Stopaj indirimi isteyen borsacıya temettü şoku
Yerli yatırımcıların stopaj oranlarının sıfırlanacağı beklentisi boşa çıktı. Maliye, yerli yatırımcılara uygulanan stopajı yüzde 10 olarak belirlerken temettüdeki stopaj oranını yüzde 10'dan 15'e çıkardı
Daha önce de yazdık. "Gelir vergisi oranları 1 Ocak 2006'dan itibaren indirildi. Gelir vergisi oranlarında yapılan indirim, uygulanmakta olan bazı stopaj oranlarının da indirilmesini gerektiriyor" diye.
Halen telif ödemelerinden yüzde 17, serbest meslek ve işyeri kira ödemelerinden yüzde 22 oranında stopaj yapılıyor. Stopaj, yıllık gelir vergisine mahsuben peşin ödenen vergi niteliğinde. Brüt gelir üzerinden yapılıyor, net gelir üzerinden hesaplanan vergiden mahsup ediliyor. Stopaj oranları yüksek olunca da gelirin elde edilmesi aşamasında katlanılan vergi yükü, asıl vergi yükünden daha fazla oluyor.
Hiçbir gideri olmayan avukat, doktor, mimar, mühendis mali müşavir gibi serbest meslek erbabının 32 bin YTL'ye kadar olan gelirinin stopaj yoluyla ödenen vergisi, beyanname üzerinden hesaplanacak vergisinden fazla.
İşyeri kira geliri elde edenler için de durum farklı değil. İşyeri kira geliri 113 bin YTL'ye kadar olanlarında stopaj yoluyla ödenen vergileri nihai vergilerinden fazla olacak.
Yabancıların borsa, bono ve tahvil gelirleri için sıfıra indirilen vergi oranı, Pazar günkü Resmi Gazete'de yayımlanan kararname ile yerli yatırımcılar için yüzde 15'den 10'a indirildi. Kararnameyle bir şey daha yapıldı. Temettü ve kâr payları üzerinden yapılan stopaj oram yüzde 10'dan 15'e yükseltildi. Yani, yüksek stopaj oranlarında indirim beklerken bindirim geldi.
İadeler artacak
Stopaj yoluyla ödenen vergiler, beyanname üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilip, fazla ödenen tutar mükellefe iade ediliyor.
Son düzenlemeyle, hiçbir gideri olmayan ve 32 bin YTL'ye kadar geliri olan serbest meslek erbabı ile 113 bin YTL'ye kadar işyeri kira geliri elde edenler için söz konusu olan vergi iadesi, 192 bin 400 YTL'ye kadar temettü geliri elde edenler
için de söz konusu olacak.
Bu durum (yüksek stopaj oranları) 2007 bütçesini de olumsuz etkileyecek. Serbest meslek, iş yeri kirası ve temettü gelirlerinden elde edilecek vergi geliri olmayacağı gibi, yapılacak vergi iadeleri nedeniyle, bütçenin vergi iade kalemi artacak.
Temettü ve kâr payları üzerinden yapılan stopaj oranının artırılması net geliri azaltacağından, özellikle borsada işlem gören şirketlerin olumsuz etkilenmesi de söz konusu olabilecek. Özellikle 36 bin YTL'ye kadar temettü geliri elde eden yatırımcının net geliri yüzde 5 oranında azalacak.
