Terzi usulü teşvik

Türkiye ekonomisini uçuracak 135 milyar liralık süper yatırıma Süper Teşvik Paketi geldi. Proje Bazlı Teşvik Sistemi’nden yararlanacak 19 şirkete ait 23 proje açıklandı. Kamuoyunda ‘Artık konfeksiyon usulü değil terzi usulü teşvikler’ olarak anılan destekler, Türkiye’nin hem büyümesini hem istihdamın artmasını hem de cari açığın azalmasını sağlayacak. Süper Paket’le özellikle petrokimya, savunma ve demir çelik gibi stratejik sektörlere nokta atışı yatırımlar yapılacak.

Proje Bazlı Teşvik Sistemi Tanıtımı ve 2017 Yılında Hazırlıkları Tamamlanan Yatırımlara Teşvik Belgesi Dağıtım Töreni, Beştepe Millet Kültür ve Kongre Merkezi’nde düzenlendi.

3 şirketten 85 milyarlık yatırım

Türkiye’nin ihtiyaçlarını karşılama, arz güvenliğini sağlama, dışa bağımlılığını azaltma ve teknolojik dönüşümünü sağlama hedeflerini gerçekleştirebilmek için geliştirilen teşvik sistemi kapsamında, petrokimya, savunma sanayi, ulaşım sistemleri, enerji teknolojileri, havacılık ve uzay gibi sektörlerde yatırım tutarı yaklaşık 135 milyar lira olan 19 şirkete ait 23 projeyle ilgili firmalara teşvik belgeleri verildi. 19 şirket teşvik belgesi alırken bunların içerisinde 3 şirket toplamda 85 milyar liralık yatırımla dikkat çekti.

BMC’nin 4, SASA’nın 2 projesinin destekleneceği sistem kapsamında 23 yatırım projesi için teşvik belgesi düzenlenecek. Alvi Medica, Assan, Atayurt, CFS, Dow Aksa, Ekore, Ersan, İpek Mobilya, Most Makine, Siirt Bakır, Metcap Enerji, TUSAŞ, Oyak Renault, Yıldız Metalurji, Vestel, Sütaş ve Tosyalı’nın yatırımları teşviklerden yararlandırılacak. Yatırım teşviklerinden yararlandırılacak en büyük yatırıma, elektrikli araç enerji depolama sistemlerine yönelik 28 milyar 396 milyon liralık projeyle Vestel imza atacak.

Stratejik nitelikleri ve teknolojik özellikleri dolayısıyla desteklenecek yenilenebilir enerji teknolojileri, metalürji yatırımları, ham petrol işleme rafinerisi, petrokimya ürünleri, karbon elyaf ve kompozit malzeme, tıbbi cihazlar ve sağlık teknolojileri, raylı sistem araçları, savunma sanayisi teknolojileri, motorlu taşıtlar-elektronik, tarım teknolojileri yatırımları projeleriyle yaklaşık 35 bin kişiye doğrudan, 134 bin kişiye dolaylı istihdam yaratılması bekleniyor.

Katarlılar’la ortak dev kimya tesisi

Türkiye merkezli Metcap Energy Investments ile Katarlı Fusion Dynamics tarafından yüzde 50-50 ortaklıkla kurulan MetCap Petrochemicals, Türkiye’de toplam 5.2 milyar dolarlık yatırım için düğmeye bastı. Trakya Havzası’nda kurulacak ve 4 milyar dolarlık yatırımla hayata geçirilecek doğalgaza dayalı kimya tesisinde, toplam 1 milyon tonluk polietilen ve polipropilen üretilecek. Söz konusu tesisle Türkiye’nin cari açığı yılda 1.4 milyar dolar azalacak. Bunun yanında, Kırklareli ve Karaman’da inşası devam eden 1.2 milyar dolarlık doğalgaz kombine çevrim santralları da Türkiye’nin toplam elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 5’ini tek başına karşılayacak. Yani 4 milyon kişinin elektrik tüketimine eş değer bir miktarı tek başına sağlayacak. 1.550 MW’lık kurulu güce sahip olacak santralların yüzde 63’e varan net verimlilikle çalışması öngörülüyor. 2020’den itibaren faaliyete geçecek tesisler fazlar halinde devreye alınacak.

Milli savaş uçağını uçuracak

Savunma sanayisinde Milli Muharip Uçak, tekerlekli ve paletli zırhlı araç, lazer silahı, insansız kara aracı ve dizel motor projelerine yönelik 7 milyar 741 milyon liralık yatırım teşviklerle desteklenecek. Projelerle 5 bin 725 kişiye doğrudan, 21 bin 300 kişiye dolaylı istihdam yaratılması öngörülüyor. Proje Bazlı Teşvik Sistemi kapsamında, savunma sanayisine yönelik 5 proje çeşitli teşvik mekanizmalarından yararlanacak. Zırhlı kara aracı üreticilerinden BMC, tekerlekli muhtelif zırhlı araç üretimine yönelik 429 milyon liralık yatırım yapacak. BMC ayrıca paletli zırhlı araç, lazer silahı, insansız zırhlı araç gibi savunma sanayisi ürünleri için yatırım gerçekleştirecek. Bu kapsamdaki yatırımlara 456 milyon liralık kaynak ayrılacak. Dizel motor üretme konusunda da iddialı olan BMC, çeşitli güçlerde dizel motor üretimine yönelik 507 milyon liralık yatırımda bulunacak. Most Makine, savunma sanayisine yönelik olarak çelikten mamul ürünler üretmek için 1 milyar 532 milyon liralık yatırım yapacak. Bu yatırımın 800 kişiye doğrudan, 3 bin 200 kişiye dolaylı istihdam yaratması planlanıyor.

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ/TAI), Milli Muharip Uçak ön tasarımı için 4 milyar 817 milyon liralık yatırım yapacak. Türkiye’yi savunma ve yüksek teknolojide sınıf atlatacak projeyle 3 bin 200 kişinin doğrudan, 11 bin 200 kişinin dolaylı istihdamı öngörülüyor.

900 milyon $’lık ‘Kibar’ hamle

Kibar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar, Assan Alüminyum olarak “Direkt Soğutmalı Slab Döküm ve Sıcak Haddeleme Yöntemi ile Alüminyum Yassı Mamul Üretimi” için yatırım teşvik müracaatı yaptıklarını belirterek, 900 milyon dolarlık bir yatırım planladıklarını aktardı. Kibar, teşvik belgesini aldıktan sonra hızla çalışmaya başlayacaklarını ve yatırımın 640 kişilik direkt istihdam potansiyeli olacağını belirtti.

Et ithalatına son vermek istiyoruz

Sütaş Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Yılmaz, Bingöl’de hayata geçirecekleri entegre teknik büyükbaş hayvancılık tesisinin yatırım teşvik belgesini Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın elinden aldığını kaydetti. Yılmaz, bu yatırımla Bingöl’de dolaylı olarak 5 bin kişinin istihdam edileceğini söyleyerek, şöyle devam etti: “Damızlık süt ithal eden, et ithal etmek zorunda kalan Türkiye’de bu yatırımımız özel bir önlem taşıyor. Bu yatırımla Türkiye’nin ihtiyacı olan damızlık süt sığırlarını yetiştirmek konusunda önemli adım atılmış oluyor. Bu tesis Türkiye’nin et üretimine büyük katkı sağlayacak.”

Uçaklara karbon elyaf üretecek

Dow Aksa Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Berkman, Yalova Kompozit ve Kimya İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’nde 535 milyon dolarlık yatırım gerçekleştireceklerinin bilgisini verdi. Berkman, şöyle devam etti: “Türkiye’de ilk ve tek Dow Aksa tarafından üretilen karbon elyaf, dünyada havacılık, savunma, inşaat, otomotiv ve yenilenebilir enerji sektörlerinde geniş bir kullanım alanına sahip son derece stratejik bir malzemedir.”

Hangi alanlar desteklenecek?

- Yenilenebilir enerji teknolojileri (Ingot ve hücre üretimi ile entegre güneş paneli üretimi)

- Metalürji yatırımları (Alüminyum yassı mamul, entegre madencilik, külçe çinko, külçe kurşun, izabe ve katot bakır üretimi vb.)

- Ham petrol işleme rafinerisi

- Petrokimya ürünleri (Polietilen, Polipropilen, Polimer-Çips, PTA-MEG vb.)

- Karbon elyaf ve kompozit malzeme

- Tıbbi Cihazlar ve Sağlık Teknolojileri (Kateter, stent, kalp kapakçığı üretimi)

- Raylı sistem araçları (Hızlı tren, metro vb.)

- Savunma Sanayi Teknolojileri (Muhtelif zırhlı araçlar, muharebe uçağı)

- Motorlu taşıtlar-elektronik (Hibrit motor, dizel motor ve batarya üretimi)

- Tarım teknolojileri yatırımları (Entegre teknik hayvancılık)

10 yıl sigorta primi kolaylığı

Vergisel destekler

- Gümrük vergisi muafiyeti

- KDV İstisnası

- Bina inşaat harcamaları için

KDV iadesi

- Yatırım tutarının 2 katına kadar Kurumlar Vergisi indirimi veya 10 yıla kadar Kurumlar Vergisi istisnası

İstihdam destekleri

- 10 yıla kadar sigorta primi işveren hissesi desteği

- 10 yıl süreyle Gelir Vergisi stopajı desteği

- Nitelikli personel desteği

Finansal Destekler

- Yatırımın finansmanında kullanılan yatırım kredisi için 10 yıla kadar faiz veya kâr payı desteği

- Sermaye katkısı

- 10 yıla kadar enerji desteği

Yatırım yeri ile ilgili destekler

- Yatırım yeri tahsisi ve belirli şartlarda söz konusu taşınmazın bedelsiz olarak yatırımcıya devredilmesi

- Altyapı desteği

- Diğer destekler

18 ilde yatırım

İstanbul, Sakarya, Malatya, Adana, Hatay, Yalova, Niğde, Kahramanmaraş, Kayseri, İzmir, Siirt, Edirne, Ankara, Bursa, Kırıkkale, Bingöl, Mardin ve Osmaniye.