Türkiye'den dünya devine 183 milyon dolarlık ceza!
Milli Savunma Bakanlığı, Barış Kartalı Projesi kapsamında üretilen havadan ihbar ve kontrol (HİK) uçağının tesliminin gecikmesinden dolayı Boeing firmasına sözleşme gereği yaklaşık 183 milyon dolar tutarında ceza uyguladı. Ceza olarak, proje kapsamındaki başlangıç destek süresi iki yıldan 5 yıla çıkarıldı, 3 yıllık yazılım bakım desteği ve yaklaşık 32 milyon dolarlık yedek parça alımına karar verildi.
Hava Kuvvetleri Komutanlığının ihtiyaçları doğrultusunda, Savunma Sanayii Müsteşarlığınca (SSM) yürütülen Barış Kartalı Projesi kapsamında ilk havadan ihbar ve kontrol (HİK) uçağı başlangıç konfigürasyonunda teslimatı için TUSAŞ tesislerinden konuşlanacağı birlik olarak belirlenen 3'üncü Ana Jet Üs Komutanlığına gitti.
SSM Uçak Daire Başkanlığı Modernizasyon ve Entegrasyon Grubu Proje Müdürü Cemal Evci, Barış Kartalı Projesi'nin Boeing ile imzalanan sözleşme bedelinin yaklaşık 1 milyar 385 milyon dolar olduğunu belirtti.
Karşılanmayan isteklerden dolayı sözleşme bedelinde yaklaşık 59 milyon dolarlık indirim yapıldığını ifade eden Evci, proje kapsamında Boeing firmasına avans olarak 637 milyon dolar ödendiğini söyledi.
Projede Türkiye tarafından talep edilen üstün nitelikli gereksinimlerin teknolojik olarak geliştirilmesindeki zorluklar nedeniyle 6 yıllık gecikmenin yaşandığını dile getiren Evci, "Gecikme dolayısıyla faiziyle birlikte yaklaşık 183 milyon dolar tutarında bir cezaya karşılık olarak, proje kapsamındaki başlangıç destek süresinin iki yıldan 5 yıla çıkarılması, 3 yıllık yazılım bakım desteği ve yaklaşık 32 milyon dolarlık yedek parça alımına karar verildi" diye konuştu.
AWACS'lara oranla daha güvenilir
Projeye başlangıçta yerli sanayinin yüzde 11,5 oranında katkı sağlanmasının planlandığını ve mevcut durumda bundan fazlasının gerçekleştiğini vurgulayan Evci, HAVELSAN, TUSAŞ, MİKES, Türk Hava Yolları, ASELSAN ve SELEX'in projeye katkılarının olduğunu belirtti.
Dünyada farklı ülkelerin kullandığı ve HİK uçaklarıyla benzer özelliklere sahip AWACS uçaklarının 1970'lerin teknolojileriyle üretildiğini ve 1990'larda ise üretimlerinin sona erdiğine dikkati çeken Evci, şunları kaydetti:
"Halen NATO, ABD, İngiltere, Japonya, Suudi Arabistan ve Fransa tarafından kullanılan AWACS sistemleri zaman içinde ortaya çıkan harekat ihtiyaçlarına göre sürekli olarak güncelleme ihtiyaçları devam etmektedir.
HİK uçaklarındaki sistem ise 2000'li yılların teknolojisiyle üretilmiştir. AWACS uçaklarının üzerinde hidrolik sistemle dönen radar ile mekanik tarama yöntemi kullanılırken HİK uçaklarında çok daha etkin yönlendirilebilir elektronik hüzme yöntemi ile tarama yapılmaktadır. En son teknoloji haberleşme ve datalink süitlerinin yanı sıra güvenilirliği dünyaca bilinen Boeing 737 platformunun kullanılması sistemin önemli avantajlarındandır. AWACS'lara göre görev güvenilirliği yüksek olması ve göreve hazır olma oranı oldukça yüksek bir sistem olarak karşımıza çıkmaktadır."
