Kiracılar dikkat! Hemen imzalamayın, flaş tarih detayı, kira kontratı ve tahliye sözleşmesi...
Milyonlarca kiracıyı çok yakından ilgilendiriyor. Kira fiyatlarındaki fahiş artış sonrası ev sahipleri kiracılarını çıkarmanın yollarını artıyor. Mülkünü yüksek bedeller ile yeniden kiralamak isteyen fırsatçı ev sahipleri kiraların daha da yükselmesine neden oluyor. Kiralık ev sayısının talebi karşılamaması nedeniyle kiracılar ev sahiplerinin pek çok talebini kabul etmek zorunda kalıyor. Bazı mülk sahipleri tahliye sözleşmesi talep etmeye başladı. Kiracılar kiralık ev bulduklarında tahliye sözleşmesini imzalayarak evi kiralayabiliyor. Tahliye sözleşmesinin amacı ev sahibinin istediği herhangi bir zamanda kiracıyı çıkarabilmesini sağlamak. Peki gerçekten öyle mi? Tahliye sözleşmesinin yaptırımı bulunuyor mu? İşte ev sahibi ve kiracıları ilgilendiren konunun detayları...
Kira sözleşmeleri, kiracı ve mal sahibi arasında yapılan basit bir sözleşme gibi gözükse de dikkat edilmediğinde her iki taraf için sorun çıkarabiliyor. Özellikle son zamanlarda ev sahipleri, kiracılara kira sözleşmesi ile birlikte tahliye taahhütnamesi de imzalattırıyor. Fakat bu durum pek çok mağduriyete neden oluyor.
Ev kiralama sürecinde hem kiracının hem de ev sahibinin sorumlulukları kira kontratında da detaylı bir şekilde belirtiliyor. Fakat standart kira kontratlarına, ev sahiplerinin özel istekleri doğrultusunda maddeler eklenebiliyor ama bu da belli koşullar neticesinde gerçekleşiyor.
Son zamanlarda ise ev sahipleri evi kiralarken kiracılara ‘Tahliye Taahhütnamesi’ imzalamaları için zorluyor. Çünkü ev sahibi, hukuki olarak haklı nedenle kiracıyı tahliye edebilmek ve en hızlı bir şekilde evi boşalttırmak için bu belgeye güveniyor. Ama bu durum pek çok mağduriyet ortaya çıkarıyor.
Türk hukukunda çok uzun süredir kiracının kiralayana karşı korunması ilkesi benimseniyor. Ancak kiracı korunamıyor, ev sahipleri her geçen gün farklı yollara başvuruyor. Tahliye taahhütnamesi de bunlardan biri. Konuyu CNN TÜRK'e değerlendiren Avukat Mehmet Bülent Deniz, şunları söyledi:
"KİRACIYI KOLAYCA TAHLİYE ETMEK İÇİN İMZALATILIYOR"
Bu günlerde sıkça gördüğümüz şey; kiralama anında kiraya veren kişilerin herhangi bir nedenle tahliye etmeyi arzu etmesi halinde bunu kolaylaştırmak için kiracıların elinden boş tarihli tahliye taahhütnamesi imzalattıkları görülmektedir.
"KİRACI ANCAK BELİRLİ KOŞULLAR SAĞLANIRSA ÇIKARILIR"
Türk borçlar yasasında kiraya verilen yerden çıkarılması ancak belirli koşulların sağlanmasıyla gerçekleşir. Örneğin kiracının kira parasını aksatması, kirasını zamanında ve düzgün ödememesi, kiraya verenin o konuta ihtiyacı olduğunu ispat etmesi dışında tahliye imkanı söz konusu değildir.
"SÖZLEŞMEDE TARAFLARIN KİM OLDUĞUNA BAKILMALI"
Kiralamak isteyen kişi mülkün kendisine kiraya verip vermediğini, mirasçı olup olmadıklarını, mirasçılar var ise hepsinin bu sözleşmeye taraf olup olmadıklarına dikkat etmek zorundadır.
Bir diğer nokta ise istenen depozito bedeli. Kiralayanın içinden kullanabileceği para, aylık kira bedeline göre hesaplanıyor. Bu da üç aylık kira bedelini geçemiyor.
KİRA SÖZLEŞMESİ VE TAHLİYE TAAHHÜDÜ AYNI GÜN İSE GEÇERSİZ!
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, “Tahliye taahhütnamesi kiracıyı hızlıca tahliye edebilmenin bir yolu. Bu nedenle kiracıya sözleşme başlangıcında imzalatılıyor. Ancak Yargıtay sözleşme içeriğinde yer alan ve sözleşme ile aynı gün imzalatılan tahliye taahhüdünü geçerli kabul etmiyor” dedi ve ekledi:
“Bu nedenle piyasada tarih alanı ya boş bırakılan ya da kira sözleşmesi tarihinden bir süre sonra düzenlenmiş gibi tahliye taahhütnamesi düzenleniyor. Bu şekilde düzenlenen tahliye taahhütleri altındaki imza kiracıya ait ise geçerli oluyor. Yargıtay çok açık bir şekilde imzaya bakıyor. Yani kişi böyle bir taahhütname vermişse üstünün ve tarihinin sonra doldurulmuş olmasının hukuken belgeyi geçersiz kılma durumu yok.”
BOŞ ŞEKİLDE İMZALAMAYIN, HATTA KABUL ETMEYİN
Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği Başkanı Hakan Akdoğan da, boş olan sözleşmeyi imzalamayın diye uyardı ve şu bilgileri paylaştı:
-- Öncelikle ev kiralayacak olan kişiler, uzun süreli veya kısa süreli olsun, tahliye taahhütnamelerinin mutlaka dolu olduğunu ve tarihinin kira sözleşmesinin bitim süresi olup olmadığını kontrol etmeli. Boş tahliye taahhüdü asla imzalanmamalı. Bu halde mal sahibi kendi kafasında belirleyeceği tarihi oraya ilave ederek hızlı bir şekilde tahliye süreci başlatıyor.
-- Bu noktada kiracılar, kontrat sonrasında kira kontratı yapılırken tarafıma imzalatılan şu tarihli boş tahliye taahhütnamesi geçersizdir diyerek bir ihtarname gönderebilir. Kira kontratı imzasından sonra ileri bir tarihte verilen noterden verilmiş tahliye taahhütnameleri ise geçerlidir. Bu evrak ile ilgili işlemin de tahliye gününden itibaren 30 gün içinde yapılması gerekir.
Hakan Akdoğan özleşme yapılırken dikkat edilmesi gerekenleri şu şekilde sıralıyor;
- Malikin kim olduğunu mutlaka tapu senedi örneğini isteyerek öğrenmek gerekiyor. Hatta web tapu sorgulamayla kontrol edilmeli.
2- Malik sayısı birden fazla ise kiraya verenin yetki kontrolü sağlanmalı.
3- Kira ödemeleri de maliklere hisseleri oranında yatırılmalı.
4- İlk kira bedeli, depozito bedeli dâhil olmak üzere kira bedellerinin mutlaka bankadan yatırılması sağlanmalı. Elden kira ödemesi yapılması asla kabul edilmemeli. Banka aracılığıyla ödeme yapılacağı sözleşmede mutlaka geçmeli. Hatta ödemeye yaptığınız banka dekontlarının orijinali ya da PDF halini saklamanızı öneririm.
5- En önemli husus ise bu; kira artışının en fazla TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ortalaması olarak artırılabileceği açıkça sözleşmede yer almalı.
6- Kira bedelinin net mi, brüt mü olduğu açık olarak yazılması unutulmamalı.
7- Emlak işletmelerinde yaptığınız sözleşmeler öncesinde Kiralamaya Aracılık Sözleşmesi yapmayı ihmal etmeyin.
8- Kiralamalarda emlak işletmeleri için hizmet bedelin bir aylık kira bedeli + KDV tutarı geçemeyeceğini unutmayın.
9- Anahtarı ve demirbaşları teslim alırken ya da teslim ederken, mutlaka bir teslim tutanağı düzenleyin. Daha sonra buradan da canınızı sıkacak durumlar çıkabilir.
