‘Su akar Türk bakar’ dedirten rakamlar
Türkiye’de yılda 5.7 milyar metreküp su kullanılıyor. Bunun 3.5 milyar metreküpü kayıp-kaçak. Bu da İstanbul’un bir yılda tükettiği suyun 3 katının akıp gitmesi anlamına geliyor.
Resmi rakamlar, ‘Su akar Türk bakar’ sözünü adeta doğruladı. Su şebekelerine verilen yüksek basınca bağlı olarak borulardan sızan suya kaçak kullanım da eklendiğinde ülkedeki kayıp kaçak su miktarı 3.5 milyar metreküpe ulaşıyor. Bir başka deyişle 5.7 milyar metreküplük yıllık su kullanımının yüzde 61’i, sıfır değerle kaybediliyor.
Çarpıcı açıklama, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürü Cumali Kınacı’dan geldi. Su kaynaklarının belirli seviyede kalmasına karşın nüfus artışı ve tarımsal etkinliğe bağlı su tüketiminin çoğaldığına işaret eden Kınacı, “Dikkat edeceğimiz en önemli konu, suyun kalitesini korumak. Bunu sağlar, kaynakları verimli kullanırsak su sıkıntısı yaşamayız” dedi.
45 milyonun suyu ziyan
Kınacı, kayıp ve kaçaklar sebebiyle suyun yarısına yakınının kullanıcıya ulaşamadan kaybedildiğini dile getirdi. Su kaybının ağırlıklı olarak sağlıksız işletmelerden kaynaklandığını vurgulayan Kınacı, şunları kaydetti: “Belediyeler su şebekelerine yüksek basınç veriyor. Buna bağlı olarak su borulardaki çatlaklardan dışarı akıyor. Bir de kaçak kullanım var. Türkiye yılda 5.7 milyar metreküp su kullanılıyor. Bunun 3.5 milyar metreküpü kayıp kaçak olarak değerlendiriliyor. İstanbul’un bir yılda kullandığı suyun 3 katı, kayıp kaçak olarak akıp gidiyor. 45 milyon insanın kullanacağı su, şebekeden boşa akıyor.”
Tüketiciye yükleniyor
Olayın çarpıcı bir başka yönü de kayıp kaçak bedelinin tüketicilere yüklenmesi. Genel Müdür Kınacı, kayıp kaçağın ‘gelir getirmeyen su’ olarak adlandırıldığını belirterek, “Belediyeler bunun maliyetini, suyun bedelini ödeyen diğer abonelerden alıyor. Elektrikte olduğu gibi” dedi.
Suda gerçek kayıp kaçak rakamı % 60’ı buluyor
Türkiye İstatistik Kurumu’nun belediyeler üzerinde yaptığı araştırmaya göre Türkiye’de toplam kayıp-kaçak su miktarının yüzde 43 olarak belirlendiğine işaret eden Cumali Kınacı, “Ancak gerçekte bu oran yüzde 60’ları buluyor. Çünkü belediyelerden her zaman sağlıklı bilgi almak mümkün olmuyor. Bizim yaptığımız özel çalışmalarda bu oranın yüzde 60 olduğu ortaya çıktı. Bunun en az yüzde 30’u kayıp, gelir getirmeyen sular” dedi.
