuyla ilgili yorum yapmaktan kaçınıyor.

Dişçi baba da milyoner oluyor

Bu arada Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg’in New Yorklu bir dişçi olan babası da verdiği maddi desteğin karşılığını fazlasıyla almaya hazırlanıyor. O dönem baba Zuckerberg’e verilen hisselerin 100 milyar dolarlık hesaptan yola çıkalarak varılan değeri 100 milyon dolara yaklaşıyor.
Öte yandan Facebook’un ilk yıllarında şirketin 250 çalışanına hisse opsiyonları verilmişti. Bu sayının şimdilerde 1.000 çalışanı aştığı hesaplanıyor. Şirket böylece 1.000 çalışanını da milyoner yapmaya hazırlanıyor.

845 milyon kullanıcı 3.9 milyar dolar nakit

Halka arz için resmi başvurusunu yapan Facebook, şirketle ilgili rakamları da bu bildiride yayımladı. Bu bilgiler şirketin açıkladığı son veriler anlamını taşıyor. Buna göre şirketin 2011 yılı geliri 3.7 milyar dolar olurken, geçen yılki net karı 670 milyon dolar seviyesine ulaştı. Şirketin elindeki nakit toplamının 3.9 milyar doları bulduğu belirtildi. Borçlar hanesinin karşısında da 1.4 milyar dolar yazdı.

Öte yandan Facebook’un kullanıcı sayısı 2011 sonu itibariyle 845 milyona çıktı. 2009 yılı sonunda bu rakam 360 milyon, 2010 sonunda 608 milyon kullanıcıydı. Günlük aktif kullanıcı sayısı ise 483 milyon kişiye karşılık geliyor. Sitede 100 milyar arkadaşlık bağının kurulduğu ifade edilirken, ‘like’ (beğen) ikonuna tık’lama sayısının günlük 2.7 milyarı bulduğu bilgisi verildi.

7 yılda sanal alemin zirvesine tırmandı

- Harvard üniversitesi öğrencilerinden Mark Zuckerberg ile üç arkadaşı Şubat 2004’te Facebook’u kurdu.
- Aralık 2004 tarihinde şirket 1 milyon kullanıcı sayısına ulaştı.
- Facebook’a ilk yatırım yapan şirket 12.7 milyon dolarla Accel Partners oldu.
- Aralık 2005 ’te sitenin kullanıcı sayısı 5.5 milyonu buldu.
- Eylül 2009’da Facebook 300 milyon kullanıcıya ulaştı. Şubat 2010’da rakam 400 milyonu, Temmuz 2010’da 500 milyonu buldu.
- Ocak 2011’de Goldman Sachs’ın da içinde bulunduğu uluslararası fonların 1.5 milyar dolarlık yatırımıyla şirket değeri 50 milyar dolara çıktı.
- Facebook’un kullanıcısı sayısı 2012’ye girilirken 850 milyona dayandı, bu rakam dünya nüfusunun yüzde 10’unu alıyor.

Rus işadamından Microsoft’a herkes kazandı

Facebook’un halka arzın ardından piyasa değeri 100 milyar dolara ulaştığında şirketi kuran ve sonrasında yatırım yapan ortakların serveti ciddi rakamlara işaret ediyor. Bu isimlerden bazı örnekler şöyle.
- Mark Zuckerberg (kurucu, CEO). Yüzde 28.4 hissesi var. Serveti 28 milyar doları bulacak.
- Chris Hughes (kurucu). Yüzde 1 hissesi var. Sıfırla başladı, 1 milyar dolarlık serveti olacak.
- Dustin Moskovitz (kurucu). Zuckerberg’in oda arkadaşıydı. Şirkette yüzde 6 hissesi var. Bu rakam 6 milyar dolara karşılık gelecek.
- Eduardo Saverin (kurucu). Şirketi kuran dörtlü arasındaydı. Yüzde 5 hissesi var. Bir diğer ifadeyle 5 milyar dolarlık serveti.
- Sean Parker. Eski yönetici, Başkan. Yüzde 4 hissesi, 4 milyar dolarlık serveti olacak.
- Accel Partners. Yüzde 15 hissesi var. 2004 yılında 12.7 milyon dolar yatırdı, şimdi 15 milyar dolarlık hisseyi kontrol edecek.
- Digital Sky. Rus internet yatırımcısı Yuri Milner şirkete 2009’da 200 milyon dolarla girdi. Halka arzın ardından bu rakamı 5 milyar dolara çıkaracak.
- Microsoft. 2007 son çeyrekte şirketin yüzde 1.6’sını 240 milyon dolara aldı. Böylece 1.6 milyar dolarlık hisseyi elinde tutuyor olacak.