ABD Başkanı Donald Trump’ın çelik ve alüminyum ithalatına vergi getirileceğini açıklaması tüm dünyada şok etkisi yarattı. Trump ticaret savaşında tetiği çekerken, Türkiye’nin yeni karardan nasıl etkileneceği merak konusu. Türkiye’nin çelik boru ihracatının yüzde 30’unu gerçekleştiren ve aynı zamanda ABD’de fabrika yatırımı bulunan Borusan Holding’in CEO’su Agah Uğur, vergi kararına temkinli yaklaştı.
Uğur, ABD’nin çelik ve alüminyum ithalatına ek vergi getirmesiyle kendisinin kaybedeceğini savundu. “Günün sonunda bu işten biz kârlı çıkarız” diyen Uğur, “2018 bütçelerimizi yaparken sıkıntıya girilebilir öngörüsüyle ABD’ye ihracat hedefimizi düşürmüştük. Avrupa’ya, Türkiye içindeki bazı sektörlere kanalize olduk. Bu yıla etkisini minimumda atlatırız” dedi.
ABD zarar görecek
Agah Uğur, şunları kaydetti: “ABD’deki en standart çelik dünyanın en pahalı çeliği. Bunun üzerine tamamıyla uydurma bir kararla stratejik sektörlerin korunması… Stratejik sektör dedikleri de savunma sanayi. Sonunda kim kaybedecek? Mutlaka ABD sanayisi kaybedecek. ‘Savunma sanayisini koruyalım’ derken ABD’de tüketilen çeliğin sadece yüzde 3’ünü savunma sanayi kullanıyor. Yüzde 97’si başka sektörleri etkileyecek. ABD kullandığı çeliğin yüzde 35’ini ithal ediyor. Vergiyle fiyatlar artacak, bu da ABD’de enflasyonu baskılayacak.”
ABD tesisini büyütürüz
Kararın Borusan Holding için önemine değinen Uğur, “2017’de yaklaşık 600 milyon dolarlık ciromuz ABD’den geldi. Bu cironun 220-230 milyon doları ABD’deki fabrikamızdan yaptığımız satışlardan. Geçen yıl Türkiye’den ABD’ye 370 milyon
dolar çelik ürünü ihraç ettik. 2018 bütçelerimizi yaparken sıkıntıya girilebilir öngörüsüyle ABD’ye ihracat hedefimizi düşürmüştük.
Bu yıl için bütçeye 180 milyon dolar koymuştuk. Bunun da yarısını ilk 3 ayda göndermiş olacağız. ABD’nin çeliğe vergi kararı bizim için önemli bir kayıp yaratmayacak. ABD’de çıkacak verginin ayrıntılarına göre oradaki üretim tesisimizi büyütmeyi düşünüyoruz. ABD’de çelik fiyatları oturana kadar Türkiye’nin çelik ihracatı bir miktar durabilir; fiyatlar yerleşince tekrar devam eder, toplamda pek olumsuz etki olmaz” değerlendirmesini yaptı.
Borusan Holding CEO’su, Türkiye’nin yaklaşık 2 milyon ton civarında çelik ihraç ettiğini, bunun bir kısmının vergilendirme gelmeden gönderilmiş olacağını belirterek, “Sonrasında fiyatlar değişene kadar ihracat duracak. Daha sonra fiyat oturunca Türkiye ihracatına devam edecek” dedi.
ABD’nin ithalatında Türkiye 6’ncı sırada
- ABD geçen yılın ilk 9 ayında ithal ettiği 26.9 milyon ton çelikle dünyanın en büyük çelik ithalatçısı oldu.
- Ülkenin çelik ithalat hacmi söz konusu dönemde bir önceki yıla oranla yüzde 20 arttı.
- ABD’nin bu dönemde en çok çelik ithal ettiği ülke Kanada. Kanada’nın ithalattaki payı yüzde 16 seviyesinde. Kanada’yı yüzde 13 ile Brezilya, yüzde 10 ile Güney Kore, yüzde 9 ile Rusya ve Meksika izledi.
- Türkiye, ABD’nin çelik ithalatın aldığı pay yüzde 7. Türkiye, ABD’nin en çok çelik ithal ettiği 6’ncı ülke
1.2 milyar dolarlık ihracat
- 2017’de Türkiye 13.4 milyar dolarlık çelik ve çelikten eşya ihracatı gerçekleştirdi. İhracatın yaklaşık yüzde 9’una karşılık gelen 1.2 milyar dolarlık bölümü ABD’ye yapıldı.
- ABD’ye çelik ithalatı miktar bazında geçen yıl yüzde 21.4 azalarak 1.8 milyon tona geriledi.
Fiyatlar fırlar, uzun süre dayanamaz
Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Başkanı Namık Ekinci, ABD’nin ithal çeliğe yüzde 25 gümrük vergisi uygulama kararına ilişkin olarak, “ABD Başkanı Donald Trump, ülkesindeki çelik üreticilerine yönelik
seçim vaadini yerine getiriyor ancak ben bu kararın çok uzun süre uygulanacağını zannetmiyorum” dedi. Ekinci, şunları kaydetti: “ABD’nin 82 milyon tonluk üretim kapasitesi var ve bunu 90 milyon tona çıkarmak istiyor. Bu da hemen olacak bir şey değil. ABD ithalat yapmaya devam edecek ve ülkeler yüzde 25 vergi oranına göre fiyatlarını ayarlayacakları için bir sıkıntı doğmayacaktır. Daha önce de benzer bir karar alınmıştı ama 11 ay devam ettirebildiler. Bu karar çok uzun süre uygulanamaz.” Ekinci, “Bu kararla bazı ülkelerin ABD’ye çelik ihracatına devam edeceği gibi bizim ihracatımız da sürer” açıklamasını yaptı.
ÇİB Başkanı vergiden en çok ABD’nin olumsuz etkileneceğini vurgulayarak, şöyle devam etti: “ABD Ticaret Bakanı’nın 16 Şubat’ta Section 232 ile ilgili olarak 3 vergi seçeneğini içeren raporu basına açıklamasının ardından ABD piyasasındaki tüm çelik ürünlerinin fiyatlarında artış yaşandı. İnşaat çeliği fiyatı 850 dolarlara kadar çıktı. Bu rakamın 900 doları aşması bekleniyor. Otomotiv, beyaz eşya, makine ve imalat gibi sektörlerin müşterisi olan halk zarar görecek.”