TÜM Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER) Başkanı İnan Ekici, araç kiralama sektöründe eurodan TL’ye dönmenin bugünkü faiz ortamında teknik olarak imkansız olduğunu iddia etti. Ekici, “Şu an sektörde 360 bin araç kiralık. Karşılığında 3.5 milyar euro kredi kullanılmış. Euro cinsinden kiralamayı müşteri istemiş biz de finansmanını banka aracılığıyla euro üzerinden yapmışız. Şimdi biz sabah kararı görünce bir hesap yaptık. Tüm sözleşmeleri TL’ye çevirsek, TL’nin bugün geldiği yüzde 35-40 faizi de düşündüğümüzde çok daha maliyetli bir kiralama anlaşmasına dönmemiz gerekecek. Müşteri bunu kabul etmez. Pek çok şirket kapısına kilit vurur. Ayrıca TL likiditasyonu da bu kadar kredinin TL’ye dönmesine imkan vermez. Fonlama sıkıntısı çözülse bile kira fiyatı bugünkü seviyesinin çok üzerine çıkar” dedi.
Dava açılırsa dava tarihindeki kurla sabitlenebilir
Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, dolar ve euronun aşırı değer kazanması çerçevesinde alınan bu karar ile sözleşme serbestliği ilkesinin ağır bir yara almış sayılacağını savundu. Kiraz, “Son dönemde dövizin aşırı artışının kiracılar nezdinde ağır bir ifa güçlüğü yarattığı da aşikardır. Burada mal sahipleri ile anlaşanlar açısından bir sorun gözükmemekle birlikte anlaşamayanların yargıya başvurarak dava açtıkları tarih itibariyle döviz kurunu uyarlama yolu ile sabitlemeleri mümkün” diyerek bir çözüm yolu sundu.
Fark tüketiciye yansır
THY’den aldıkları biletten yurt dışındaki rehber hizmetine kadar tüm ödemelerin dolarla olduğunu belirten Pronto Tour Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran, şöyle konuştu:
“Dövizdeki dalgalanma büyük zararlarla çalışmamıza neden oldu. Bizim TL ile çalışabilmemiz için başta THY başta olmak üzere tüm kurumların TL ile satış yapması gerekiyor. Yurt dışındaki işlemler dövizle olacağından arada yine fark oluşacak ve bu fark da tüketiciye yansıyacak.”
Döviz kısıtı leasingi nasıl etkileyecek?
Garanti Leasing Genel Müdürü Ünal Gökmen, bir kafa karışıklığı yaşandığını, TL’ye dönecek olan anlaşmaların operasyonel kiralamalar olduğunu, sektörün yüzde 99’unu kapsayan finansal işlemlerin ise yine döviz olarak devam edeceğini söyledi. Gökmen, “2 yıl önce bir tekstil hattını euro cinsinden 5 yıllık finanse etmişiz. Sabah aradılar ‘Şimdi biz de mi TL’ye döneceğiz, ödemelerimizi TL olarak mı yapacağız?’ diye. ‘Hayır’ dedim. Kanun doğru yorumlanmalı. Dövizle borçlanmasında sakınca olmayanlar yine dövizle borçlanabilecek. Yeni yatırımlarını yine döviz kredisiyle yapabilecek. Finansman işlemlerinde sıkıntı yok. Operasyonel kiralama işlemlerinin TL’ye dönmesi gerekecek” ifadesini kullandı.
Makineleri leasing ile alıyoruz bunun altından kalkamayız
Tekstil sektörü olarak kapasite kullanım oranlarının yüzde 80’i aştığını söyleyen İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri Birliği (İTHİB) Yönetim Kurulu Üyesi Sultan Tepe, “Dolayısıyla sürekli makinelerimizi yenilememiz ve yatırım yapmamız gerekiyor. Bu makineler yurt dışından dövizle alınıyor. Hammadde girdileri katlandı. Yılbaşından bu yana borçlarımız yüzde 40 arttı. İşimizin her alanında işler dövizle yürüyor. AVM’ler noktasında doğru bir adım atıldı ama burada bizi ilgilendiren noktalar da var. Ben makinelerimin çoğunu leasing ile alıyorum. Bu işlemler TL ile olacaksa bunun altından kalkamam. Bu yüksek leasing faizleri ile çalışamam. Bankalar bana teklif dahi vermez” dedi.
