Kripto parada kritik karar sonrası sert hareket! Sınıra dayandı, risk iştahı arttı, yeni rekor kapıda, Bitcoin,  Ethereum,  Dogecoin, Shiba Inu ve diğer Altcoin'ler...

Küresel ekonomiler Fed'in atacağı adımları merakla beklerken dün tarihi toplantıdan önemli kararlar çıktı. Koronavirüsün Omicron varyantına ilişkin belirsizliklerin devam ettiğine değinen Fed, 2022 ve 2023 yıllarında toplamda 6 adet faiz artırımında bulunabileceğine dair açıklamalarda bulundu. Ayrıca ABD enflasyonunun kalıcı hale geldiğine de vurgu yapan Fed, enflasyonu düşürmek için diğer beklentilerinin gerçekleşmesini beklemeden faiz artırımı hamlesini yapabileceğini de gösterdi.

Piyasa beklentileri dahilinde gerçekleşen Fed toplantısı ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın açıklamaları piyasalarda hareketliliğe neden oldu. Lider Kripto Para birimi Bitcoin dün Fed'in açıklamalarıyla birlikte hafif güç kazandı ve yeniden 50 bin Dolar sınırına yaklaştı. Bitcoin'de 50 bin dolar psikolojik sınırı büyük önem arz ediyor.

RİSK İŞTAHI ARTTI

Fed'in kararını açıklamasıyla birlikte Bitcoin 49 bin doların üzerine çıkarken Ethereum da 4 bin doların üstüne tırmandı. Risk iştahının artması kripto para birimlerinde ılımlı yükselişlere neden oldu.

Powell’ın kripto para birimlerini finansal sistem için bir risk olarak görmemesi ve stablecoinlerin düzenlendikleri takdirde faydalı olabileceği yönündeki açıklamaları da yükselişte etkili oldu.

KONSOLİDASYON SÜRECİ YAŞANIYOR

Kripto para birimleri Ekim ayında yaşadığı Altın günlerini geride bıraktı ve konsolidasyon sürecine yöneldi. Bu kapsamda Bitcoin 69 bin dolardan 42 bin dolar seviyelerine Ethereum ise 4900 dolardan 3700 dolara kadar geriledi. Küçük adımlarla yükseliş hareketi yapmaya çalışan kripto para birimlerinde ayı sezonunun bitip bitmediğine dair net kanıtlar henüz elde edilemedi. Bitcoin tarihi zirvesinden yüzde 30'un üzerinde geride işlem görmeye devam ediyor.

BOĞALAR PUSUDA BEKLİYOR

Bitcoin'deki kritik 50 bin dolar psikolojik sınırına odaklanan boğalar pusuda beklemeye başladı. Son günlerde büyük çaplı satın alma yaşamayan Bitcoin'de 50 bin dolar direncinin aşılmasıyla birlikte sırasıyla 51 bin 300 dolar seviyelerinde boğaların alımlarını hızlandırması beklentisi piyasada hakim durumda.

KRİPTO PARALARDA SON DURUM

Saat 08:33 itibarıyla Bitcoin yüzde 1.11 oranında yükselişle 48 bin 704 puan, Ethereum yüzde 3.96 oranında yükselişle 4012 dolar, Dogecoin yüzde 0.50 oranında yükselişle 0.17 dolar, Shiba Inu yüzde 0.41 oranında yükselişle 0.00003397 dolar, MANA yüzde 4.15 oranında yükselişle 3.28 dolar seviyesinde işlem görüyor.

DEĞERİ SIFIRLANABİLİR

Independent'ta yer alan habere göre, İngiltere Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Sör Jon Cunlife, özellikle pandemide popülerliği hızla artan Bitcoin'e ilişkin değerlendirmesinde "Fiyatları hayli değişebiliyor ve teorik ya da pratik olarak değeri sıfıra düşebilir" dedi.

Cunlife, salı günkü açıklamasında "Endişe yaratan nokta, kripto para finansal sisteme entegre edildiğinde, büyük çaplı bir fiyat düzenlemesi gerçekleşebilir ve bu da diğer piyasalarla birlikte sabit finansal piyasa aktörlerini gerçekten etkileyebilir" ifadelerini kullandı.

Bitcoin'in değeri kasım ayının başlarında 67 bin doları (yaklaşık 980 bin TL) geçip zirve yaparken, Omicron varyantının açıklanmasıyla ciddi bir düşüş yaşamıştı.

Kripto para birimleri artık ekonominin önemli bir parçası haline geldi. Önemli yatırım araçları arasında kabul gören kripta paralar ile ilgili bilgi sahibi olmayanlar için kripto araçlar ile ilgili merak edilenleri derledik.

KRİPTO PARA NEDİR?

Kripto para, dijital ve sanal bir para birimidir ve matematik temelli şifrelenmişlerdir. Banka kartlarımız, sanal kartlarımız veya sanal ortamlarda yaptığımız her işlemde yıllardır bu paraları kullanıyorduk aslında. Bankaların kasalarından fiziksel olarak paralar çıkmadan, sanal olarak paraları harcıyorduk ve bir bakıma bu paralar da kripto paralardı çünkü sadece sistemlerde rakamsal değişiklikler meydana geliyordu. Yeni nesil kripto paralar da temelde bu mantıkla çalışıyor diyebiliriz. Dünyadaki diğer para birimlerine nazaran bu kadar çok ilgi görmesinin ve sevilmesinin en temel nedeni ise organik bir yapıda olması. Yani herhangi bir hükümet veya merkezi otorite tarafından yönetilemiyor, henüz. Bu da, bu para biriminin daha güvenli olarak anılmasını sağlıyor.

ALTCOİN NEDİR?

Kripto para borsasında en büyük hacme sahip olan Bitcoin, ilk kripto para birimidir. Altcoin de Bitcoin'e alternatif üretilen kripto para birimi anlamına gelir. Altcoin kendi başına bir kripto para çeşidi değildir, Bitcoin harici kripto para çeşitlerine verilen genel bir isimdir.

Altcoin de tıpkı Bitcoin gibi borsadan alınıp satılabiliyor. Binden fazla altcoin bulunuyor. Ethereum, Litecoin, XRP gibi kripto para birimlerinin hepsi altcoindir.

KRİPTO PARA BİRİMLERİ NELERDİR?

Herhangi bir merkez bankasının veya ödeme sisteminin desteği olmadan, karmaşık yazılım programlarıyla bilgisayarlar tarafından oluşturulan veya “çıkartılan” kripto para birimlerinin ne ifade ettiği kime sorduğunuza bağlı olarak değişiyor. Kimilerince küresel ekonomide devrim yaratmak, ulusal hükümetlerin finans üzerindeki denetimini aşmak ve bu gücü sıradan vatandaşların eline vermek olarak görülüyor.

Diğer taraftansa fidye yazılımlarından uyuşturucu ticaretine kadar yasa dışı faaliyetlere olanak tanıyan riskli ve istikrarsız bir araç olarak değerlendirilebiliyor. Gerekli bilgisayar ekipmanını kurmak için zaman ve parası olan herkes madencilik yapabildiği gibi kendi kripto para birimini de kurabiliyor.

KRİPTO PARA NASIL ALINIP SATILIR?

Kripto paraları nakit olarak kullanmak için borsalar üzerinden satış işlemi yapılabilir. Kripto Paralarınızı borsa üzerinden satılarak karşılık gerçek para tutarı EFT veya havale ile kişilere gönderilir.

KRİPTO PARAYA NASIL YATIRIM YAPILIR?

Kripto para yatırımı yapmak için öncelikle bir kripto para borsasına kaydolmanız gerekmekte. Ardından kaydolduğunuz bu kripto para borsasına nakit transferi yaparak hesabınıza bakiye yüklemeniz lazım. Daha sonra hesabınızda bulunan TL'ler karşılığında Bitcoin ve kripto para satın alabilirsiniz.

KRİPTO PARALARDA BÜYÜK VURGUN

Kripto para ile kazanç sağlamak isteyenler evini, arabasını satıp ya da kredi çekip kripto varlıklara yönelebiliyor. Zengin olma hayali ile yapılan bu atılımlar kimi zaman hüsranla sonuçlanabiliyor. Özellikle Türkiye'de pek çok kişi kripto para yatırımını tam olarak bilmiyor. Aracı kurumlar vasıtası ile bu sektöre girenler dolandırılma riski ile karşı karşıya kalıyor. 

Türkiye’de ilk kripto para borsası dolandırıcılığı, Faruk Fatih Özer’in kurucusu olduğu Thodex ile başladı. Yaklaşık 400 bin yatırımcısı olan Thodex’in sahibi Özer, 1 Milyar 350 bin dolar vurgun yaparak 20 Nisan’da Arnavutluk’a kaçtı. Şikayetler üzerine soruşturma başlatan İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı’nın dosyasında 70 kişi şüpheli olarak yer alırken aralarında Özer’in de bulunduğu 10 işi halen firari.

Thodex'in ardından Türkiye’de başka kripto para dolandırıcılıkları türedi. Şu anda Thodex ile birlikte Vebitcoin, SmartTrade Coin, DogeCoin Mining ve Bitrota olmak üzere 5 kripto para şirketiyle ilgili dolandırıcılık suçlamasıyla soruşturma yürütülüyor.

Thodex'in ardından “Dogecoin madenciliği” adı altında sistem kuran Turgut V. ve beraberindekiler, 40 günde yüzde 100 kar vaadiye 1 milyar TL'lik vurgun yaptı. Kayıplara karışan Turgut V. ve beraberindeki 11 kişi hakkında yakalama kararı çıkartıldı.

Muğla’da kripto para borsası Vebitcoin, milyarca liralık kripto parası transfer etti. Gözaltına alınan şirketin CEO'su İlker Baş, eşi Güliz Baş ve 3 çalışanı tutuklandı. Kayseri’de 82 bin yatırımcısı bulunan Bitrota kripto para borsası da 1 milyar vurgun yaptı. Bitrota’nın sahibi Kenan Altun, 9 Aralık'ta tutuklandı.

SON SMARTTRADE COİN

Kripto para borsası vurgununun son ismi ise SmartTrade Coin oldu. İddiaya göre vurgunun boyutu 2 milyar dolar. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na 11 kişi hakkında suç duyurusunda bulunuldu. Şüphelilerin insanları ponzi, saadet zinciri, pramit yapı adı altında sisteme kayıt ettikleri ve üye yapılan her kişiden komisyon aldıkları, ayrıca üyelerin gelirlerinden her ay yüzde 5 komisyon kazandıkları iddia edildi. Şirketin web sitesinin halen açık olduğu ve vurgun yapmaya devam ettiği belirtildi.

'HUKUKEN SAVUNMASIZ'

Avukat Sinan Keskin, şuan da kripto para ile ilgili olarak SPK’nın hala kısıtlayıcı, düzenleyici veya koruyucu bir hukuki düzenlemesi olmadığını belirterek, “Ancak buna rağmen kripto para kullanımı hem dünyada hem Türkiye’de giderek büyümekte ve insanlar artık kripto parayı doğrudan yatırım aracı olarak görmekte. Hal böyle olunca, hukuken savunmasız olan bu kripto platformu, dolandırıcılık eylemleri için de yeni bir fırsat, yeni bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Thodex ve sonrasında benzeri kripto dolandırıcılık vakaları ile karşılaştık ve maalesef karşılaşmaya da devam ediyoruz” dedi.

Diğer yandan dolandırma niyeti olmayan ve fakat bazı usul eksiklikleri ve hukuki hataları nedeniyle soruşturulan, dava açılan kripto şirketleri de olduğuna dikkat çeken avukat Keskin şöyle devam etti:

"Dolayısıyla burada hukuki ve cezai yönü ayırmak lazım. Kripto paranın bilişim yönü, sanal ortamda yer alması, dahası hukuki bir düzenlemenin bulunmaması nedeniyle bu platformda farklı metodlarda dolandırıcılık eylemleri görüyoruz. Kripto para dolandırıcılık şekli genelde ponzi piramidi şeklinde karşımıza çıkıyor. Başta güven kazanmak için insanlara sanki kar elde etmiş gibi bir takım ödemeler yapıyorlar, bu şekilde ponzi piramidi denilen sistemi oluşturuyorlar ve eski yatırımcıların kar payını, yeni yatırımcılardan elde edilen ücretten ödüyorlar. Sistem çökünce de dolandırıcılık gün yüzüne çıkıyor.”