Türk devi Garanti'ye yeni ortak!
FERİT Şahenk’in Garanti Bankası’nda gerçekleştirdiği satış Türk ekonomi tarihinde eşine kolay kolay rastlanmayacak bir alışveriş oldu. Ferit Şahenk 2005 yılında Garanti Bankası’nın yüzde 25’ini toplam 7 milyar dolarlık piyasa değeri üzerinden GE’ye sattı. 2007 sonunda sattığı hisselerin yüzde 5’ine yakın kısmını dönüp bu kez 14.5 milyar dolar toplam değer üzerinden geri aldı. Herkes o tarihte ‘7’ye satıp 14’e alınır mı?’ diye tebessüm etti. Ancak Ferit Şahenk aynı hisseleri bu kez 32.8 milyar dolar değer üzerinden satarak geri alımda ne kadar haklı olduğunu ortaya koydu.
Garanti Bankası’nda Doğuş Grubu’nun ortağı General Electric küçüldü, yerini Avrupa’nın stres testinden en rahat geçen, finansal gücü en yüksek bankası BBVA doldurdu. BBVA ve Doğuş Grubu bundan böyle 5 yıl boyunca Garanti Bankası’nı yüzde 24.89’luk payla eşit ortak olarak yönetecekler.
Bu bilgiler, dünkü el sıkışmanın, bugün ekonomi sayfalarında yer alacak haberinin özüdür. Zaten bütün gün ekonomi kanallarında, internet sitelerinde ve Reuters. Bloomberg gibi mecralarda alım satım tüm ayrıntıları ile enine boyuna aktarıldı. Biz günlük gazete yapan gazetecilerin, böyle bir haberi verirken ertesi güne kalmanın dezavantajını avantaja dönüştürmek, okunur olabilmek için ayrıntıları bulup çıkarmaktan başka çaresi yok.
Bu alım satımda en ilgi çekici ayrıntı bana göre, Doğuş Grubu’nun patronu Ferit Şahenk’in ortaya koyduğu performans ve kendisini eleştirenlere verdiği cevap oldu. Dün sabah Garanti Bankası Genel Müdürlük binasında Ferit Şahenk’i dinlerken de zaten gözlerinden bu inanılmaz performansın ve cevabın haklı gururu okunuyordu.
Baş döndüren al-sat
Ferit Bey, General Electric’in elindeki hisseleri 20.3 milyar dolarlık piyasa değeri üzerinden sattığı gün, kendi elindeki yüzde 6.29’luk payı 32.8 milyar dolarlık piyasa değeri üzerinden satma başarısını gösterdi. Bir başka deyişle BBVA’ya elindeki hisseleri, GE’nin sattığı değerin tam yüzde 61.48 üzerinde primle sattı. İMKB değerinin de yüzde 20 üzerinde satma başarısını gösterdi.
Ve daha önemlisi 2007 yılı Aralık ayında sattığı hisselerin bir bölümünü geri alırken, yüksek bedel ödediği için kendisini eleştirenlere de yaklaşık 3 yıl sonra müthiş bir cevap vermiş oldu. İşte o cevabın, kronolojik olarak finansal analizi:
BBVA fiyatı kabul etti
2005 yılında General Electric Garanti’nin yüzde 25.5 hissesi için 1 milyar 555 milyon dolar ödedi. 182 kurucu hisse için de ayrıca 250 milyon dolar ödedi ve bu alım için kasasından toplam 1 milyar 805 milyon dolar çıktı.
Ferit Şahenk elindeki Garanti Bankası hisselerini o tarihte 7 milyar 78 milyon dolarlık toplam değer üzerinden satmıştı.
27 Aralık 2007 tarihine gelindiğinde GE, satın aldığı hisselerin yüzde 4.65’ini Doğuş Grubu’na geri sattı. Sözkonusu alışverişte Ferit Şahenk bu kez 674 milyon 250 bin dolar ödedi. Bir başka deyişle 7 milyar 78 milyon dolar toplam değer üzerinden sattığı malı dönüp 14 milyar 516 milyon dolar değer üzerinden geri aldı. Zaten ne olduysa bu alışverişten sonra oldu. Pek çok kişi “2 yıl önce 7’ye satılan mal 14’e geri alınır mı, bu nasıl alışveriş. Düşünün bir ev satıyorsunuz 500 bin TL’ye 2 yıl sonra dönüp aynı evi bu kez 1 milyon TL verip geri alıyorsunuz?” diye tebessüm etti.
Ancak aynı Ferit Şahenk bu kez yüzde 6.2902’lik Garanti Bankası hissesini BBVA’ya 2 milyar 62 milyon dolardan sattı. Yani dünkü satışta Ferit Bey, Garanti Bankası’na 32 milyar 800 milyon dolar değer biçti ve bunu BBVA’ya kabul ettirdi. Başlıkta belirttiğim gibi 7’ye sattı, 14.5’e geri aldı, 32.8’e bir daha sattı. Ben böyle bir alışveriş daha hatırlamıyorum...
557 milyar euro varlığı 47 milyon müşterisi var
Garanti Bankası’nın yeni ortağı BBVA çok ortaklı, profesyoneller tarafından yönetiliyor ve hakim bir hissedar yok. İspanya’nın ikinci büyük bankası olan BBVA’da toplam 105 bin çalışan var. Çalışanların 76 bini İspanya dışındaki ülkelerde bulunuyor. Bankanın toplam varlıkları yaklaşık 557 milyar euro seviyesinde. 4 bin 300’den fazlası İspanya dışında olmak üzere 7 bin 362 şubesi olan BBVA’nın toplam müşteri sayısı ise 47 milyonu buluyor.
Satış sonrası Garanti’de 3 farklı fiyat ortaya çıktı
Doğuş Holding İspanyol Banco Bilbao Vizcaya Argentaria BBVA’ya yüzde 6.2902’lik hisseyi toplam 2 milyar 62 milyon dolar bedelle sattı.
BBVA, GE’den de yüzde 18.60’lık hisseyi 3 milyar 775 milyon 800 bin dolar ödeyerek aldı. Satışın BDDK tarafından onaylanması ile birlikte Garanti Bankası’nda Doğuş Grubu ve BBVA’nın yüzde 24.8902’lik, GE’nin ise yüzde 2.25’lik hissesi olacak. 4.2 milyar TL sermayeli Garanti Bankası’nda diğer hisseler ise İMKB’de işlem görüyor.
BU alışverişle Garanti Bankası’nda 3 farklı piyasa değeri oluşması dikkat çekti. İMKB’de dünkü kapanış değeri itibarıyla 25.7 milyar dolar olan Garanti Bankası, GE’nin satış fiyatına göre 20.3, Doğuş’un satış fiyatına göre ise 32.8 milyar dolar ediyor.
YENİ yapıda Doğuş ve BBVA eşit ortaklık prensibi ile hareket edecek. Yönetimde 4 üye Doğuş’tan, 4 üye ise BBVA’dan önerilecek. Genel Müdür Doğuş tarafından önerilecek ve yönetimde 9’uncu üye olarak yer alacak.
5 yıl sonra Doğuş çıkabilir
YAPILAN anlaşmaya göre 6’ıncı yıldan itibaren BBVA, bankanın yüzde 1 hissesini Doğuş’tan alma ve çoğunluğu ele geçirme hakkına sahip olacak.
Doğuş’un payı yüzde 15’in altına inmediği sürece yönetimde 6 üye BBVA’dan, 3 üye ise Doğuş’tan önerilecek. Sermaye artırımı, temettü dağıtımı, iş planlarının onayı gibi süreçler, Doğuş yüzde 15’in altına düşmediği sürece mutabakatla karara bağlanacak.
Şahenk: Türkiye’nin hem siyasi hem ekonomik istikrarına inanç var
Garanti Bankası Yönetim Kurulu Başkanı Ferit F. Şahenk, Doğuş Holding ve BBVA’nın, Garanti Bankası’nda ortaklık için anlaşmalarına ilişkin, “BBVA ile güçbirliğimiz, küresel finans sisteminin ekonomik krizin yaralarını iyileştirmeye çalıştığı bir süreçte, ülkemize önemli bir sermaye girdisi sağlayacak” değerlendirmesini yaptı. 2005 yılı ile 2010 yılı arasında bazı bankaların piyasa değerleri ile ilgili bilgi veren Şahenk, “Düşünün ki Societe Generale’nin değeri 53 milyar dolardan 44 milyar dolara indi. Dexia 25 milyar dolarken 8 milyar dolar oldu. NBG 14 milyar dolardan 10 milyar dolara, Commerzbank 20 milyar dolardan 10 milyar dolara eridi. Garanti Bankası ise 7 milyar dolardan bugünlere geldi” dedi. Şahenk, bu bilgiyi aktardıktan sonra “Başbakan Erdoğan, Oyakbank’ın satışından sonra ‘Eğer bankalar bu değerleri buluyorsa bu bizim sayemizde’ demişti. Siz de Garanti Bankası’nın ulaştığı değerde siyasi istikrarın rolü olduğunu düşünüyor musunuz?” sorusuna “Eğer bu paralar veriliyorsa, Türkiye’nin hem siyasi hem ekonomik istikrarına inanç var demektir” şeklinde cevap verdi.
‘Muhatap sayımızın aynı kalmasından memnunuz’
BANKACILIK Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin, satış sonrasında Garanti Bankası’ndaki muhatap sayısının aynı kalmasının kendilerini memnun ettiğini belirtti. Söz konusu hisse satışıyla ilgili olarak değerlendirmelerde bulunan Bilgin, BDDK olarak Türk bankacılık sistemindeki oyuncuların sahipliğine başından beri büyük önem verdiklerini belirterek, “Bu anlamda Garanti Bankası özelinde GE ve Doğuş Grubu olmak üzere iki muhatabımız vardı. GE’ye ait hisselerin küçük paylara bölünmeyerek, muhatap sayımızın bire düşmeden aynı kalması bizi mutlu etmiştir” dedi. BDDK olarak bankacılık sisteminde, bir bankada yüzde 10’dan büyük pay sahibi ortak bulunmasını bir “güvence” olarak değerlendirdiklerini vurgulayan Bilgin, “Krizde yurtdışında, Avrupa’da gördüğümüz şu oldu ki, bazı bankalarda ortak yok, muhatap yok, çağırabileceğiniz kişi yok” diye konuştu. Bilgin, bu yapının Garanti Bankası’nda değişmemesinin BDDK tarafından olumlu değerlendirildiğini belirtti.