Rosneft Kuzey’in petrolüne sızıyor
Bağımsızlık referandumu ile hem Türkiye hem de Irak merkezi yönetiminin tepkisini çeken Kuzey Irak Kürt Yönetimi, petrol boru hatlarının yüzde 60 hakkını Rus Rosneft’e teslim ediyor. Ruslar, Kürt yönetimine bütçe açıklarını kapatması için kredi de açıyor
Kuzey Irak’ta referandum süreci ile başlayan gerginlikten Ruslar’ın azami faydayı sağlayarak çıkacağı tahminini yapanlar haklı çıkacak gibi görünüyor. Türkiye’nin vanayı kapatma tehdidi ve petrol gelirini Bağdat’a teslim etme niyetini ortaya koymasının ardından Kuzey Irak yönetimi alternatif çözüm arayışlarını hızlandırdı.
Rusya’nın en büyük petrol kuruluşu olan Rosneft’in, Bağdat hükümetinin, bağımsızlık girişimi yapan Kuzey Irak’ta askeri müdahaleye devam etmesine rağmen bu bölgenin petrol boru hattının denetimini üstleneceği öğrenildi.
1.2 milyar $ verecek
Rosneft daha önce Kuzey Irak’ta 3.5 milyar dolarlık yatırım kararı almıştı. Bu adım, Rusya’nın Sovyetler’in çöküşünden sonra Ortadoğu’da zayıflayan etkinliğini artırma stratejisinin bir parçası olarak görülüyor. Kuzey Irak’taki Kürt yönetiminin geçen ay yaptığı ve Bağdat’ın tanımadığı bağımsızlık oylamasına İran ve Türkiye de tepki gösteriyor. ABD’nin “provokasyon” olarak nitelediği referandumu, “Kürtlerin bağımsızlık isteğini anlayışla karşıladığını” söyleyen Rusya, referandumu desteklemiş oldu. Rusya bu diplomatik atağının karşılığını ticari olarak da almaya hazırlanıyor.
Rosneft, boru hattının yüzde 60’ına sahip olacağını ve halen hattı işleten KAR Group’un kalan yüzde 40’ı elinde tutacağını açıkladı. Rosneft’in projeye yatırımının toplam 1.8 milyar doları bulması bekleniyor. Rosneft bunun dışında bu yıl Kürt yönetimine bütçesindeki açıkları kapatması için 1.2 milyar dolar vereceğini duyurdu.Rosneft ayrıca bölgede 5 petrol arama blokuna 400 milyon dolar daha yatırım yapacak.
Kürt doğal kaynaklar bakanı Aşti Hawrami dün İtalya Verona’daki bir konferansta, “Size yalvarıyorum, Kürdistan’ı unutmayın” demişti. Hawrami birkaç saat sonra Rosneft’in Başkanı Igor Sechin’le boru hattı anlaşmasını imzaladı. Sechin, Bağdat ve Erbil’e aralarındaki anlaşmazlıkları çözmeleri çağrısı yaptı. Rosneft’in Kuzey Irak’ta fiilen hakim hissedar olması, Kürt yönetimini Bağdat’ın ve komşularının baskısından koruyacak. Kaynaklar, “Rosneft ve Rus hükümetinin buradaki varlığı güvenlik duygusunu güçlendirecek” diyor.
Öte yandan Kürt bölgesinin petrol ihracatı son ayların en düşük düzeyinde bulunuyor. Bu durum hem Rosneft’in hem de aralarında Glencore ve Vitol gibi büyük aracı ticari şirketlerin bulunduğu diğer büyük kreditörlerin alacaklarını tehlikeye sokuyor. Kürt yönetimi, ileriye dönük petrol satışı vaadiyle Rosneft, işlemci kuruluşlar ve Türkiye’den 4 milyar dolara yakın borç aldı. Boru hattının bu haftaki sevkiyatı alışılmış miktar olan günlük 600 bin varilden 200 bin varile düşerken işlemciler de söz konusu milyarlarca dolar kayıp nedeniyle tedirginlik içindeler.
