Satışlar daralmayacak
Aysan: ‘Zaten ev alan yüzde 25 peşinat veriyordu, panik yok, satışlar düşmez’
Kullandırılan konut kredileri içinde evin değerinin yüzde 75’inden fazlasına verilen kredi oranının uygulamada yüzde 5’i geçmediğini kaydeden DD Mortgage Genel Müdürü Murat Aysan, “İnşaat firmaları peşinatı yüzde 1’e, 5’e indiren, ara ödemeler yapılan pek çok uygulamayı sürdürecek. Satışlar daralmayacak. Ticari kredilerdeki sınır da alım satımı etkileyecek düzeyde değil” dedi. Aysan, DD Mortgage olarak 1 Ocak’ı beklemeden yüzde 75’in üzerindeki kredilendirme modellerini bu haftasonu itibarıyla sınırlayacaklarını açıkladı.
Konut finansman kuruluşu DD Mortgage’ın Genel Müdürü Murat Aysan, BDDK’nın 1 Ocak 2011’den itibaren konut kredilerinde gayrimenkulün değerinin yüzde 75’ini, ticari gayrimenkul alımı amaçlı kullandırılacak ticari kredilerde ise kredi tutarının teminata konu olacak gayrimenkulün değerinin yüzde 50’sini aşmamasını kapsayan yeni düzenlemesinin konut sektörüne olumlu etkileri olacağını, sektörde riskin dengeleneceğini kaydetti. Kullandırılan konut kredileri içinde evin değerinin yüzde 75’inden fazlasına verilen kredilerin oranının uygulamada yüzde 5’i geçmediğini vurgulayan Aysan, “Zaten sektörde yüzde 75’in çok üzerine çıkılmıyordu. Finans kuruluşları, evin değerinin yüzde 80-90’ına hatta ikinci bir teminat karşılığında yüzde 100’üne kadar kredi veriyordu ancak bu tür kredilerin toplam kullandırılan konut kredileri içindeki payı uygulamada çok küçük kalıyordu. DD Mortgage olarak örneğin biz yüzde 80 ve yüzde 90 oranında kredi veriyoruz ve bu kredilerin toplam verdiğimiz krediler içindeki payı sadece yüzde 1” dedi. Sektörün sağlıklı istatistiki verilere sahip olmayışının yapılan olumsuz yorumlarda etkili olduğu ifade eden Aysan, “Zaten inşaat firmaları peşinatı yüzde 1’e, 5’e indiren, ara ödemeler yapılan pek çok ödeme modeli uyguluyor ve sektörde panik yapacak bir durum yok. Satışlarda daralma beklemiyoruz” diye konuştu.
Aysan, DD Mortgage olarak yüzde 75’in üzerinde uyguladıkları konut kredisi modellerini 1 Ocak’ı beklemeden bu hafta Cuma günü itibarıyla kaldırmayı planladıklarını da sözlerine ekledi.
Rekabet, riski artırabilirdi
Aysan, kısıtlamanın bugünden çok geleceği ilgilendirdiğini dile getirerek, “Risk alma iştahı artan kredi kuruluşları, rekabetin hızlanmasıyla kredi oranlarını yükseltebilir diye düşünülerek, risk kontrol almaya çalışıldı” dedi. Ticari gayrimenkullerin alım satımının ise ABD’de büyük sorunlara neden olduğunu vurgulayan Aysan, “Uygulama taksitli ticari kredi alacaklarla ilgili, bunun da toplam ticari krediler içindeki payı düşük. Bu da alım satımı etkileyecek kayda değer bir oran değil” değerlendirmesini yaptı.
‘Evin bedeli yanlış gösterilirse alınan kredi oranı da sağlıklı olmaz’
Bugün resmi olarak verilen kredilerin üçte birinde evin değerinin BDDK’dan onay almış lisanslı değerlemeciler yerine lisanssız bireysel değerlemeciler ya da banka içinden yetkililer tarafından yapıldığını söyleyen Murat Aysan, “Şimdi getirilen değişiklikle, lisanslı değerlemeciler devreye girecek. Evin değeri yanlış belirlendiğinde, yüzde 75’ine değil yüzde 100’üne kredilendirilmiş kadar yanlış sonuçlar da doğurabilir. Bu yüzden lisanslı değerlemecilerin işin başında olması zorunluluğu sağlıklı kredilendirmeyi beraberinde getirecek” dedi. 2011’de konut kredisinde vadelerin 10 yıla oturacağını belirten Aysan, şöyle devam etti: “Aralık ayı bilanço ayı olduğu için faiz oranları en düşük seviyede, Ocak ayında şu anda biraz da pazarlıkla yüzde 0.77’ye inip 0.85 arasında seyreden faiz oranlarının 0.82’de oturmasını ve sektörün olumsuz etkilenmeyeceğini düşünüyoruz.”
TADEM: Elini kolunu sallayan sektöre yatırım yapamayacak
BDDK’nın getirdiği yeni düzenleme ile konut kredilerine gereğinden çok yüklenilmesinin getireceği risklerin dengelendiğini ifade eden TADEM Taşınmaz Değerleme Müşavirlik Şirketi Başkanı Ali Çetin Önder ise ticari kredilerin gayrimenkulün yüzde 50’si oranında verilmesinin herkesin konut yatırımına kolay kolay girememesine, sadece kredi tutarının yarısı kadar tasarrufu olan güçlü firmaların bu alanda yatırım yapması şartını getirdiğine dikkat çekti. Önder, “Kredibilitesi yüksek firmalar bugün yapacakları ticari yatırımın tamamına dahi kredi kullanabiliyor. Ancak her elini kolunu sallayanın konuta yatırım yapması önlenmeli” diye konuştu. Önder, özel konut projelerinde bugün düşük peşinatlar, ara ödeme ve uzun vadeler uygulandığını, 2011’de de firmaların kendi bünyelerinde uyguladıkları bu tür finansman yöntemlerinin geliştirileceğini sözlerine ekledi.
2011’de 500 bin ev, konut kredisiyle alınacak
Tarafsız ve bağımsız karşılaştırma sitesi Enuygun.com’un yaptığı incelemeye göre Türkiye’de her ay yaklaşık 33 bin kişi konut kredisi kullanıyor. Türkiye’de 2010 yılı içerisinde yaklaşık 400 bin evin konut kredisiyle alınmış olacağını belirten Enuygun.com Genel Müdürü Çağlar Erol, 2011’de bu rakamın 500 bini aşmasının beklendiğini söyledi. En uygun konut kredisi arayışı içinde olanların bankalara gitmeden önce internetten araştırma yaptığını, enuygun.com üzerinde karşılaştırma yaptıktan sonra bankalar tarafından kullandırılan konut kredisinin ayda ortalama 55 milyon TL olurken, 2010 yılı sonu itibarıyla yıllık toplam tutarın 650 milyon TL’ye çıkmasının beklendiğini söyleyen Erol, “Başka bir ifade ile Türkiye’de bugün itibarıyla konut kredilerinin yüzde 3’ü enuygun.com üzerinde karşılaştırma yapan kişiler tarafından kullanılıyor. Enuygun.com’un hedefi bu rakamı yüzde 10’a yükseltmek ve toplamda 3 milyar TL tutarında konut kredisinin kullanılmasında karşılaştırma hizmeti sunmak” dedi. Enuygun.com üzerinden her ay 6.000 kişinin konut kredisi talebini bankalara ilettiğini belirten Erol, şöyle devam etti: “Bunlardan 800’ü bankalardan konut kredisi kullanıyor. Ortalama konut kredisi kullanma tutarı İstanbul’da 74 bin TL, İstanbul dışında ise 64 bin TL seviyesinde. Ayda ortalama 55 milyon TL, yılda ise yaklaşık 650 milyon TL tutarında konut kredisi, enuygun.com üzerinde karşılaştırma yaptıktan sonra bankalara yapılan başvurularla kullandırılıyor.”
Enuygun.com sunduğu karşılaştırma hizmetleriyle banka kredilerinin tanıtımını gerçekleştiriyor. Dileyen ziyaretçiler bu bankaların web sitelerinde doğru alana yönlendiriliyor ve böylece bankalara kolayca online başvuru yapabiliyor.