Ekonomiyi soğutma tedbirleriyle büyüme yüzde 2.2’ye düştü. Kişi başına milli gelir 10 bin 504 dolara çıktı. 2011 yılında 365 dolar zenginleşen vatandaş, bu kez 60 dolarla yetindi.
2011’de Çin’den sonra dünyanın en hızlı büyüyen ülkesi olan Türkiye, 2012’de sert fren yaptı. Ekonomiyi soğutmak için alınan tedbirler neticesinde Türkiye, sadece yüzde 2.2 büyüdü. Ekonomik büyüme böylece hükümetin Orta Vadeli Program’da (OVP) belirlediği hedefin de altında kaldı. Yıla yüzde 4 büyüme hedefiyle başlanmış, daha sonra rakam yüzde 3.2’ye çekilmişti. Beklentiler ekonominin bu yıl yüzde 2.5-2.6 büyüyeceği yönündeydi.
Son çeyrek sürpriz oldu
Geçen yıl gayri safi yurtiçi hasıla, cari fiyatlarla 786 milyar 293 milyon dolara yükseldi. Söz konusu rakam, 2011’de 773.98 milyar dolar, 2010’da 731.6 milyar dolar, 2009’da 616.7 milyar dolar, 2008’de 742.1 milyar dolar düzeyindeydi.
Türkiye’de geçen yıl kişi başına milli gelir, 10 bin 504 dolar (18 bin 927 lira) olarak hesaplandı. 2011’de kişi başına düşen milli gelir 10 bin 444 dolardı. Bir başka deyişle vatandaş 1 yılda 60 dolar daha (108 lira) zenginleşti. 2011’de kişi başına düşen milli gelir 10 bin 79 dolardan 10 bin 444 dolara çıkmış, refah düzeyi 365 dolar birden artmıştı.
Büyüme 2012’nin son çeyreğinde ise net ihracatın azalarak da olsa katkısının devam etmesine karşılık iç talepteki daralmanın negatif etkisiyle beklentilerin altında yüzde 1.4 olarak gerçekleşti.
2011 büyümesi % 8.8’e çıkarıldı
TÜİK, büyüme rakamlarını açıklarken, geriye dönük 7 çeyrekte revizyona gitti. Buna göre, büyüme 2011’in tüm çeyrekleri için yenilendi. TÜİK ikinci çeyrek için açıkladığı yüzde 3’lük büyümeyi yüzde 2.9’a, birinci çeyrek için duyurduğu yüzde 3.4’lük büyümeyi yüzde 3.3’e revize etti. TÜİK, 2011 için yüzde 8.5 olan büyümeyi yüzde 8.8’e çekti. 2011’de üçüncü sırada kalan Türkiye böylece Çin’in arkasından Arjantin’le ikinciliği paylaştı.
FT: Keskin ve ani yavaşlama
FInancIal Times (FT) Türkiye’nin 2012’de aniden ve keskin şekilde yavaşladığını yazdı. GSYH’deki artışın geçtiğimiz son 2 yıl yüzde 8 oranında gerçekleştiğini hatırlatan FT, 2012’nin son çeyreğinde yaşanan büyümenin yüzde 1.4’le sınırlı kaldığını kaydetti. FT, büyümenin son çeyrekte öngörülenin altında gerçekleştiğini belirtti.
Tüketim azaldı ihracat büyüttü
Büyüme kompozisyonuna bakıldığında; yurtiçi tüketim büyümeyi 0.6 puan aşağı çekerken, devletin nihai tüketim harcamaları 0.9 puan, devletin yatırım harcamaları 1 puan yukarı taşıdı. Özel yatırımlar büyümeyi 1.9 puan, stok değişimleri 0.9 puan aşağı çekti. Yüzde 2.2’lik büyümenin 4.1 puanı net ihracattan geldi. Türkiye, 2012’de ihracatla büyüdü. Geçen yıl en hızlı büyüyen sektör yüzde 6.6’yla gayrimenkul oldu. Eğitim yüzde 4.3, sağlık yüzde 5.3, ulaştırma yüzde 3.2, inşaat yüzde 0.6, imalat sanayi yüzde 1.9, tarım yüzde 3.5 büyüdü.
Estonya’nın gerisinde kaldık
Türkiye yüzde 2.2’lik büyüme performansıyla, Euro Bölgesi’nde yüzde 3.2 büyüyen Estonya’nın ardından en fazla büyüyen ülke oldu. Geçen yıl yüzde 8.5’lik büyüme oranıyla Türkiye, 34 ülkeli OECD ve Avrupa’nın en hızlısıydı. Avrupa İstatistik Ofisi’nin tahminlerine göre, Avrupa Birliği’nin lokomotif ekonomisi 2012’de Almanya’nın yüzde 0.7, İngiltere yüzde 0.3, Fransa yüzde 0 büyümesi beklenirken, İtalya yüzde 1, İspanya 1.4, Yunanistan 4.4 oranında daralacak.
Bu biraz acı fren oldu
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan: Çok rahat bir şekilde 4.2, 5.2, 6.2 de büyüyebilirdik. Bu gücümüz var. 300 kilometre hızla gidecek bir otomobiliz biz. Frene basılır, tehlike gördüğünüz yerde ya da yolda bir tehlike varsa frene basılır fakat acı fren yapmamak lazım. Bu biraz acı fren oldu.
Başarılı görünmüyor
İSO Başkanı Tanıl Küçük: 2012’de elde ettiğimiz sonuç çok başarılı görünmüyor. Ancak, 2012 zor bir yıldı. Böyle zor bir yılda küçük oranlı da olsa büyümenin devam etmesini başarı olarak değerlendirmek gerekir.
Vur derken öldürdük
ASO Başkanı Nurettin Özdebir: İç talebi ’vur derken öldürmenin’ bedelini yüzde 2.2’lik büyümeyle ödedik. Ders çıkarmaz ve iç talebin canlanmasını frenlersek 2013’te kötü sürpriz olabilir.
2013’te % 4.5’e çıkar
Burgan Yatırım Başekonomisti Haluk Bürümcekçi: Büyüme 2013’te yüzde 4.5’e ulaşacak. Para politikası ve kredi notlarındaki artış ile oluşan düşük faiz ortamı, özel tüketim ve yatırımlara ivme kazandırır.
Krize rağmen başarı
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek: Küresel ekonomideki yavaşlamaya, en büyük ticaret ortağımız olan AB’deki krizin derinleşmesine, bölgemizde artan jeopolitik gerginliklere ve yüksek seyreden petrol fiyatlarına rağmen Türkiye’nin yüzde 2.2 büyümüş olması bir başarıdır.
İç tüketim çok yavaş
İTO Başkanı Murat Yalçıntaş: Merkez Bankası’nın uyguladığı sıkı para politikalarıyla yumuşak bir iniş gerçekleşti. Ama artık biraz daha dikkat etmeliyiz. İç tüketim çok fazla yavaşladı.
Gemimiz su almadı
ATO Başkanı Salih Bezci: Dünya ekonomisinde dengelerin bozulduğu dönemde büyümeyi sürdürmek tek başına başarılı tanımlaması için yeterli olacak. Türkiye fırtınada gemiye su aldırmadı.
Soru işaretleri var
Ata Yatırım Başekonomisti Gülay Elif Girgin: 4. çeyrek rakamları 3. çeyrekten de kötü. Bu yılın ilk çeyreğinde hafif toparlanma gözleniyor. Ama bizi yüzde 4’lük büyüme hedefine taşır mı? Bu soru işareti.
Haberin Devamı
