Kredi kartı müşterileri gruplandırılacak

BDDK, kredi kartı müşterilerini ödeme davranışlarına göre gruplandıracak. Sadece asgari tutarı ödeyenler, farklı bankaların kartları ile borç çevirenler için asgari ödeme tutarı, toplam borcun yüzde 30’una çıkarılacak.

Hükümetin kredi kartında yeniden yapılandırma planından, sadece asgari ödeme tutarını ödeyerek, kart borcunu çevirmeye çalışanlara ceza gibi uygulama geliyor. Buna göre ekonomi yönetimi Nisan ayı itibarıyla 11.8 milyar TL’ye ulaşan “asgarisi ödenerek kalanı üzerine faiz işletilen kart borcu”na bir ayar getirmek gerekçesiyle, vatandaş açısından tartışma yaratacak bir düzenlemeye gidiyor.

Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın açıkladığı yasa tasarısı önceki gün Meclis’e gönderildi. Tasarıda borcun yüzde 20’si olarak hesaplanan asgari ödeme tutarını yüzde 30’a çıkarma ve yüzde 10’a kadar azaltma yetkisi BDDK’ya verildi. Tasarının yasalaşmasının ve kart borçları üzerinde yapacağı çalışmanın ardından BDDK, açıklayacağı kriterlere göre bir grup belirleyecek. Belirlenecek grup, teknik bazı unsurları taşımakla birlikte ana hatlarıyla kredi kartı borcunu ödeme konusunda karnesi “iyi” olmayan, borcunu asgari tutarı ödeyerek çevirmeye çalışan ve borç bakiyesi giderek yükselme eğiliminde olan kart sahiplerinden oluşacak.

Ödemesini düzenli yapan, kredi kartını bir borçlanma aracı gibi değil ödeme aracı gibi kullananların ise asgari ödeme tutarı yüzde 10’a çekilecek. Konuyla ilgili bilgi veren ekonominin üst düzey bürokratları şöyle konuştu: BDDK, asgari ödemede tutarını yüzde 30’a kadar artırmaya veya yüzde 10’a kadar azaltmaya yetkili olacak. Asgari ödeme yapan kart sahibinin borç miktarı arttıkça, BDDK’nın bu yöndeki düzenlemesiyle, banka asgari ödeme miktarını yüzde 30’a kadar çıkarabilecek. Böylece kredi kartı kullanıcısına bir ölçüde “harcamalarına dikkat et” ihtarı yapılmış olacak.

25 bin lira limitli kredi kartının yıllık aidatı 250 TL olacak mı?



Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Ali Babacan’ın kredi kartı borçlularına yeniden yapılandırma olarak ortaya koyduğu sistem, borçlulara her ne kadar nefes aldıracak olsa da, yeni dönemde artık aidat tartışması da kesin olarak ortadan kalktı ve bankalar yıllık kart aidatını yasal güvence altına almış oldu. Tasarının yasalaşmasıyla, halen piyasada 43 milyon 781 bine ulaşan kredi kartı için her yıl en az 35 TL aidat ödenecek. Bu kredi kartlarıyla ilgili şu anda geçerli olan mevzuat “kart aidatları”yla ilgili belirsizlik taşıdığından çok sayıda mahkeme tarafından aidat alınmayacağına dönük kararlar çıkıyordu. Ancak bu tasarıyla yasanın aidat konusundaki boşluğu dolduruluyor. Bankaların hükümetten uzun zamandır istediği “kart aidatını” güvence altına alma talebi yerine getirilmiş oluyor.

İptal hakkı var

Yeni kredi kartı tasarısıyla, bankalar limiti 3.500 TL’ye kadar olan kredi kartlarından yıllık 35 TL, limiti bunun üzerinde olanlardan ise yüzde 1’i oranında aidat almaya hak kazanıyorlar. Bankalar özel müşterilerine çok daha yüksek limitli kredi kartları veriyor. Örneğin pek çok bankada 15-25 bin TL limitli kredi kartları önemli yer tutuyor. Yeni yasaya göre şayet 25 bin lira limiti olan bir kredi kartı için banka şayet isterse 250 TL yıllık aidat ücreti talep edebilecek. Bankalar bu konuda henüz çalışmalarını bitirmemiş olmakla birlikte VATAN’a konuşan bir banka genel müdür yardımcısı şunları söyledi: “Sonuçta bankaların kredi kartı hizmeti verirken bir maliyeti oluşuyor. Bizim amacımız bu maliyetin bir şekilde karta yansıtılmasıydı. Şimdi bu gerçekleşmiş oluyor. Ben sert rekabet ortamında hiçbir bankanın 25 bin TL limitli müşterisinden 250 TL aidat isteyeceğini sanmıyorum. Limit ne olursa olsun bana göre yıllık kart aidat ücreti 50 TL’yi geçmeyecektir. Bankalar bu limitler içinde kalmaya özen göstereceklerdir. Şayet bir banka 25 bin TL limit verdiği müşterisinden 250 TL isterse ki bunu istemeye yasal olarak izin veriliyor. Müşterinin o bankada kalacağına ihtimal vermiyorum.”

Bankalar bu düzenlemenin yürürlüğe girmesinden önce kredi kartı almış olan vatandaşlara aidat tutarını bildirecekler ve bunu peşin mi taksitle mi ödeyeceklerini soracaklar. Bu bilgilendirmeden itibaren 30 gün içinde vatandaş kartını iptal ettirme hakkına sahip olabilecek. Ancak bu durumda vatandaş borcunun tamamını 90 gün içinde ödemek zorunda olacak.

Sanayi Bakanlığı kredi kartında artık devre dışı

Kabine değişikliğinin ardından Başbakan Yardımcılığı’na getirilen Ali Babacan, ekonomiyle ilgili bakanlıklar arasındaki “görev ve sorumluluk” karmaşasında ağırlığını koydu. Birkaç yıldır bir yandan BDDK, bir yandan da Sanayi Bakanlığı’nın yürüttüğü kredi kartı çalışmalarındaki yetki karmaşasına neşter vuran Babacan, Sanayi Bakanlığı’nı devre dışı bıraktı. Bundan sonra kredi kartlarıyla ilgili tüm düzenlemeler BDDK tarafından yürütülecek ve ilgili düzenlemeler de BDDK’nın elinden çıkacak. Bu kapsamda Sanayi Bakanlığı’nın Tüketiciyi Koruma Kanunu çalışmalarından kredi kartlarıyla ilgili düzenlemeler çıkartılacak. Bundan sonra kredi kartlarındaki her türlü değişiklik ve ek düzenleme BDDK tarafından ve Kredi Kartları Kanunu’nda yapılacak. Kartlarla ilgili başka yasalarda hükümler olmayacak.

3 yıl çalışması vardı

Böylece kredi kartlarıyla ilgili düzenlemelerde çok başlılığa son veren Babacan, önceki gün kredi kartlarıyla ilgili yapılandırma öngören yeni tasarıyı kamuoyuna açıklarken bir soru üzerine yeni durumu da açıkladı. Sanayi Bakanlığı’nın üzerinde çalıştığı tüketici yasasında kart aidatının 3 yılda bir alınmasına dönük bir düzenleme olduğunun ancak yeni tasarıyla aidatın neden yeniden yıllık öngörüldüğünün sorulması üzerine Babacan şöyle konuştu:

“Bu konu Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın tüketici haklarıyla ilgili yasa taslağında yer alıyordu. Ancak Sanayi ve Ticaret Bakanı ile görüştüm. Bundan sonra kredi kartıyla ilgili bütün uygulamaları Kredi Kartı Kanunu’ndaki değişikliklerle yürüteceğiz. Bundan sonra kredi kartlarıyla ilgili tüm düzenlemeler bu kanunda yapılacak. Bununla ilgili düzenlemeler Sanayi Bakanlığı’nın tüketici kanununda yer almayacak.”