NBG’de yönetim toplantılarının konuşma dilini değiştiren Türk
18 ay önce Finansbank’ın çoğunluk hissesini alıp Türkiye’ye adım atan National Bank of Greece (NBG), en hızlı büyümesini gerçekleştirdiği Türkiye dahil 6 ülkeyi Finansbank Grup CEO’su Ömer Aras’a emanet etti
Aras, NBG’nin 2007 kârının yüzde 37’sini elde eden bu 6 ülkeden sorumlu üst yönetici oldu
Aras, Yunanistan kökenli bir bankanın, bu zor görevi bir Türk bankacıya emanet etmesinin çok değerli olduğunu belirtip,“Bu NBG’nin Türkiye tecrübesinden memnuniyetini gösteriyor. Buradaki uygulama ve tecrübenin o ülkelere aktarıldığı takdirde oralarda daha iyi sonuçlar alınacağı anlamına geliyor” dedi
Finansbank’ın çoğunluk hisselerini 18 ay önce alan ve şu an yaklaşık yüzde 90’lık hisseyi kontrol eden National Bank of Greece’in (NBG) Atina’da 13 Şubat tarihindeki yönetim toplantısında, grup içindeki bankalarda sinerjinin artırılması, iş planları hedeflerine uygun sonuçlar alınabilmesi için yürütme kuruluna Uluslararası Bankacılık’tan sorumlu yeni bir üye atanması kararlaştırıldı. Bu sorumluluk için de Finansbank’ın Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığı ve Grup CEO’luğu görevini yürüten Ömer Aras’a teklifte bulunuldu. Aras, o zamana kadar 6 kişi olan NBG Yürütme Kurulu’nun 7’nci yeni üyesi oldu. NBG’nin Güney Doğu Avrupa bölgesindeki Türkiye, Bulgaristan, Romanya, Sırbistan, Makedonya ve Arnavutluk’taki tüm iştirakleri Aras’a bağlandı.
2007 yılı üçüncü çeyrek sonuçlarına göre Ömer Aras’a bağlanan Türkiye hariç 5 ülke, NBG’nin toplam kârının yüzde 9’unu gerçekleştiriyor. Türkiye ise NBG’nin toplam kârına yüzde 28 katkı yapan, en büyük iştirak konumunda. Dolayısıyla Ömer Aras toplam kârın yüzde 37’sini üreten bölgenin sorumlusu oldu.
Yeni görevine başlayan Aras ile, bu görevin önemini konuştuk. Aras’la sohbetimiz sırasında kendisine, “Daha önce NBG yönetiminde yabancı yokmuş. Tamamı Yunanlılar’dan oluşuyormuş. NBG yönetimine giren ilk yabancı bir Türk oldu” dediğimde gülerek “Evet, hepsi uluslararası tecrübesi olan Yunanlı bankacılardı. Bundan sonra Atina’daki yönetim toplantılarında konuşma dili Yunanca değil, İngilizce olacak” dedi.
Bankacılığımızın başarısı
Yeni görevinin Türk bankacılığının bölgenin çok üzerinde bir seviyede olduğunu göstermesi açısından önemli olduğunu kaydeden Aras, sorularımızı şöyle yanıtladı:
* Yeni görevinizin önemi nedir?
NBG’de bir executive komite vardı. Burada mali kontrol ve operasyon, risk yönetimi, bireysel bankacılık, kurumsal bankacılıktan sorumlu icra kurulu üyeleri vardı. Buna bir de uluslararası bankacılık eklendi. Ben birinin yerine gelmedim. Yeni bir birim oluşturuldu. Yani işi biz inşa edeceğiz. Aynı zamanda bu coğrafyadaki bankaların kârlı büyümelerini sağlayacak tedbirleri alacağız.
* Bu görevin bir Türk bankacıya verilmesinin anlamı nedir?
Olaya iki açıdan bakmak lazım. NBG, Finansbank’a ortak olalı tam 18 ay oldu. 18 Ağustos 2006’da hisseler el değiştirdi. Bu görev NBG’nin Türkiye’deki tecrübesinden memnun olduğunu gösteriyor. Bu işin bir tarafı. Bu oluşumun bir Türk bankacıya emanet edilmesi, Türk bankacılık sektörünün ne kadar iyi bir seviyede olduğunu gösteriyor. Bu da işin diğer tarafı.
Türkiye’nin payı % 28
*Size bağlanan bu ülkelerin NBG operasyonu içindeki payı nedir?
6 tane ülke bağlandı bana. Türkiye, Bulgaristan, Romanya, Sırbistan, Makedonya ve Arnavutluk. Bu 6 ülke içerisinde Türkiye’nin payı tabii ki çok büyük. Diğerlerini topladığınız zaman bile Türkiye’den hâlâ daha küçük. Ancak Bulgaristan, Romanya ve Sırbistan’ın da göreceli olarak büyüklüğü çok önemli. Yani bizim oradaki iştirakimizin kendi ülkesinin bankacılık sisteminden aldığı pay daha büyük. Örneğin NBG, Bulgaristan’ın ikinci büyük bankasını kontrol ediyor. Makedonya’daki iştirakin sektördeki payı yüzde 28. Türkiye hariç bu ülkeler NBG’nin toplam kârı içinde yüzde 9’luk bir katkı yaratıyor. Türkiye’nin yüzde 28 payı var. Hepsini toplayınca NBG’nin kârının yüzde 37’sini ürettiği bir bölgenin sorumlusu olduğum anlamı çıkıyor.
* Yunanistan izlediğim kadarıyla bankacılıkta artık büyüyemiyor. NBG’nin yeni oyun alanı artık sizin başında olduğunuz bölge mi?
Yunanistan toplam operasyonun yüzde 62’si. Ancak artık büyüyemediği doğrudur. Güney Avrupa bölgesi, NBG’nin yeni büyüme alanıdır. Şimdi Ukrayna piyasasına da bakılıyor. Orada bir fırsat çıktığında orada da bir satın alma gerçekleşebilir. Yani aslında hedef bu bölgede büyümek. Bankanın Mısır’da Güney Afrika’da ve Londra’da da faaliyetleri var ancak toplam kârın çok küçük bir bölümü buralardan geliyor.
* Bir Yunan bankasının, üstelik Yunanistan’ın en önemli bankasının bir Türk’ü böylesine önemli bir göreve getirmesini nasıl değerlendirmek lazım?
İşin politik, Türklük yanı ayrı. Bankacılık kişisel bir şey değil. Artık bankalarda hissedarlıkla yöneticilik arasında büyük ayrışma var. Bu görevin bir Türk’e verilmesi Türk bankacılığının geldiği noktayı gösteriyor. Türk bankacılığındaki uygulamalar hakikaten sadece NBG için değil, Türkiye’ye gelen her bankayı etkilemiş vaziyette. Buna Garanti Bankası’na gelen GE de dahil.
* Ne kadar sıklıkla Atina’ya gideceksiniz?
Komitedeki tek yabancı benim. Toplantıların lisanı mecburen İngilizce’ye dönüştü. 15 günde bir gideceğim sanırım toplantılara. Atina dediğiniz yer Ankara kadar mesafede. Ayrıca telekonferans sistemleri de artık çok gelişti.
*Bu görev Türk iş dünyası için de önemli olsa gerek?
Bu coğrafyada bu bölgede dış ticaret proje finansmanı gibi, şirket satın alınması gibi işlerde çok fazla sinerji yakalama imkanı olacak. O ülkedeki bankaların birebir yönetimiyle ilgilendiğimiz için, Türkiye’deki yatırımcıların o bölgelerde yatırım yapmaları ve oradakilerin Türk şirketlerle ortaklığa girebilmesi konusunda Finansbank olarak büyük katkımız olacak.
Büyüme önemli gösterge orayı iyi takip etmeliyiz
*Dünyada bir kriz ortamı var. ABD ve Avrupa’da resesyon ihtimali kuvvetlendi. Bunun Türkiye’ye yansıması nasıl olur sizce?
Olay mortgage subprime piyasasında başladı ama esas sorun risklerin belli seküritizasyonlarla paket yapılıp bir yerlere satılması. Bu yapı içerisinde kimin riski nerede belli değil. Kaliforniya’daki ev kredisi batınca Almanya’daki banka etkileniyor. Paranın maliyeti yükseliyor. Kredi fiyatlamasındaki artıştan Türkiye de etkileniyor. Geçen gün bir arkadaşım ‘Merkez Bankası sürekli faiz indiriyor, bu banka kredilerine niye yansımıyor?’ diye sordu.
Merkez Bankası faizi indiriyor ama dünyada paranın fiyatı artıyor. Önemli olan Türk ekonomisinin yüzde 5’lik bir büyümeyi istikrarlı bir şekilde sürdürebilmesi. Bu oluştuğu takdirde finansal sektörde bir sorun yaşanmaz. Çünkü büyüyen ekonomilerde daima finans sektörü de büyür. İşsizlik artarsa alınan kredilerin geri ödemesinde sorun yaşanabilir. Büyümeyi iyi takip etmek gerekiyor.
Aras’a bağlı ülkelerde NBG çok kuvvetli
Bulgaristan Romanya Sırbistan Makedonya Arnavutluk
Nüfus (milyon) 7.7 21.6 7.4 2.1 3.7
GSYH * 25.1 97.3 25.2 4.8 7.3
Ülke kredi hacmi* 16.4 37.7 9.7 1.9 2.1
NBG kredi hacmi* 2.557 1.2760.692 0.532 0.164
NBG pazar payı (%) 16 3 7 28 8
2009’da yüzde 10’luk pazar payı hedefledik
* NBG’nin gelişi Finansbank’ın rakamlarına nasıl yansıdı. Türkiye’ye son dönemde çok yabancı geldi. Bazısı memnun bazısı umduğunu bulamadı. Onlar için rakamlar ne ifade ediyor?
NBG’nin sermaye katkısı ile Finansbank rakamlarını çok ileriye taşıdı. Şube sayısı 264’ten 379’a çıktı. Toplam kredilerde Türkiye’deki pazar payımız yüzde 5.5’ten yüzde 6.2’ye ulaştı. Bireysel bankacılık hizmetlerinde Türkiye’de yüzde 10 pazar payı hedefiyle ilerliyoruz. Bunu inşallah 2009’da yakalayacağız. NBG’nin gelmesiyle banka ilave kredi verme imkanına kavuştu. Arkadaşlarımızın da başarılı kampanyaları gayretleriyle, kurnaz sistemleriyle bu performansı yakalayabildik. NBG burada yönetimi bize bıraktı ve daha çok denetim kurulu gibi çalıştı. Gelişmeler iyi gidiyor mu banka iyi yönetiliyor mu diye baktı sadece. Tabi biz yöneticilere daha fazla sorumluluk yükledi bu durum. Ancak bu tüm arkadaşlara motivasyon da oldu.
NBG sonrası Finansbank’ın pazar payı çok hızlı büyüdü
2006.2.Ç 2007 3.Ç
Şube sayısı 264 379
Toplam krediler % 5.5 % 6.2
Konut kredisi % 7.3 %10.0
Taşıt kredisi % 5.4 % 7.3
Kredi kartı alacağı % 6.6 % 8.0
İhtiyaç kredisi % 2.1 % 3.0
Borsa’da NBG, Dexia,Fortis hissesi satılmalı
*İstanbul’un finans merkezi olması ile ilgili tartışmaların, sadece Merkez Bankası’nın taşınmasına indirgenmesini nasıl yorumluyorsunuz. Merkez Bankası taşınınca İstanbul finans merkezi olacak mı?
Fiziksel olarak Merkez Bankası’nın buraya taşınması bir şey ifade etmez. Finans merkezi olabilmek için başka şeyleri beceriyor olmanız lazım. Mesela İMKB. Tüm zenginlikleri yaratan borsa. Büyük şirket, büyük holding, büyük grup hepsi borsadaki hisselerinin değerinin artışıyla bu noktaya geliyor. NBG, Fortis hisse makbuzları, uluslararası pazar gibi bir bölüm kurularak İMKB’de işlem görmeli. Rus, Azeri gaz şirketi de burada olmalı. Bölgesel finans merkezi olmaya çalışan bir yerde sermaye piyasasının geliştirilmesi şart bence.