Yağlık ayçiçeği desteklemesi ne kadar? Yağlık ayçiçeği ne zaman ekilir, dönüme kaç kilo verir? Verimi ve yetiştiriciliği hakkında bilgiler!

Cumhurbaşkanı kararıyla 4 ilin 7 ilçesinde yağlık ayçiçeği ekimi Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında desteklenecek ürünler listesine dahil edildi. Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanan ve 2021 yılında yapılacak tarımsal desteklemeler ile 2022 yılında uygulanacak gübre ve sertifikalı tohum kullanım desteklerine ilişkin kararda değişiklik yapan Cumhurbaşkanı kararına göre, Aydın Efeler, Köşk, Sultanhisar ve Yenipazar, Karabük Eskipazar, Kütahya Domaniç ile Sivas Hafik ilçelerinde yağlık ayçiçeği ekimi desteklenecek. İşte Yağlık ayçiçeği hakkında merak edilenler…

YAĞLIK AYÇİÇEĞİ DESTEKLEMESİ NE KADAR?

Karar çerçevesinde, 2021 üretim yılı Çiftçi Kayıt Sistemi kayıtlarına göre buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale ürünlerine bir defaya mahsus olmak üzere dekar başına 50 TL ek girdi desteği sağlanacak.

Düzenlemeyle, 2022 yılında sertifikalı tohum destekleri de belirlendi.

Buna göre, 2022 üretim yılında bu kapsamda üreticilere dekar başına; arpa, buğday, çavdar, tritikale, yulaf ve çeltik için 24 TL, aspir için 5 TL, nohut ve kanola için 20 TL, susam için 4 TL, kuru fasulye, mercimek ve yonca için 30 TL, patates için 100 TL, fiğ, yem bezelyesi, korunga ve soya için 22 TL, yer fıstığı için 17 TL destekleme ödemesi yapılacak. 2022 üretim yılı sertifikalı tohum desteği ödemelerine bütçe imkanları dahilinde başlanacak.

YAĞLIK AYÇİÇEĞİ NE ZAMAN EKİLİR, YETİŞTİRİCİLİĞİ?

Nisan ayı ayçiçeği ekimi için uygundur. Kuru şartlarda yapılacak bir üretimde iklime bağlı olarak olabildiğince erken ekim yapılmalıdır. Erken ekimler, ayçiçeğinin kış ve ilkbahar yağışlarından daha iyi yararlanmasını sağlamaktadır.

Ekim derinliği, toprak nemi ile ilgilidir. Ekim derinliği, iyi hazırlanmış tavlı tohum yatağında ve erken ekimlerde 5-6 cm arası olabilir. Buna karşın toprak tavının yetersiz olduğu ve özellikle geç ekimlerde tohumun nemli toprak tabakasına düşebilmesi için ekim derinliğinin 6-7.5 cm arasında olması uygundur.

Tarım yapılan alanlarda aynı bitkinin aynı tarlaya üst üste ekilmesi toprağın fakirleşmesine ve o bitkinin hastalıklarının artmasına neden olur. Bu nedenle kazık kök yapısına sahip ayçiçeği ile ekim nöbetine saçak köklü buğday, arpa, yulaf, mısır gibi bitkilerin girmesi uygundur.

Ayçiçeği ekim döneminde toprakta yeterince rutubet yok ise bir çıkış sulaması yapılabilir. Bunun yanında bitkinin erken gelişme dönemlerinde eğer tarla toprağındaki faydalı su azaldığı diğer bir deyişle bitkilerin kuraklığı duymaya başlayıp solgunluk belirtileri göstermeye başladıkları dönemlerde yaklaşık 15-20 gün aralarla 2 sulama yapılabilir. Ayçiçeği için en kritik sulama zamanları, çiçeklenme başlangıcı ve süt olum dönemleridir Kurak yıllarda sulama yapılması, kuru koşullara göre ayçiçeği veriminde %100 artış sağlamaktadır. Sulama yöntemi olarak çıkış için ve erken gelişme döneminde bitkiler 40-50 cm oluncaya kadar yağmurlama, çiçeklenme öncesi ve sonrası dönemlerde bitkiler boylandığında yapılacak sulamalar da ise karık yöntemi tercih edilmelidir. Karık yöntemiyle sulama yapılacak tarlalarda ayçiçeği bitkileri daha 30-35 cm iken sıra aralarından kazayağı geçirilerek karıklar açılmalıdır.

Tercihinde yöreye uygun, solgunluk, orobanş, rhizopus gibi bazı tabla hastalıklarına karşı dayanıklı ve yüksek verim potansiyeline sahip çeşitlerin seçimi büyük önem taşımaktadır. Ekilecek tohumluk mildiyö gibi bazı hastalıklara ve toprak altı zararlılarına karşı ilaçlanmış olmalıdır. Son yıllarda IMI(imidazolinone) grubu bazı herbisitlere dayanıklı ayçiçeği çeşitleri ekilmektedir. IMI çeşitleri yetiştirilirken önerilen ekim nöbeti, ilaçlama dozu ve zamanına mutlaka uyulmalıdırlar. Aksi takdirde yanlış uygulamalarda istenilmeyen bazı zararlar görülebilir. (Dr. Sami Süzer’in yazısından yararlanılmıştır)

YAĞLIK AYÇİÇEĞİ DÖNÜME KAÇ KİLO VERİR?

Normal olarak ülkemizde, eğer iklim koşulları uygun olursa, kurak şartlarda normal verimli bir toprakta 250-300 kg/da civarında bir tane verimi alınabilir. Sulu şartlarda ise, toprak verimliliğine ve sulama sayısına bağlı olarak tane verimi, 350-500 kg/da arasında değişir.

1 dönüm (1000mt) 200 ile 450 kilo arası verimi olur.

Yapılan araştırmalar, sıra arası 70 cm. ve sıra üzerinin 30-35 cm. olduğu bir ekim sıklığıyla sağlanan bir dekarda 4500-5000 civarında bir bitki adedinin, en yüksek verimi verdiğini ortaya koymuştur. Dekara atılan tohum miktarı, tohum iriliğine bağlı olarak 400 gr/da civarında değişmektedir.