Türkiye’ye borç taktı!
Sayıştay'ın incelemesi skandalı ortaya çıkardı
Küba’ya 8.6 milyon euro kredi kullandıran Türk Eximbank, alacaklarını tahsil edemedi. Kübalılar ile pazarlığa oturan Türkiye, “2014’e kadar para yok” cevabını aldı
Türkiye İhracat Kredi Bankası (Türk Eximbank) hesaplarını inceleyen Sayıştay denetçileri son yılların en ilginç kredi skandalını ortaya çıkardı.
Sayıştay raporuna göre her şey Küba Milli Bankası- Banco Nacional de Cuba (BNC) ile Eximbank arasında ‘Küba Devlet Garantisi’ adını taşıyan bir kredi anlaşması imzalanmasıyla başladı.
4 yıldır ödenmiyor
Mart 2005’te imzalanan anlaşma kapsamında Fidel Castro’nun ülkesi Küba’ya 8 milyon 630 bin euro kredi kullandırıldı. Bu kapsamda Küba, Türkiye’den özel hammaddeler, dayanıklı tüketim malları ve ara malları ihracatı için 360 gün vade ile finansman temin etti. Kübalılar, borcun 2 milyon 520 bin euroluk bölümünü vadesinde geri ödedi. Ancak Mayıs 2008’den itibaren kredi geri ödemelerde sorunlar yaşanmaya başlandı.
9 milyon euroluk batık
Borcunu ödemek istediğini ancak buna imkanı olmadığını bildiren BNC, borcun 3 yıl ödemesiz toplam 6 yıl vade ile Euribor+3 faiz oranı ile yeniden yapılandırılması ve gecikme faizlerinin silinmesi için Haziran 2010’da Eximbank’a resmen bildirdi.
Durumu değerlendiren banka yönetimi sorunun çözümü için Hazine Müsteşarlığı ile görüştü. Hazine ile yapılan görüşmelerin ardından 17 Mayıs 2011’te üç farklı ödeme alternatifi Kübalılara bildirildi.
2014’e kadar süre istedi
BNC, Türk Eximbank tarafından sunulan erteleme alternatiflerine kısa bir süre sonra yeni bir öneriyle karşılık verdi ve geri ödemenin 2014 yılı itibarıyla başlanması koşulları ile yeniden yapılandırma teklifinde bulundu. Ancak Eximbank yönetimi bu teklifi kabul etmedi.
Sayıştay Denetçileri’nin ulaştığı bilgilere göre, Küba tarafının takibe düşen toplam borcu gecikme faizleriyle birlikte 2012 sonu itibarıyla 9 milyon euroya ulaştı. Eximbank yönetimi de borcun takipçisi olacaklarını açıkladı.
Che Guevara bankanın genel müdürüydü
Banco Nacional de Cuba 1948 yılında kuruldu. 1950’li yıllarda ülkede yaşanan devrim sürecinin ardından bankacılık sektörü Küba Devrim Hükümeti’nin kontrolü altına girdi. Yeni hükümet, 1959 yılında, devrimin sembolü haline gelmiş olan ve paradan hiç haz etmediği bilinen Che Guevara’yı Banco Nacional de Cuba’ya Başkan olarak atadı.
Zaman içerisinde ticari bankacılığın gelişmesiyle Küba bankacılık sisteminin yeniden yapılandırılması gerekti. Bu çerçevede, 1997’de kurulan Banco Central de Cuba, Banco Nacional de Cuba’nın yerini aldı.