Korku piyasayı salladı
Avrupa'da seçimleri ‘kemer sıkma’ önlemlerine karşı olan politikacıların kazanması dün piyasaları salladı
Avrupa borsaları, Fransa ve Yunanistan'da seçmenlerin tasarruf tedbirlerinden bıktıklarına işaret eden seçim sonuçlarının ardından Euro Bölgesi'nin borç krizinden nasıl çıkacağı konusundaki endişelerle 4.5 ayın en düşük seviyelerini gördü. Euro, dolar karşısında sert düştü. Cuma günü 1.31’den kapanan euro/dolar paritesi 1.2957’ye kadar indi.
Avrupa'nın 50 büyük şirketini izleyen Euro STOXX 50 endeksi yüzde 1.8 gerileyerek Aralık 2011'den bu yana en düşük olan 2.208 puanı gördü. Endeksteki alım satım opsiyonlarına göre fiyatlanan Euro STOXX 50 volatilite endeksi yüzde 6 yükselerek 31 puanla 4 ayın zirvesini gördü. Endeksin seviyesi yatırımcıların riskli varlıklardan ne kadar uzak durdukları konusunda fikir veriyor. Diğer taraftan Fransa'nın CAC Endeksi yüzde 1.5, Almanya'nın DAX Endeksi ise yüzde 2.2 geriledikten sonra kısmen toparlandı. Alman Borsası'nda kayıplar yüzde 0.5'lere inerken Fransa Borsası Cuma günkü kapanışının yüzde 0.8 üzerine çıktı.
Borsalardaki toparlanmada Almanya Başbakanı Angela Merkel'in, Fransa'daki seçimleri François Hollande'ın kazanmasını memnuniyetle karşıladıklarını ve yakın ilişki içinde çalışacaklarını söylemesi etkili oldu. Hollande'ın seçimlerden önce büyüme odaklı ekonomi politikası uygulayacağını açıklaması, piyasalarda kemer sıkma önlemlerinin sekteye uğrayacağı endişelerine neden oluyordu. Merkel'in açıklamasından önce sabah saatlerinde Almanya hükümet sözcüsü Steffen Seibert, Avrupa'da mali disiplin için benimsenmiş olan mali anlaşmanın yeniden tartışmaya açılmasını kabul etmeyeceklerini söyledi. Bu açıklama piyasalarda moralleri bozdu. Hollande, sıkı bütçe kuralları getiren anlaşmayı tamamlayacak nitelikte ekonomik büyüme anlaşmasını kabul edebileceğini ifade etmişti. Bir ara yüzde 1.64 düşen İMKB günü yüzde 0.35’lik kayıpla 58.809’den kapandı.
Yunanistan'da deprem
Yunanistan'da yapılan seçimde lkedeki iki köklü siyasi partinin parlamentoda çoğunluğu elde edememesi ve Yunanlı seçmenler kullandıkları oylarla, tasarruf önlemleri uygulayanların yardım alabildiği bir politikayı reddettiklerini göstermesi piyasalarda tedirginliği artıran diğer neden oldu. Seçimlerin sonuçlarının ardından yeniden gündeme gelen "Yunanistan eurodan ayrılabilir" tartışmaları Atina Borsası'nı da vurdu. Atina Borsası'dan kayıplar yüzde 8'lere yaklaştı. Yunan Borsası günü yüzde 6.73'lük kayıpla bitirdi.
S&P’den ‘Fransa’nın notu hemen AAA’ya çıkmaz’ uyarısı
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard and Poor’s (S&P), Fransa’da dünkü seçimlerde François Hollande’ın Cumhurbaşkanı seçilmesinin ülkenin kredi notu üzerinde hemen bir etkisi olmayacağını bildirdi.
Kuruluştan yapılan açıklamada, Hollande’ın kazanmasının ülkenin ‘AA’ olan uzun vadeli kredi notu ya da ‘negatif’ olan not görünümü üzerinde hemen etkisinin olmasının beklenmediği vurgulandı. Kuruluş, 13 Ocak’ta Fransa’nın ‘AAA’ olan uzun vadeli kredi notunu bir basamak düşürerek ‘AA’ya çekmiş, kredi not görünümünü de’negatif’ olarak belirlemişti.
Mali İttifak hangi şartları getiriyor?
Avrupa Birliği (AB) Mali İttifakı kapsamında üye ülkelerin bütçelerinde denge sağlayabilmek için harcamalarında önemli miktarda kısıntıya gitmesi gerekiyor. 2 Mart 2012’de 25 AB ülkesinin onayını alan anlaşma, İngiltere ve Çek Cumhuriyeti tarafından reddedildi. 1 Ocak 2013’de uygulamaya konulması öngörülen AB Mali İttifakı’nın şartları şöyle:
- Tüm üye ülkeler denk bütçeye sahip olmalı ya da bütçe fazlası vermeli.
- Yıllık yapısal bütçe açığının nominal GSYH’nin yüzde 0.5’inden yüksek olmaması gerekiyor.
- Hükümet borçlarının ülke milli gelirinin yüzde 60’ının altında seyretmesi şart.
- Anlaşmanın gereklerini 1 yıl içerisinde yerine getiremeyen ülkeler, Avrupa Adalet Divanı tarafından para cezasına çarptırılacak. Ceza ülke milli gelirinin yüzde 0.1’i olacak.