Petrol fiyatlarında kritik gelişme! Bugün belli oluyor

Geçtiğimiz haftalarda 139 dolara ulaşan brent petrolün varil fiyatı 100 dolar seviyelerine kadar geri çekilmişti. Bu hafta itibarıyla jeopolitik risklerin tırmanışa geçmesiyle birlikte petrol fiyatında sert yükselişler görülmeye devam ediyor.

PETROLÜ FIRTINA VURDU

Rusya’nın salı günü fırtına kaynaklı kesintilerin giderilmesi için Hazar Boru hattından yapılan petrol akışını günlük 1 milyon varil keseceğini açıklaması petrol fiyatlarını yukarı yöne taşıdı. Çarşamba günü ise petrol akışının boru hattından tamamen durdurulduğu açıklandı. Hazar Boru hattında petrol akışındaki kesinti yaklaşık 1.5 ay sürecek.

BRÜKSEL’DEN ÇIKACAK KARARLAR PETROLDE YÖNÜ BELİRLEYECEK

Öte yandan geçtiğimiz günlerde ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, ABD Başkanı Joe Biden’ın Avrupa ziyareti sırasında Rusya’ya yönelik yeni yaptırımları açıklayacağını duyurmuştu. Biden’ın bugün NATO Liderler Zirvesi kapsamında Brüksel’de Rusya’ya yönelik yaptırım kararları alması bekleniyor. Buradan çıkacak sonuç petrol fiyatlarında yönü tayin edecek.

BRENT PETROL 123 DOLARI GÖRDÜ

ICE’de işlem gören mayıs vadeli bren petrolün varil fiyatı bu sabah 123.74 dolar seviyesini gördükten sonra şu dakikalarda düne göre 0.54 dolar artışla 122.16 dolar seviyesinde hareket ediyor. Brent petrol geçtiğimiz gün 114.58 dolardan 122.31 dolara kadar çıkarak yüzde 7’ye yakın primlenmişti.

Mayıs vadeli Batı Teksas tipi ham petrolün varil fiyatı ise bugün 116.64 dolara ulaştıktan sonra 0.48 dolar azalışla 114.50 dolar seviyesinde hareket ediyor.

PUTİN’DEN KRİTİK DOĞAL GAZ KARARI

Öte yandan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin geçtiğimiz gün dost olmayan ülkelere yönelik önemli bir açıklama yaptı. Putin, Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yönelik doğal gaz satışında ruble kullanılması gerektiğini ifade etti.

Son günlerde petrol fiyatlarında görülen hareketler ve ABD’nin Rusya’ya yönelik yeni yaptırım hazırlığında olmasını değerlendiren Prof. Dr. Sefer Şener şu ifadeleri kullandı:

“Son dönemdeki gerginliklerin artması Rusya-Ukrayna savaşının beklenenden daha uzun süreceğinin görülmesi, aynı zamanda dün ve bugün itibarıyla toplanan Avrupa Birliği ve NATO Liderler Zirvesi’nde alınan kararlar Rusya’ya yönelik yaptırımların artacağı beklentisini ortaya çıkardı.

'RUSYA'YA YAPTIRIMI GETİRMİŞ OLACAK'

Bir taraftan ABD, Rusya’nın enerji ithalatına dönük yaptırımlarını uygulamaya alırken, diğer taraftan bu yaptırımlara Avrupa’nın katılımını hızlandırmaya çalışmaktadır. Eğer ABD gibi Avrupa Birliği de Rusya’dan enerji ithalatını azaltırsa bu Rusya’ya dönük önemli bir yaptırımı getirmiş olacaktır. Ancak Almanya başta olmak üzere bazı Avrupa ülkeleri gördüğümüz kadarıyla bu yaptırımlara en azından şimdilik çok sıcak bakmamaktadır.

Avrupa’dan ithal ettikleri doğal gazın alternatifini kısa vadede ortaya çıkarmak Avrupa için zor görünmektedir. Avrupa, ABD ve Katar gibi ülkelerden ithal ettiği LNG’yi kısa vadede belli seviyelerin üzerine çıkarması olası gözükmemektedir.

Ayrıca normal hattan gelen doğal gaz ile LNG’yi örtüştürmek kısa vadelerde çözüm olarak ortaya çıkmamaktadır. Bütün bunlar değerlendirildiğinde Rusya-Ukrayna savaşının beklenenden daha uzun süreceğinin anlaşılması, Rusya’ya dönük yaptırımların artacağı anlayışı, Rusya’nın da buna karşılık olarak hasım olarak gördüğü ülkelerle doğal gaz ticaretini ruble ile yapacak olması jeopolitik riskleri artırdığı için enerji ile ilgili tedarikte çıkabilecek sorunlar enerji fiyatlarını yukarı taşımaktadır.

‘EMTİA FİYATLARININ YUKARI YÖNLÜ TAŞINMASI OLASI’

Bu gerginlik sadece enerji fiyatlarını değil, bakır, buğday ve ay çiçeği gibi diğer emtiaları da yukarı seviyelere çıkarmaktadır. Kısa vadede alternatif oluşturmanın zorluğu ortada olduğu için emtia fiyatlarının da yukarı yönlü taşınması olası gözükmektedir. Bu durum önümüzdeki dönemde gerek ABD, gerek AB ve dünyanın kalanında enflasyonu ciddi bir sorun olarak ortaya çıkarmaya devam edecektir. Aynı zamanda Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası tarafından büyüme rakamlarının da daha aşağı seviyelere revize edilmesi muhtemel görünmektedir.

‘TÜRKİYE İÇİN FAYDALI OLACAKTIR’

Pandemi ile birlikte ortaya çıkan tedarikteki sıkıntılar Rusya ile Ukrayna savaşıyla yeniden ortaya çıkmış ve küresel çapta tedarikin önemi bir kez daha anlaşılmıştır. Bundan sonraki zamanda Türkiye gibi ülkelerin üretimlerini artırmaları ve lojistik üst olma anlamında faaliyetlerini genişletmeleri daha faydalı olacaktır.

PETROLDE 130 DOLARIN ÜZERİ GÖRÜLEBİLİR Mİ?

Bu gerginlikler devam ederse ve Rusya-Ukrayna kriz şiddetlenirse petrolde 130 doların üzerini görmek, diğer emtialarda da hızlı fiyat artışlarıyla karşılaşmak mümkün olacaktır.”