Nükleer için sabahladılar

Mersin Akkuyu’da Ruslar tarafından inşa edilecek nükleer santralle ilgili yasa 215 milletvekilinin ‘evet’ oyu ile önceki gün sabaha karşı 3.00’te geçti. Nükleer gibi çok önemli bir konudaki yasanın görüşmelerinde 542 milletvekilinin 301’i TBMM’de yoktu.

ANKARA - Rusya’nın, Mersin Akkuya’da tamamen kendisine ait bir nükleer santral kurması ve 15 yıl boyunca Türkiye’ye elektrik satmasına ilişkin tasarı önceki gün sabaha karşı yasalaştı. Söz konusu santralle ilgili anlaşmanın onaylanmasına ilişkin tasarı, çeşitli kesimlerce yapılan çağrılara rağmen sabaha karşı saat 3.00 sularında oylanarak Meclis Genel Kurulu’ndan geçti.

Türkiye’nin 60 yılını Rusya’ya bağlayacak olan nükleer santral yasasıyla ilgili 215 milletvekilinin eli “evet” için kalkarken, 26 vekil “hayır” dedi. Milli İrade’nin temsilcisi toplam 542 milletvekilinin 301’i yasanın görüşmeleri için Genel Kurul’a bile gelmedi.

Böylece Mersin Akkuyu, Ruslar’ın oldu. Anlaşmaya göre, santral yüzde 100 Ruslar’a ait olacak. Rus tarafı nükleer santrali kuracak ve işletecek olan şirket ortağını belirlerken, kendi iradesine dayanacak. Ortak şirket ya da şirketlerin içinde Türk şirket olması, inşaat ve santralde çalıştırılacak personelin Türkler’den oluşması zorunluluğu bulunmuyor.

Türkiye, santralin yapılacağı sahayı, bedelsiz olarak Rus tarafına tahsis edecek. Türkiye bu santralden, 15 yıl boyunca KDV hariç 12.35 ABD senti/kwh fiyattan elektrik satın alacak. Anlaşmadaki hükme göre, belli dönemler bu fiyat KDV hariç 14.57 sentin üzerine çıkabiliyor. Santral ürettiği elektriği piyasaya da satabilecek. Türkiye’nin elektrik alım zorunluluğu bulunan 15 yılın sonunda, şirket net kârın yüzde 20’sini Türkiye’ye verecek.

Meclis’in onaylayarak yasalaştırdığı anlaşma, Türkiye için fahiş fiyattan elektrik alımıyla yıllarca Rusya’ya bağlanması anlamına geliyor. Yasayla Rusya, Türkiye topraklarında yüzde 100 kendine ait bir nükleer santral kuracak.

Anlaşma, Türkiye’nin nükleer santralin 4 ayrı ünitesinden belirlenen fiyattan elektrik almasını zorunlu kılarken, Türkiye’nin anlaşmayı feshetme hakkı pratikte bulunmuyor. Anlaşma, taraflara anlaşmayı 1 yıl önceden bildirerek fesih hakkı tanınıyor. Ancak bu fesih hakkı, uygulamaya başlamış ya da inşası başlamış üniteler için geçerli olmayacak.

Fesih düzenlemesi yalnızca TETAŞ’ın alım garantisi ve arazi tahsisi ile ilgili hükümleri kapsıyor. Yani Türkiye anlaşmayı feshetse dahi Rusya, Türkiye’de nükleer santral yapımını devam ettirebilecek. Böylece Rusya Akkuyu’daki varlığını garanti altına alırken, geri dönüşü mümkün olmayan bir yola girilmiş oldu.