Krize rağmen büyüyorlar

Krizde 50 kuruşluk bulaşık süngerinden kürdana kadar her üründe yüzde 45’e varan indirim sağlayan ’private label’ların talebi patladı, ’yerel zincirler harekete geçti. Onurex mağaza hedefini 65’e, Hakmar Express 100, Piyu 80’e çıkardı. A101 bin 500, Dimdown 280 mağazaya ulaşma planları yapıyor.

Krizle birlikte ’stok’tan kaçınarak günlük alışverişe yönelen ve alışveriş sepetini daha ucuza doldurma peşine düşen tüketicinin yoğun talebi, 50 kuruşluk bulaşık süngerinden kürdana kadar her kategoriye ’private label’ yani market markalı ürünü soktu. Private label’a olan talepteki artış nedeniyle Şok, BİM, DiaSa gibi discount market (indirim marketi) zincirleri krize rağmen 2009’da satış ve kâr patlaması yaşarken bu trend yerel zincirlerin de iştahını kabarttı.

2009’da yüzde 11 büyüyen gıda perakendesinin büyümesinde zincir mağazaların performansını ikiye katlayarak yüzde 14 pay sahibi olan yerel zincirler de ’discount market’te atağa kalktı. Aralarında Adese, Onur, Hakmar markalarıyla Çetinkaya, Kara aileleri gibi girişimciler ’discount market’e yönelik yatırımlarına hız verdi. İstanbul’un Avrupa Yakası’nda sektöre gören ve tanınan Onur Group, discount market markası Onurex’le 46 şubeye ulaşırken bu yıl sonuna kadar bu sayıyı 65’e çıkarmayı hedefliyor. 2011 için odaklanılan sayı ise 100. Anadolu Yakası’nın tanıdığı Hakmar ise Hakmar Express ile şube sayısını 65’e çıkardı, hedef ise bu sayıyı 100’e çıkarmak. Adana, Mersin ve Osmaniye bölgesinde büyüyen Çetinkaya Ailesi’nin yarattığı Piyu yani ’Pratik, İndirimli, Yakında, Uğrak’ zinciri ise şimdiden 45 mağazayı geçti. Hedefin 80’e ulaşmak olduğu belirtiliyor.

Sektör % 20 büyüdü

Discount’ta büyüyen yerel’lerden bir marka da DimDown... Şu anda 38 şubeye ulaşan marka 2012’de 280 mağaza planı yapıyor. Adese ise Adesem markasıyla Karaman, Aksaray, Mersin, Ankara ve Konya’dan 80’den fazla mağazaya ulaştı. Büyümeye odaklanan bir marka da A101, hedefi ise 2015’e kadar 1.500 mağaza.

Türkiye Perakendeciler Federasyonu Başkanı Şeref Songör, ’yerel zincirler’ arasındaki ’discount market’teki hareketliliği doğrularken ülke genelinde 10’a yakın marka olduğunu belirtti. Private Label Üreticileri ve Tedarikçileri Derneği Başkanı Mete Buyurgan, ’market markalı’ ürünlere tüketicinin talebinin aynı zamanda kriz döneminde KOBİ’lerin iş hacimlerini artırmada da etkili olduğuna dikkat çekti. Sektörün yaklaşık yüzde 20 büyüdüğünü, bu yıl yüzde 25’lik artış yakaladıklarını aktaran Buyurgan, private label üreten KOBİ sayısının 1.000’e ulaştığını ifade etti.

Özellikle gıda sektöründe üretici sayısında yüzde 25 artış olduğunu anlatan Buyurgan, “Son 1.5 yıldır pazarda çok ciddi hareket var. Bakliyat, reçel, bisküvi, süte talep çok yüksek” dedi.

Tüketiciler gıdayı günlük deterjanı ekonomik alıyor

Tüketicinin krizde eskisi gibi stok yapmak yerine günlük alışverişe yöneldiğini ve daha kısa mesafelerdeki marketleri kullandığını söyleyen Hayat Kimya İş Geliştirme Direktörü Erdal Tüfekçi, “Tüketici gıdayı günlük ve taze, gıda dışı ürünleri de ekonomik yoldan temin etmeyi istiyor. Bu yüzden discount marketler tercih sebebi oldu. Pazar yerelleri de cezbetti” dedi. Talep nedeniyle eskiden sadece bakliyat, bisküvi, deterjan gibi ürünler ’market markalı’ olurken şu anda pamuktan kürdana, bulaşık süngerinden plastik bardağa kadar en düşük fiyatlı ürünlerde bile ’market markalıların’ tercih edildiğine dikkat çeken Tüfekçi, “Yağda bile market markalı olarak sadece çiçek yağı olurdu şimdi zeytinyağından mısırözüne kadar her kategori var” diye konuştu.

Dipnot

Dünyada private label ürünler ağırlıklı olarak temizlik ve kişisel bakım kategorisinde Türkiye’de bakliyat, şeker başta olmak üzere gıda kategorisinde tercih ediliyor. Türkiye’de private label ürünlerin payı yüzde 10 seviyesinde iken bu rakam İngiltere’de yüzde 44’e çıkıyor.