Tek hane provası
Enflasyon Ocak’tan sonra ilk kez tek haneye düştü. Ancak çekirdek enflasyonda hâlâ artış var. Sonbaharda yüzde 10’u görmesi muhtemel enflasyonun yılı tek hanede kapatması bekleniyor
Tüketici fiyatları enflasyonu Temmuz’da gıda ve giyim kalemlerinin desteğiyle beklentilere paralel aylık bazda yüzde 0.15 yükseliş gösterirken yıllık enflasyon da Ocak ayından beri ilk kez tek haneye geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre, TÜFE Temmuz’da yıllık bazda yüzde 10.90’dan yüzde 9.79’a geriledi. Manşet enflasyondaki düşüşe karşın çekirdek enflasyon göstergelerinde yükseliş yaşadı. Merkez Bankası’nın da yakından izlediği özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden B endeksi Temmuz’da yüzde 9.07’den yüzde 9.46’ya C endeksi yüzde 9.20’den yüzde 9.60’a yükseldi. TÜİK verilerine göre, gıda ve giyim kalemleri aylık enflasyonu toplamda 40 baz puan aşağı çekerken ulaştırma ve lokanta ile oteller 32 baz puan yukarı çekerek veri üzerinde belirleyici oldu.
Gıdanın etkisi var
İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, “Beklendiği gibi Temmuz’da aylık enflasyon tek haneye geri döndü. Enflasyondaki ılımlı seyirde gıda ve giyim grupları fiyatlarındaki düşüşün etkisi var. Ancak çekirdek göstergelerde manşetin aksine önceki aya kıyasla yükseliş var. Enflasyondaki düşüşün geçici olduğu ve çekirdek göstergelerde bir iyileşme olmadığı dikkate alındığında bu veri nedeniyle Merkez Bankası’nın sıkı duruşunda bir gevşeme olmasını beklemiyoruz” dedi. Yİ-ÜFE ise Temmuz’da yüzde 0.72 artış göstererek yıllık bazda yüzde 14.87’den yüzde 15.45’e yükseldi. Öte yandan dolar/TL veri sonrası 3.53’lü seviyelerden 3.54’lü seviyelere yükseldi. Bankacılar yükselişin çekirdek enflasyon verilerindeki bozulmanın devam etmesinin yanı sıra gelişmekte olan para birimleri genelinde görülen satış baskısının etkili olduğunu söylediler.
Lokanta ve oteller
Verinin ayrıntılarına bakıldığında ana harcama grupları itibariyle aylık en yüksek artış yüzde 1.75 ile lokanta ve oteller grubunda oldu. Bu kalemi eğlence ve kültürde yüzde 1.36, ulaştırmada yüzde 1.13, eğitimde yüzde 1.05 ve ev eşyasında yüzde 0.63 artış izledi. Aylık en fazla düşüş gösteren grup yüzde 3.51 ile giyim ve ayakkabı oldu. Temmuz’da endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise yüzde 0.71 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.
Ekonomi yönetimi tek hanede iddialı
Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, önümüzdeki aylarda baz etkisi nedeniyle yıllık enflasyonda bir miktar yukarı yönlü eğilim görülebileceğini ancak 2018’in ilk aylarından itibaren enflasyondaki düşüşün belirginleşeceğini söyledi. Elvan, yaptığı yazılı açıklamada, “Önümüzdeki aylarda baz etkisi nedeniyle enflasyonda bir miktar yukarı yönlü eğilim görülebilir. Sıkı para politikası, ticaret ortaklarımızla ihracattaki olumlu seyir ve özellikle referandum sonrası oluşan güven ortamına bağlı olarak son dönemde yabancı sermaye girişindeki artış ile birlikte döviz kurunda istikrarın devam etmesi, emtia fiyatlarının mevcut seviyelerini koruması ve Aralık ayındaki olumlu baz etkisiyle yıl sonunda TÜFE yıllık artış hızının tek hanede neticelenmesini bekliyoruz” dedi ve şöyle devam etti:
“2018 yılının ilk aylarından itibaren döviz kurunun enflasyon üzerindeki baskısının kalkması, gıda fiyatlarında beklenen aşağı yönlü eğilimin katkısıyla yıllık enflasyonun daha da aşağılara ineceğini tahmin ediyoruz.” Elvan, ayrıca gıda fiyatlarındaki artışa yönelik aldıkları ve bundan sonra alacakları tedbirlerin enflasyonla mücadeleye olumlu katkı vereceğini de sözlerine ekledi. AK Parti’nin ekonomik işlerden sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Enflasyon yeniden tek haneli. Yıl sonu beklenti de tek haneli. Ekonomimiz istikrarla büyümeye devam edecek” dedi.
Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Bülent Gedikli veri sonrası Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Yıllık enflasyon şu anda yüzde 9.79 ancak yıl sonunda enflasyon yüzde 8-8.5’a inecektir dolayısıyla Merkez Bankası 2018’in ilk toplantısında faiz indirebilir” diye konuştu.
Karahan farklı düşünüyor
Enflasyonun tek haneye düşmesinin ardından Bülent Gedikli’den “Merkez Bankası’ndan faiz indirimi bekliyorum” açıklaması gelirken Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Başdanışmanı Hatice Karahan farklı bir yorumda bulundu. Karahan, manşet enflasyonun Temmuz’da yeniden tek haneye gerilediğini yine de Merkez Bankası’nın para politikasındaki sıkı duruşu koruması gerektiğini söyledi. Karahan açıklamayı Twitter hesabı üzerinden yaptı.
Ekonomistler de enflasyonun Ağustos ayında yeniden çift haneyi görebileceğini iddia ettiler. Ekonomist Haluk Bürümcekçi, “Manşet enflasyonda aleyhe dönecek baz etkilerini de dikkate alınca, Ağustos-Kasım döneminde enflasyonun yüzde 11-12 aralığına tekrar yükselmesi ve Aralık’ta belirgin gerilemesi söz konusu görünüyor” derken Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Tokalı da “Enflasyonda Ağustos ayından itibaren tekrar yüzde 10’lu seviyelere geri dönülebileceği ve tek haneli seviyelere ancak yıl sonundan itibaren kalıcı olarak inilebileceğine yönelik beklentimizi koruyoruz” yorumunu yaptı.