Kazanan Oyak oldu
Coşkun Ulusoy'un “Oyakbank’ın adı hariç herşeyi satılık” açıklamasınından sonra alıcılar sıraya girmişti
Oyakbank’ın tamamı 2 milyar 673 milyon dolara ING Bank’ın oluyor. Oyakbank’ın 2006 yılı sonu itibarıyla net kârı 104 milyon YTL seviyesinde. Oyakbank’ın 2006 sonuna göre satış fiyatı kârının tam 33.4 katına ulaştı. Bir başka deyişle Oyakbank 33 yılda elde edebileceği kâra karşılık gelen bir değere satıldı.
Oyak ve Hollanda merkezli ING Grubu, Oyak Bank’ın satışı konusunda anlaştı. Bank of Boston’un İstanbul Şubesi’nin kurulmasıyla tarihi başlayan bankanın ismi, 1996 yılında Oyak Bank A.Ş. olarak belirlenmişti. Oyak ve Hollanda merkezli ING Grubu’nun, 2 milyar 673 milyon dolar karşılığında satışında anlaştıkları dün duyuruldu. Satış işleminin bu yıl içinde gerekli izinlerin alınması ile birlikte tamamlanması ve adının da değişmesi bekleniyor.
Bankanın, şu anda 350 olan şube sayısının çok kısa süre içinde 450’ye çıkarılacağı vurgulanıyor. ING Başkanı Michel Tilmant, Oyak Bank’ın satışıyla ilgili yapılan telekonferansta, şube sayısının az olduğunu, ciddi şekilde yatırım yapmayı planladıklarını söyledi.
Tilmant, aynı telekonferansta, Oyak üyelerinin maaş ödemelerini yapan üç bankadan biri olan Oyakbank’ın, bu işlevini sürdürebilmesi için rekabetçi hareket edeceklerini de ifade etti. Oyakbank’ın ismi en geç bir yıl içinde değiştirilecek, ancak mevcut yönetimi görevine devam edecek.
Oyakbank’ın satışı ile ilgili çalışmalar özellikle Oyak Grubu Erdemir’i satın aldıktan sonra hızlandı. Bu süreçte Fransız ve İngiliz bankalar alıcı oldu. Ancak son olarak Intesa Oyakbank ile ciddi olarak ilgilendiğini açıklamıştı. Hollandalı ING Bank bu anlamda bankacılık çevrelerine göre sürpriz isim olarak ortaya çıktı.
Intesa da talipti
Oyakbank’ın yaklaşık 2 milyar dolar değer üzerinden satılması bekleniyordu. Ancak Intesa ile ING Bank rekabeti fiyatın 2 milyar dolar değil 2 milyar euro olmasına neden oldu. Oyakbank’a verilen değer, fiyat kazanç oranına göre de Türk bankacılık sisteminde bir rekor olacak. 2006 yılını 104 milyon YTL kâr ile kapatan Oyakbank’ın satış fiyatı tam 33.4 yıllık kârına eşit oldu. ING Bank’tan yapılan açıklamada fiyat kazanç oranı 2007 ilk çeyreğine göre değerlendirildi ve “Bankaya net kârının 26 katı değer biçildi. Bu Türkiye’de banka satışlarında elde edilen en yüksek fiyat kazanç çarpanını ifade etmektedir” denildi.
Barings Bank’ı 1 pound ödeyip satın almıştı
Hollandalı ING Bank, 1995’te dealer Nick Leason’un 1.4 milyar dolarlık hatalı işlemleri yüzünden batan Barings Bank’ı sembolik olarak 1 pound’a satın almasıyla ünlenmişti. ING Bank halen 115 bin çalışanı ve 93 milyar euro’luk cirosu ile Avrupa bankacılık sektörünün en büyükleri arasında yer alıyor.
Darbe analizi
ING Bank, Mayıs sonunda yayınladığı Türkiye ile ilgili raporunda darbe ihtimaline dikkat çekmişti. Böylece ilk kez uluslararası bir bankanın raporuna darbe senaryosu girmişti.
ING Bank’ın Mayıs ayı raporuna göre, eğer seçimlerde AKP parlamentoda üçte ikilik çoğunluğu sağlar ve Abdullah Gül’ü cumhurbaşkanı olarak seçerse, Türkiye’de yüzde 5 ihtimalle darbe olacak. Yine rapora göre Gül’ün halkoyuyla cumhurbaşkanı seçilmesi ve AKP’nin de parlamentoda çoğunluğu sağlaması durumunda darbe olasılığı yüzde 10’a yükseliyor. Cumhurbaşkanını halkın seçmesi durumunda AKP adayının Gül olma olasılığının çok yüksek olduğu belirtilen raporda kamouyu yoklamalarında Gül’e desteğin yüzde 63 çıkmasının bu ihtimali güçlendirdiğine de değinilmişti.
Oyak 29 iştiraki ile 230 bin kişiye nema yaratıyor
OYAK, 1 Mart 1961 tarihinde 205 sayılı Yasa ile, özel hukuk hükümlerine bağlı, TSK mensuplarının yardımlaşma ve emeklilik fonu olarak kuruldu. Oyak’ın gelirlerini üyelerinin maaşlarından kesilen yüzde 10’luk pay ve iştiraklerden elde edilen kâr payları oluşturuyor. Oyak’ın 2006 yılında net dönem kârı 965 milyon YTL oldu. 5 milyar YTL’nin üzerinde özkaynağı olan Oyak’ın yönettiği toplam fon tutarı ise 2.8 milyar YTL seviyesinde. Merkezi Ankara’da bulunan OYAK’ın çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren 29 iştiraki bulunuyor.
Erdemir, Oyak Renault, Omsan, Oyak Beton, Oyka Kağıt, Hektaş, Tukaş, Oyak Enerji, Axa Oyak, Adana-Bolu-Ünye ve Mardin Çimento grubun hissedar olduğu en önemli şirketler arasında yer alıyor. Erdemir’i 2006 yılında portföyüne katan Oyak, Elazığ Çimento’yu ise 110 milyon dolar karşılığında satmıştı.
2001 yılında Sümerbank’ı satın aldı, 235 şube ile bankacılık payı yüzde 2.34 oldu
Oyak Bank’ın tarihi, 1984 yılında Bank of Boston’un İstanbul Şubesi’nin kurulmasıyla başladı. Bank of Boston, 1990’da The First National Bank of Boston adını alarak Oyak, Alarko ve Cerrahoğlu’yla beraber 4 ortaklı bir Türk Bankası olarak faaliyetini sürdürdü. 1991’de bankanın adı Türk Boston Bank A.Ş. olarak değişti ve 1994’te Oyak diğer bütün hisseleri alarak bankanın tek sahibi oldu.
10 Mayıs 1996’da Türk Boston Bank A.Ş’nin ismi değiştirilerek Oyak Bank A.Ş. oldu.
Oyak Bank A.Ş. 1996 yılına kadar sadece kurumsal bankacılık alanında hizmet vermekteydi. 1996 yılında sadece Ankara, Adana, İzmir ve Bursa’da, ağırlıklı olarak grup firma ve çalışanlarına hizmet veren şubeleri mevcuttu. 1998 yılında alınan kararla müşteri ağını daha fazla genişletmek ve daha fazla noktada hizmet vermek amacıyla, bireysel bankacılık alanında çalışmalar başlatıldı. Bu amaçla şube sayısını artırma ve büyüme Oyak Bank A.Ş’nin başlıca hedeflerini oluşturdu.
Bu hedefler doğrultusunda Sümerbank A.Ş. 10 Ağustos 2001 tarihinde Oyak tarafından alındı ve 11 Ocak 2002’de Oyak Bank A.Ş’ye devredildi.
Böylece Oyakbank 362 şubeli orta ölçekli bankaların en büyüğü haline geldi. 2006 sonu itibarıyla Oyak Bank’ın aktifleri 11.8 milyar YTL seviyesinde bulunuyor. 7.3 milyar YTL’nin üzerinde kredisi olan bankanın mevduat tohplamı ise 7.9 milyar YTL seviyesinde. Oyak Bank aktif toplamı 484 milyar YTL olan Türk bankacılık sektöründe yüzde 2.34’lük paya sahip.
Tilmant: Mükemmel zamanda geldik
Oyakbank’ın, 2.7 milyar dolara ING’ye satılması kesinleşirken, ING CEO’su Michel Tilmant, Türkiye’ye girmek için zamanın “mükemmel” olduğunu belirtti. Tilmant Türkiye’nin 10 yılda “dünyanın 12. büyük ekonomisi” olacağını da söyledi.
Hollandalı bankacılık ve sigorta grubu ING Ceo’su Michel Tilmant, Financial Times gazetesine yaptığı açıklamada, ING’nin Türkiye’deki pazar payını hızlı bir biçimde artırmak amacıyla çok sayıda şube açacağını, marketing ve internet bankacılığını geliştireceğini, pazar payı ile ilgili öncelikli hedeflerinin yüzde 5 olduğunu bildirdi.
ING’nin Oyakbank’ı satın almasının, grubunun “stratejisi doğrultusunda” olduğunu ifade eden Tilmant, yeni bir şubenin açılmasının 750 bin euroya mal olduğunu belirtirken, Oyakbank’ın yıllık pazarlama harcamalarının 5 milyon eurodan 20 milyon euroya çıkartılacağını, bilgi teknolojisinde 25-40 milyon euro tutarında yatırım yapacaklarını da anlattı.
Bankadaki her 100 liranın 30 lirası yabancının elinde
Oyakbank’ın tamamı için 2.67 milyar dolar ödeyecek Hollandalı ING, bankacılık sektöründen % 2.44’lük payı da devralacak. Böylece 485 milyar YTL’lik bankacılık sektöründe yabancının payı % 29’a çıkacak.
OyakBank’ın Hollanda’nın ikinci büyük bankası ING tarafından satın alınmasının ardından Türk bankacılık sektöründe yabancıların kontrol ettiği bölümün büyüklüğü yüzde 30’a dayandı. 2004 sonunda sektördeki yabancı payı sadece yüzde 3 düzeyindeyken 2005 başından bu yana birbiri ardına gerçekleşen satın almalarla bu oran Mayıs 2007’de yüzde 26.56’ya çıktı. Oyakbank’ın ING’ye satışının tamamlanmasıyla birlikte bankacılık sisteminde yüzde 2.44’lük bir pazar payı da el değiştirmiş olacak. Böylece yabancı yatırımcıların 2006 sonunda 485 milyar YTL’lik aktif büyüklüğe ulaşan Türk bankacılık sisteminde sahip olduğu pay yüzde 29’a yükselecek. Böylece yabancıların kontrolündeki aktif büyüklüğün tutarı 145.5 milyar YTL’ye ulaşacak.
Son satın almalar banka sayısı açısından da yabancı sermayenin sektördeki ağırlığını artırdı. Bugün itibarıyla Türk mali sisteminde 46 banka faaliyet gösterirken bunlardan 29’unda yabancı sermayedarların ortaklığı bulunuyor.
Sektördeki en büyük yoğunlaşmanın görüldüğü ve aktif toplamının yüzde 87’si, mevduatların yüzde 82’si, kredilerin yüzde 89.5’i, özkaynakların ise yüzde 74’üne sahip olan ilk 10 büyük bankadan altı tanesinin yönetiminde yabancı sermayedarlar oturuyor.
Yabancı yatırımcıların bankacılıktaki ağırlığı sadece doğrudan yönetime girmekle de bitmiyor. BDDK ve Merkez Bankası verilerine göre yabancı sermayenin İMKB’den aldıkları hisseler de eklendiğinde Türk bankacılık sektöründe sahip oldukları pay oranı yüzde 45’i buluyor.
Antika: Oyakbank çok iyi fiyata gitti
HSBC Genel Müdürü Piraye Antika Oyakbank’ın satış fiyatının çok iyi olduğunu, yabancı gruplar arasındaki çekişmenin fiyatı yukarı çektiğini söyledi. Son dönemde artan yabancı bankaların Türkiye ilgisi hakkında konuşan Antika, Türkiye’ye gelen yabancı bankaların risk aldığının altını çizdi. Antika, “Gelen her banka burada başarılı olacak diye bir şey yok. Geri gidenler de olacaktır. Yabancılar Türkiye’nin makro ekonomik yapısına bizden daha fazla güveniyor. Şu anda kredilerin GSMH’ya oranının yüzde 30’lar civarında olması onları Türkiye’ye çekiyor” diye konuştu.
Oyakbank son üç yıldaki en büyük 6’ncı satın alma oldu
Hollandalı ING Bank’a tamamı 2 milyar 673 milyon dolara satılacak olan Oyakbank, Türkiye’de 2005’ten bu yana yabancı şirketlerin dahil olduğu satın almalar listesinde altıncı sırada yer alacak. Satın almalar listesinin başında 2005 yılında hisselerinin yüzde 55’i Oger Telecom’a 6 milyar 550 milyon dolara satılan Türk Telekom geliyor. T. Telekom’u, 4 milyar 560 milyon dolarla National Bank of Greece’e satılan Finansbank ve 4 milyar 550 milyon dolarla İngiliz Vodafone’a satılan Telsim izliyor. Listede Dexia’ya satılan Denizbank 3.25 milyar dolarla dördüncü, hisselerinin yüzde 20’si 3 milyar 100 milyon dolar ile Citibank’a satılan Akbank beşinci sırada yer alırken, Hollandalı ING Bank’a satılacak olan Oyakbank altıncı sırada bulunuyor.