Yaz borcu tahtaya al 14 ay sonra!

İç pazarda gözlenen durgunluk, ihracat pazarlarındaki daralma şirketlerin ödeme ve tahsilat programını alt üst etti. Hazır giyimden iç giyime, iplikten kumaşa neredeyse her sektörde ciddi tahsilat sorunu yaşanıyor. Aralarında dev markaların olduğu Türkiye’nin dört bir yanındaki şirketler üretim yaptırdıkları veya mal aldıkları şirketlere 1 yıllık çek vermeye başladı. Eskiden 5-6 ay olan vade iplikte 8-9 aya, hazır giyimde 10-12 aya, ev tekstilinde ise 14 aya kadar uzadı. Piyasada peşin çalışan tek şirketin LC Waikiki olduğu belirtilirken birçok ünlü markanın da ödemelerini mümkün olan en uzun vadeye yayması dikkat çekiyor.

Tekstil ve hazır giyim sektörünün önde gelen isimleri birçok küçük ve orta ölçekli şirketin uzun vadeli çekler yüzünden batma noktasına geldiğine dikkat çekerek gidişatın iyi olmadığı uyarısını yaptı.

Gidişat sağlıklı değil

Sektör temsilcileri, “İç piyasada işler durgun. İhracatta özellikle komşu ülkeler ve Rusya ile yaşanan sıkıntı yüzünden daralma var. Yurt dışına malını satamayan iç pazara yöneliyor. Doğal olarak rekabet artıyor, fiyat düşüyor ve çeklerin vadesi de uzadıkça uzuyor” değerlendirmesini yaptı.

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sami Kariyo, aralarında büyük markaların da bulunduğu hazır giyimcilerin 1 yıla kadar vade verdiğini, bu durumun çok sağlıksız olduğunu vurguladı. Kariyo, “Ticarette bir söz vardır; dibin dibi yoktur diye... Dolayısıyla fiyat indiriminin de vadenin de dibi yoktur. Bunun sonu kötüdür. Özellikle marka olan hazır giyimcilerin 1 yıl vade verdiğini duyuyoruz, görüyoruz. Bunlar iyiye işaret değildir. Hele satan açısından hiç iyi değildir. Dolayısıyla herkesin olaya bu açıdan bakması ve ona göre pozisyon alması gerekmektedir” diye konuştu.

Hazır giyim sektörünün duayenlerinden, Kiğılı’nın patronu Abdullah Kiğılı da vade sorunun yarattığı sıkıntıya dikkat çekti. Kiğılı, “Müesseseye göre yapılan vade 8-10 ay arasında değişiyor. İnsanlar iş yapamıyor, iş yapamayınca ödemeler sağlıklı olmuyor. Zincirleme olarak herkes bundan olumsuz etkileniyor” dedi.

Hazır giyimde Damat, Tween gibi markalarıyla sektörün önemli oyuncularından biri olan Orka Holding’in patronu Süleyman Orakçıoğlu da vade sorunun birçok sektörde yaşandığına değindi. Orakçıoğlu, konuyla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:

Finansman bulunmuyor

“Genel anlamda piyasada vade sorunu yaşanıyor. Yurt dışına satış yapılamayınca iç pazara yönelme oluyor. Bunun akabinde vadeler uzuyor, fiyatlar düşüyor. Vade süresi şirkete göre değişiyor. Vade kadar bir diğer önemli konu da finansman. Bankalar kredi limitlerini sınırlı tutuyor. Faizler yükseldi. Dolayısıyla finansman kolay bulunamıyor.”

İplikte Rusya yüzünden fiyat düştü, vade uçtu

İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri (İTHİB) Başkanı İsmail Gülle, vadelerin ikiye katlandığını belirterek, tahsilat sürelerinin de genel olarak 8-9 aylara kadar uzadığını anlattı. Tahsilat gecikmeleri yüzünden üreticilerin zor durumda olduğunu anlatan Gülle, sözlerine şöyle devam etti: “İşçilik peşin, hammadde peşin, elektrik peşin ama ödemeler zamanında alınmıyor. Çekler işlevsiz. Herkes piyasa kredisini kullanıyor. İplikte vade 8 ayı geçti. İç piyasada daralma var. Rusya pazarı kapandığı için oraya iş yapamayanlar iç pazara yüklendi. Bunun sonucunda doğal olarak rekabet arttı. Fiyat düşerken vadeler yukarı çıktı. Ancak bu durum sağlıklı değil, işin sonu batmaya kadar gidebilir.”