Satılık ev fiyatlarını doğrudan etkiliyor! Konut fiyatları düşecek mi? Flaş açıklama...
Konut yapımında inşaat maliyetleri arttı. Artan maliyetlerle birlikte konutta üretim de giderek azalıyor. İnşaat maliyetlerinin artmasıyla birlikte önemli oranda azalan yeni konut yapımı beraberinde önemli sorunlar getiriyor. Arz açığı artarken yatırımcı ve yabancı talebinin artması ise fiyatların artmasına neden oluyor. TÜİK verilerine göre 2021 yılında yapı ruhsatı verilen daire sayısı yüzde 27.8 ve yapı kullanım izni verilen daire sayısı da yüzde 4.4 arttı. Konut satış rakamları arzın satışı karşılama oranının yüzde 40'lar seviyesine gerilediğini ortaya koyuyor. 2014 yılında bu oran yüzde 67 seviyesindeydi. Konut fiyatları neden artıyor? Konut fiyatları düşecek mi? İşte açıklamalar...
Konut fiyatlarındaki artış devam ediyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) şubat ayı Konut Fiyat Endeksi'ne göre konut fiyatları geçen yılın şubat ayına yüzde 96.4 arttı. Peki fiyatlar neden artıyor?
Fiyatları en çok etkileyen unsur bina inşaat maliyetleri. Bunun en önemli sebeplerinden biri de kurdaki artış. TÜİK'e göre inşaat maliyet endeksi, 2022 yılı Şubat ayında bir önceki aya göre yüzde 5.73 bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 90.27 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi yüzde 7.56, işçilik endeksi yüzde 0.23 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi yüzde 113.27, işçilik endeksi yüzde 41.38 arttı.
Artan maliyetlerle birlikte konutta üretim azalıyor. Yatırımcı ve yabancı talebinin artması ise fiyatların artmasına neden oluyor.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) Yapı İzin İstatistiklerine göre 2021 yılında yapı ruhsatı verilen daire sayısı yüzde 27.8 ve yapı kullanım izni verilen daire sayısı da yüzde 4.4 arttı.
Yapı ruhsatı alınan daire sayısı 710 bin adetle son 4 yılın en yüksek düzeyine ulaştı. Ancak yeni ruhsatlarda inşaat sürelerinin ortalama 2-3 yıl olduğu göz önüne alınırsa önceki yılların arz açığının telafi edilmesinin zaman alacağı anlaşılıyor.
Konut satış rakamları da arzın satışı karşılama oranının yüzde 40'lar seviyesine gerilediğini ortaya koyuyor. 2013 yılında bu oran yüzde 63, 2014 yılında yüzde 67 seviyesindeydi.
Türkiye'nin yıllık olarak yaklaşık 800 bin yeni konuta ihtiyaç duyduğu hesaplanıyor.
Pandemi öncesinde daralma sürecine giren inşaat sektörü, 2021'de toparlanmaya başlamıştı. Ancak artan girdi maliyetleri sektörün en büyük baskı unsuru.
KONUT FİYATLARI YILLIK YÜZDE 96,4 ARTTI
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Şubat ayı konut fiyat endeksi (KFE) verisini açıkladı. Buna göre, Türkiye’deki konutların kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek amacıyla hesaplanan KFE, Şubat ayında bir önceki aya göre yüzde 13,5 oranında artarak 317,6 seviyesinde gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 96,4 oranında artan KFE, aynı dönemde reel olarak yüzde 26,9 oranında artış gösterdi.
İstanbul, Ankara ve İzmir’in konut fiyat endekslerindeki gelişmeler değerlendirildiğinde, 2022 yılı Şubat ayında bir önceki aya göre, sırasıyla 14,9, 16,0 ve 12,7 oranlarında artış gözlenmiştir. Endeks değerleri bir önceki yılın aynı ayına göre, İstanbul, Ankara ve İzmir’de sırasıyla yüzde 106,3, 97,1 ve 90,1 oranlarında artış gösterdi.
"SATILIK VE KİRALIK EVDE ARTAN TALEBE KARŞILIK VEREMİYORUZ"
Artan talep, konut ve kira fiyatlarında artışı getirdi. İstanbul’da emlakçılar satılık ve kiralık konut talebine karşılık veremediklerini söylüyor. Son dönemde satılık ve kiralık konut fiyatlarında ciddi artışlar görüldüğünü söyleyen emlakçı Taner İşlek, ‘‘Satılık ve kiralık evlerde artan talebe karşılık veremiyoruz. Vatandaş sattığı gayrimenkulü yakın fiyata yerine koyamadığı için satmaktan çekinebiliyor. Kiralık konutlara da oldukça fazla talep var. Fiyatlar günden güne bile değişebiliyor. Kiralık ev soran müşterilere olumsuz dönüşler yapıyoruz. Yeni konut üretiminin son dönemde azalması sebebiyle arz yetersiz kaldı. Yüksek talep nedeniyle de fiyatlar yükseliyor. Yeni konut üretimi ile fiyatlarda düşüş görülebilir’’ dedi.
DEVLET DESTEKLİ GİRİŞİMLER ARTMALI
Önceki yıllara göre konut üretim sayısının azalması ve inşaat maliyetlerinin artması sebebiyle konut fiyatlarında tarihin en yüksek metrekare birim fiyatlarına da ulaşılmış oldu. Başta büyükşehirler olmak üzere birçok kentte hem satılık hem de kiralık dairelerin fiyatlarında ciddi oranda artış yaşanıyor. Konut sektöründe yaşanan son gelişmeler hakkında bilgi veren gayrimenkul şirketinin yönetim kurulu başkanı Özkan Aydemir, vatandaşların ev sahibi olabilmesi için devlet destekli girişimlerin ve teşviklerin arttırılması gerektiğini, aksi halde ortak direk vatandaşın ev sahibi olabilmesinin imkansız olduğunu söyledi.
TÜM SEKTÖRLERİ ETKİLER
Aydemir yaptığı açıklamayı şöyle sürdürdü: "İnşaat sektöründe yaşanacak bir kriz, tüm sektörleri doğrudan veya dolaylı olarak etkiler. Bu yüzden sektörün can damarı olan konut satışlarının belirli bir seviye kalması ve istikrarlı bir biçimde artış göstermesi gerekiyor. Aksi durumda hem sektörümüz hem de ülke ekonomisi oldukça zor bir dönem yaşayabilir. Bunların önüne geçmek için atılması gereken adımların başında ilk ev alana özel kredi oranı sunulması geliyor. İlk evini alacak olan vatandaşlara 25 ila 30 yıl vadeli mortgage dediğimiz krediler verilmelidir. 2017'de 1 milyon 405 bin 447 olan yeni daire ruhsatının 2020'de 555 bin 68'e düştüğü bir ekonomik tabloda acil önlemlerin alınması kaçınılmazdır.”
KONUT FİYATLARINI DOĞRUDAN ETKİLİYOR
Çimento ve demir zamları başta olmak üzere inşaat sektörünün ana maliyet kalemlerinde yaşanan artış konut fiyatlarını doğrudan etkiliyor. Bunun yanı sıra cam, ahşap ve seramik sektörlerinin ihracat odaklı bir fiyat politikası belirlemesi, yerli üreticiler için ciddi sorun oluşturuyor.
