Borç krizinin son kurbanı Güney Kıbrıs için kritik saatler yaşanırken alınacak önlemlerin sadece günü kurtaracağı düşünülüyor. Yabancıların ilk fırsatta paralarını yurtdışına çıkartacağı öngörülüyor.
Avrupa’nın 10 milyar euroluk yardım paketi için ‘tasarruf planı bulun’ dediği Güney Kıbrıs için tanınan süre bugün sona eriyor. 100 bin euronun üzerindeki mevduat hesaplarından yüzde 20-25 oranında vergi alınması öngörülen tedbirler gündeme damgasını vururken, alınacak önlemlerin sadece günü kurtarmasından korkuluyor. Bunun nedeni ise, ülkenin, 68 milyar euroluk mevduat büyüklüğüne sahip olan bankacılık sisteminin 38 milyar euroluk bölümünün 100 bin euro üzerindeki hesaplardan oluşuyor olması. Bu da, 1.1 milyon nüfuslu Güney Kıbrıs ekonomisinin büyük ölçüde ‘zenginlerin parası ile varolduğu’ ve bankacılık sisteminin bu para olmadan ayakta ihtimali olmadığı anlamına geliyor.
Öte yandan Güney Kıbrıs’ta gündeme gelen mevduat vergisinin Avrupa Birliği’nin diğer sorunlu ülkeleri olan Portekiz, İspanya hatta İtalya’da da kullanılabileceğine yönelik tahminler piyasalarda sinirleri iyice geriyor.
En kritik viraj
Uzmanların açıklamalarına bakılırsa Güney Kıbrıs, Sırat Köprüsü’nün tam da ortasında. İyimser senaryo, Rum Kesimi’nin 10 milyar euroluk kurtarma paketini alıp, bankalarını yeniden yapılandırarak bir toparlanma sürecine girmesini öngörüyor. Kriz öncesinde bir hayli muhafazakar bir bankacılık sistemine sahip olduğu kaydedilen Güney Kıbrıs’ta, Yunanistan’da yaşananlardan farklı olarak, köklü yapısal reformlar yapmasına gerek olmadığı kaydediliyor. Bu durumda, kısa vadeli şok atlatıldıktan sonra, ülkenin yeniden ayakları durmaya başlayabileceği kaydediliyor.
Kötümser senaryo çerçevesinde ise, Güney Kıbrıs’taki bu krizin son 5 yıldır borç batağındaki Euro Bölgesi’nin limitlerini zorlamasından endişe ediliyor. Avrupa Birliği yetkililerinin, bölge tarihinde ilk kez görülen mevduat vergisinin sadece adada değil, İspanya ve İtalya gibi ülkelerde de uygulamaya geçirmesinden büyük endişe duyuluyor. Uzmanlar, böyle bir adımın bankacılık sisteminin daha da kötüye gitmesine neden olacağını, sayısı azalacak olan mevduat hesaplarının da mevduatın bilançodaki payını negatif etkileyeceğini savunuyor. Uzmanlar, “Bu, bölgede yepyeni bir krizin temellerinin atılması anlamına gelir ve yavaş yavaş 2009 yılına geri dönülür” uyarısında bulunuyor.
RUSLAR EĞLENİYOR
Güney Kıbrıs’tak halk zor günler yaşarken Rus zenginlerin devam ettirdiği gece hayatı Alman Bild gazetesinin manşetine taşındı. Gazete haberi, ‘Rumlar ağlarken zengin Ruslar parti yapıyor’ başlığıyla verdi. Geceleri barlarda devam eden, Rusların katıldığı partilerde karamsarlıktan eser olmadığını yazdı.
RAFLAR BOŞALIYOR
cebinde para kalmayan vatandaş, artık sadece acil ihtiyaçlarını gidermek için alışveriş yapıyor. Bu durum iç ticarette büyük sıkıntılara neden oluyor. Ekonomik belirsizlikten endişe eden vatandaşlar ellerindeki son paraları harcayarak süpermarketlerden yiyecek stoğu yapıyor.
NAKİT GEÇİYOR
TEDARİKÇİLER sadece nakit karşılığında satış gerçekleştiriyor. Ancak, çok sayıda dükkan ve işyerinin kapandığı, yabancıların nakit eksikliği nedeniyle büyük zorluklarla karşılaştığı belirtiliyor. Akaryakıt istasyonlarının sadece peşin para karşılığında mal vermeleri ülkede yakıt sıkıntısına neden oluyor.
Rum lider krizi haber verdi mi?
Güney Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nicos Anastasiades’in, adadaki kriz patlamadan önce arkadaşlarını arayarak Rum bankalarındaki paralarını çekmeleri ve ülke dışına taşımaları uyarısında bulunduğu ileri sürüldü. Filelftheros gazetesi, Anastasiades’in arkadaşlarını arayarak, “Ülkede bir kriz yaşanmak üzere” uyarısında bulunduğunu, kriz patlak vermeden 1 hafta önce bölge bankalarından 4.5 milyar euro çekildiğini yazdı.
ATM’e günlük 100 euro limiti
Güney Kıbrıs’ta bankalar tam 8 gündür kapalı. Limasol ve Larnaka bölgelerinde sabah erken saatlerden itibaren bankamatiklerin önünde uzun kuyruklar oluştuğu kaydedilirken; ATM’lerden çekilebilecek günlük limitin kişi başına 260 eurodan 100 euroya düşürüldüğü belirtiliyor. 20 milyon euro çekmek için 547 yıl gerekiyor.
Haberin Devamı