Merkez'den 50 puanlık faiz indirimi
Üreticilerin sesine kulak veren Merkez Bankası, dış piyasalardaki risk, enerji fiyatları, Irak müdahalesi ve elektriğe zammın gündemde olduğu bir dönemde radikal bir kararla faizi yarım puan indirdi. İhracatçılar, Merkez’i alkışladı. Bono piyasasında faizler yüzde 16 sınırına geriledi dolar 1.17’ye indi
Uluslararası piyasalarda kredi krizinin yeniden gündeme geldiği, enerji fiyatlarındaki artış ve hükümetin elektrikte zamma hazırlandığı bir dönemde, Merkez Bankası cesur bir adım atarak faizleri yüzde 16.75’ten yüzde 16.25’e indirdi. Karar, ihracatçılar cephesinde olumlu karşılandı.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Oğuz Satıcı, “Merkez Bankası üreticinin sesine kulak vermiştir” dedi. Son haftalarda faiz lobisinin yeniden harekete geçtiğini öne süren Satıcı, “Bu dönemde Merkez Bankası’nın böyle bir adım atması bizim açımızdan çok olumlu. Daha radikal adımlar bekliyoruz Merkez Bankası’ndan. Ancak tabii önemli olan indirimin piyasadaki yansıması. Bakalım bu piyasaya ne kadar olumlu yansıyacak?” diye konuştu. Oğuz Satıcı, ’Üretim İstihdam ve İhracat Kurulu’ adı altında oluşturdukları yeni yapı adına 8 Kasım’da Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz ile görüşerek ihracatçıların sıkıntılarını aktarmıştı.
Karar sadece ihracatçılar tarafından değil, finans piyasalarında da olumlu karşılandı. Bono bileşik faizleri yüzde 16 sınırına gerilerken, gün boyu düşmeye devam eden dolar bankalararası piyasada 1.70 YTL’ye kadar düştü.
Toplam talebin etkisi
Merkez Bankası ise indirim kararını, “Bu kararda toplam talebin enflasyondaki düşüş sürecini desteklemesi etkili oldu” görüşüyle savundu. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun (PPK) aldığı kararla borç verme faizi de 75 baz puan aşağıya çekilerek yüzde 21.50’den yüzde 20.75’e indirildi. PPK sonrası yayınlanan açıklamada, “Özel kesim yatırım ve tüketim talebinde toparlanma var, toplam talep koşullarının enflasyondaki düşüş sürecini hâlâ destekliyor” denildi.
Enflasyonda yön aşağı
PPK açıklamasında kısa vadede elektrik fiyatlarına yapılacak ayarlamaların yıllık enflasyondaki düşüşü geciktirebileceğine dikkat çekilirken, “Orta vadede enerji ve gıdadaki risklere rağmen güçlü parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkileriyle enflasyonun aşağı yönlü eğilimi sürüyor” denildi. Açıklamada, faiz indirimi kararlarında zamanlama ve miktarın, dış talebin yanı sıra kamu harcamalarına, orta vadeli enflasyonla ilgili gelişmelere bağlı olduğu vurgulandı.
Piyasalar, Merkez’den önce 0.40 puan düşürdü
Kısa bir süre öncesine kadar piyasalarda Merkez Bankası’nın faiz indiremeyeceği görüşü hakimken, dün artan iyimserlik faizleri hızla aşağı çekti. Merkez Bankası faiz kararını açıklamadan önce bono faizleri yüzde 16.59’dan yüzde 16.20 seviyelerine gerileyerek, 0.40 puan düştü.
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK), borçlanma faiz oranını 50 baz puan indirerek yüzde 16.25’e, borç verme faiz oranını da 75 baz puan düşürerek yüzde 20.75’e indirdi. Böylece PPK, faiz makasını çeyrek puan daha daraltmış oldu. Özel kesimin yatırım ve tüketim talebinde düzelme olduğuna işaret eden PPK, enflasyonun da hedeflerle uyumlu gittiğini duyurdu.
İndirime rağmen dolar düştü
Pİyasa kurallarına göre, faiz indiriminin döviz piyasasında yukarı harekete neden olması gerekirken, dün tam aksi hareketler yaşandı. Hafta başında 1.20 YTL’nin üzerine çıkan dolar, 1.17 sınırına kadar geriledi. Uzmanlar, faiz indiriminin devam edeceği beklentisi içinde olan yabancıların döviz satarak bono aldıklarını belirtiyor. Bu da dövizdeki düşüşü hızlandırdı. Bu arada, dış piyasalarda son günlerde değer kazanan dolar dün yeniden düşüşe geçerek euro karşısında 1.47 seviyelerini gördü.
Konut kredi faizi yüzde 1’in altında
Bankalar yeniden konut kredisinde atağa kalktı. Fortis, konut kredisi faiz oranını 3-12 ay arasındaki vadelerde yüzde 1.30’dan yüzde 0.98’e indirdi. Fortis’ten yapılan yazılı açıklamaya göre, bankanın 3-36 ay vadede yüzde 1.30 ve 37-120 ay vadede yüzde 1.31 olan faiz oranları ise değişmedi. Kısa bir süre önce de İş Bankası konut kredi faizlerini yüzde 1’in altına çekmişti.
3 ayda 1.25 puan geriledi
Tarih Faiz
09-02-2005 16.50
09-03-2005 15.50
11-04-2005 15.00
10-05-2005 14.50
09-06-2005 14.25
11-10-2005 14.00
09-11-2005 13.75
09-12-2005 13.50
27-04-2006 13.25
07-06-2006 15.00
25-06-2006 17.25
20-07-2006 17.50
13-09-2007 17.25
16-10-2007 16.75
14-11-2007 16.25
