Üreticiden büyükşehirlerdeki domates fiyatına tepki
Türkiye’nin en önemli örtü altı üretim üssü Antalya’da üreticiler, kilogram fiyatı 8 liradan toptancı haline bırakılan sofralık domatesin ücretinin büyükşehirlerde 3 katına yükselmesine şaşırdıklarını ifade etti.
Türkiye'nin en önemli örtü altı üretim merkezi Antalya'da havaların da sıcak gitmesiyle üretim bolluğu yaşanıyor. Bunun yanında ihracatın da kısıtlı şekilde gerçekleştirilmesi Antalya Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali'nde domatesin satılmasını zorlaştırıyor. Çiftçi, Ağustos ayında toprakla buluşturduğu seralarındaki domateslerin hasadına ise hummalı şekilde devam ediyor. Sabahın erken saatlerinde seraya giren işçiler, domatesleri tek tek toplayarak kasalıyor. Üretici domatesini toptancı haline 7 ile 8 lira arasında bir fiyata bırakırken, büyükşehirlerde 3 katı fiyata satılmasına ise anlam veremiyor.
"Fiyatı sorguluyoruz"
Hem ziraat mühendisi hem de domates üreticisi olan Gökhan Basak, 17 dekar alanda faaliyet yürüttüklerini belirterek, ürünlerinin ihracata yönelik olduğunu söyledi. İhracata gitmeyen ürünlerin iç piyasaya verildiğini ifade eden Basak, "Ağustos ayı içinde dikimini yaptıkları domatesten, Ekim ayının ortasında ilk hasadımızı yaptık. O zamanlar fiyat 13 ile 16 lira bandındaydı. Şu an ise 8 lira civarında seyrediyor. Piyasa 10 liraya kuruluyor ama o fiyattan işlem görmüyor. Ama görüyoruz ki büyükşehirlerde domatesin fiyatı 20 ile 30 lira arasında değişiyor. Üreticiden bu fiyata çıkış yok. Bizden birinci kalite fiyat bugün itibarıyla en yüksek 8 liradan çıkıyor. Biz de şaşkınız o fiyatlara. Bu durumunda neresinde varız ya da yokuz diye düşünüyoruz. Bu fiyat skalasını sorguluyoruz" dedi.
"Aracılar kat kat fazla kazanıyor"
Şu an bir kilogram domatesin 7-8 liradan satılmasının üreticiyi kurtarmadığının altını çizen Basak, "Bir kilogram domatesin bize maliyeti zaten 8 lira, mal ettiğimiz fiyata ya da 7 liraya ürünü satarsak zarar ediyoruz. Şu an 8 liraya bırakıyoruz ama elimize geçen fiyat 6,5-7 lira. Üreticiyi kurtaracak fiyat en az 12-13 lira bandıdır. Bu fiyat gelecek seneye üretimi devam ettirir. Şu anki fiyatlar kurtarmıyor. Fiyatların yükselmesini bekliyoruz ama öngöremiyoruz. İhracat sıkıntılı, ihracat olmadığı takdirde bu kadar ürünü iç piyasa kaldırmaz. İklimin de iyi gitmesi nedeniyle ürün fazla. Üreticiden 7 liraya çıkan domates, 7 lira daha masrafı olsa 14 lira olur. 14 liranın üstüne daha ekleyerek satan aracılar üreticiden kat kat daha fazla kazanıyor. Üretmesek, aracı olsak daha karlıyız" şeklinde konuştu.
"Biz de şaşırıyoruz"
Domates üreticisi Ramazan Topbaş, "Biz domatesin kilogram fiyatını hale 7 ile 8 lira arasında bir fiyata bırakıyoruz ama bu fiyatlar diğer illerde 25-30 liraya yükseliyor. Bizim ürettiğimiz fiyatla oradakilerin arasında çok fark var. Biz de bu duruma şaşırıyoruz. Üreten değil, aracılar kazanıyor. Bizim buradaki markette bile aynı domates iki katına. Bu fiyatlara şaşırıyoruz" diye konuştu.