Oturma izni pas geçilip direk vatandaşlık verildi

Türkiye’den gayrimenkul alan yabancı yatırımcılara vatandaşlık verilecek. Resmi Gazete’nin dün yayımlanan yönetmeliğe göre en az 1 milyon dolar tutarında taşınmazı üç yıl satılmaması şerhiyle satın alan yabancıların Türk vatandaşlığı almaya hak kazanacağı belirtildi.

2012 yılında mütekabiliyet yasasının değişmesiyle yabancıya konut satışı önem kazandı. Ancak satışın yıllık 5 milyar doların altında kalması ve yaklaşık 20 bin adet konutun satılmasıyla, bu rakamı 10 milyar dolar seviyesine çekmek için yabancıya oturma izni ve vatandaşlık hakkının verilmesini sektör temsilcileri talep etmeye başladı. 2015’in son çeyreğinde Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Türkiye’den gayrimenkul edinen yabancılara vatandaşlık verilmesi konusunu gündeme getirmişti.

5 yıllık oturma izni beklentisi

Konut alan yabancıya vatandaşlık verilmesi gayrimenkul sektörü tarafından olumlu bir gelişme olarak karşılandı. 2016 yılında gerileyen yabancıya satışa yeniden ivme kazandıracak bir düzenleme olarak görülen vatandaşlık hakkının, lüks ve ultra lüks konut segmentini canlandıracağı öngörülüyor.

Vatandaşlık hakkı için belirlenen 1 milyon dolar bedeli uygun görülse de sektörün asıl beklentisi daha düşük bedelli konutlar için uzun süreli oturma izninin çıkarılmasıydı.

Şu anda Türkiye’den konut alan bir yabancı, 1 yıl oturma iznine sahip olabiliyor. Bu süre sonunda yenileme yapılması gerekiyor. Dün Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikte oturma izniyle ilgili herhangi bir gelişmeye yer verilmedi. Sektör temsilcileri, Avrupa ülkelerinde daha uygun fiyata gayrimenkul satın alıp vatandaşlık ve oturma hakkı kazanma şansı olduğunu, Türkiye’de de uzun süreli oturma iznine yönelik çalışmaların yapılmasını istiyor.

Türk vatandaşlığı hangi şartlarda verilecek?

RESMİ Gazete’nin dünkü sayısında yayımlanan Türk vatandaşlığı kanunu uygulama yönetmeliğinde değişiklik yapan yönetmeliğe göre;

- En az 1 milyon dolar tutarında taşınmazı üç yıl satılmaması şerhiyle satın alan,

- En az 2 milyon dolar tutarında sabit sermaye yatırımı yapan,

- En az 3 milyon dolar tutarında mevduatı üç yıl tutma şartıyla Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara yatırdığı belgelenen veya bu tutarda devlet borçlanma araçlarını üç yıl tutmak şartıyla satın aldığı tespit edilen yabancılara Türk vatandaşlığı verilecek.

- Değişiklikle, en az 100 kişilik istihdam oluşturduğu belgelenen yabancıların da Türk vatandaşlığı almaya hak kazanacağı hüküm altına alındı.

Dünyada uygulama nasıl?

ABD: 500 bin dolar yatırım yapana süresiz oturum hakkı veriliyor. Beşinci yılda vatandaşlığa geçme hakkı var.

Almanya: 250 bin euro yatırımla iş kurarak istihdam sağlayanlara önce oturum, sonra vatandaşlık veriliyor.

İspanya: 160 bin euroluk konut alan yabancılar oturma izninin sahibi oluyor.

Portekiz: En az 500 bin euro değerinde konut alan yabancılar vizesiz dolaşım hakkına kavuşuyor.

Yunanistan: 250 bin euroluk konut satın alana 5 yıllık oturum veriliyor.

100 bin $’a oturma izni

- KONUTDER Başkanı Ömer Faruk Çelik, 1 milyon doların başlangıç olarak iyi bir rakam olduğunu belirtirik, “Zorlanma yaşanırsa düşüş olabilir. 100 bin, 200 bin dolarlık evlere uzun vadeli oturum hakkı verilirse daha iyi olur” diye konuştu.

- Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas, kararı olumlu karşıladıklarını belirterek “Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı için 1 milyon dolarlık limit uygun. Ancak sektörün ihtiyaç duyduğu vatandaşlıktan çok oturma izni. 100 bin dolar gibi bir değer belirleyerek en az 5 yıl oturma izni verilmeli. Sektöre asıl katkıyı bu yapar” diye konuştu.

- Özak GYO Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Akbalık, yabancılara vatandaşlık verilmesinin çok yerinde bir karar olduğunu ancak 1 milyon dolarlık alt limitin sektörün beklentilerinin üzerinde kaldığını söyledi. Akbalık, “Örneğin 300 bin dolarlık gayrimenkul alan bir yabancı yatırımcıya önce oturma izni, ardından beşinci yılın sonunda vatandaşlık verilebilir” dedi.

- AYİDER Başkanı Melih Tavukçuoğlu, bu adımın bu umut verici ancak yetersiz olduğunu belirterek, şunları söyledi: “Avrupa Birliği ülkelerinden daha uygun fiyata gayrimenkul satın alıp vatandaşlık hakkı kazanmak varken 1 milyon dolarlık şart oldukça yüksek bir rakam.”

- Demir İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Demir, uzun zamandır bu gelişmeyi beklediklerini belirterek, “Limit, yatırımcıyı zorlayabilir. Dünyadaki örneklere baktığımızda daha düşük rakamlarla karşılaşıyoruz. Geri dönüş almak zor olabilir” dedi.

- Kuzu Grup Yönetim Kurulu Üyesi Özen Kuzu, “Küresel ekonominin pek canlı olmadığı bu günlerde ülke ekonomisine ciddi para akışı sağlayacaktır. Böylece yabancıya satılan konut sayısı yıllık 50 binlere çıkabilir” dedi.