Türkiye'nin riskli petrol politikası

Normal şartlarda 6 tane tankerin az miktardaki rafine edilmemiş petrolün 700 kilometrelik yolu kat edip limana gelmesi çok dikkat çekecek bir haber değildir.

Ama 6 Türk tankerinin Kürtlerin kontrolündeki Kuzey Irak’tan İskenderun körfezine getirmesi önemli bir başlık haline geliyor.

Merkez hükümetin karşı çıkmasına rağmen Türk kamyonları geçtiğimiz Perşembe günü Kuzey Irak’ta operasyonları bulunan şirketlerden petrol taşıdı. Kamyonların yolu İskenderun Limanında son ererken taşınan petrol nihai hedefi Financail Times’ın haberine göre belirli değil.

Habere göre bu ay Enerji Bakanı Taner Yıldız’ın yaptığı açıklamada sınır ötesi ticarette Kürt yerleşim bölgelerinin kullanımının hız kazanacağını belirtmesi, 2003 yılında ABD işgalindeki Irak’ın 2007 yeni hükümeti kurması ardından gelinen noktayı gösteriyor.

Irak Merkezi hükümeti ve 1990’larda oluşan Kuzey Irak otonom bölgesi hidrokarbon rezervleri konusundaki anlaşmalıkları ve Kuzey Irak’ın Bağdat yönetiminin rezervler konusundaki kararlarını dinelmemesi ile bölgede 40’tan fazla şirket faaliyet gösteriyor. Bunlardan en büyükleri arasında ise BP’nin eski CEO Tony Hayward’ında yönetiminde olduğu Mehmet Emin Karamehmet’in ortaklığı bulunan Genel Enerji dikkat çekiyor. Bölgedeki bir başka isim ise Başbakan Erdoğan’ın damadının da ortak olduğu Çalık Enerji. Bölgede dikkat çeken bir başka şirket ise Remzi Gür’ün kuruduğu ama sonrasında ilişkisinin olum olmadığı yönünde karışık haberlerin çıktığı Siyah Kalem.

Geçtiğimiz hafta Bağdat yönetiminin ABD devi Chevron’a lisans yasağı getirmesi sonrasında Türkiye’nin bölgedeki faaliyeti de yetkileri endişelendiremeye başladı.

Irak Petrol Bakanlığı’nın bu açıklamasına Barzani yönetiminin yanıtı, Maliki hükümetinin 10 aylık petrol geliri payını vermediğini öne sürmesi ve kendi bölgesinde üretilen petrolün sevkiyatını tamamen durdurması sonrasında Merkezi yönetim ve Kuzey Irak Kürt yönetimi arasında hala gerilim sürüyor.

Bu noktada Türkiye’nin kendi Güney Doğu Anadolu bölgesinde oluşumuna izin verilmeyen Kürt bölgesine karşılık bir süre kabul etmediği Kuzey Irak Kürt Bölgesi’nden yaptığı sevkiyatı uzmanlar Ankara’nın riskli aldığı yönünde yorumluyorlar.

Barzani yönetimi, alacağının 1.5 milyar dolar olduğunu savunurken Irak Başbakan Yardımcısı Hüseyin Şehristani, pazartesi günü, Barzani yönetimini İran ve Türkiye üzerinden kaçak petrol satışı yapmakla suçlaması ve 2010-2011 yıllarında boru hattı üzerinden Ceyhan’a kaçak petrol sevk ettiğini söylemesi spotların daha fazla Türkiye’nin üzerine gelmesine neden oluyor.

Türkiye’nin petrol sevkiyatı için tercih ettiği bölgede gerilimin en önemli göstergesi ise sürekli sabote edilen gaz ve petrol boru hatları. Kuzey Irak Kürt Bölgesi tarafında destek gören PKK’nın en son geçtiğimiz ay Ceyhan petrol hattına yönelik sabotaj saldırısı gündemde yerini almıştı.

IRAN PETROL BAKANI, TÜRKİYE'Yİ ZİYARET EDECEK

Gelişmeler sonrasında dün gelen haberlere göre İran Petrol Bakanı Rüstem Kasımi, Enerji Bakanı Taner Yıldız ile görüşmek üzere bu hafta Ankara'ya gelecek.

AFP'nin haberine göre, Kasimi'nin Perşembe günü Enerji Bakanı Yıldız ile görüşmesi planlanıyor.