Kalıcı istihdamda işbaşı eğitimi şart

Milliyet gazetesi yazarı Cem Kılıç işbaşı eğitimi ile ilgili bir yazı kaleme aldı. İşte o yazı...

İşbaşı Eğitim Programı İŞKUR tarafından başarıyla uygulanan bir program. İşsizlerin teorik eğitimini aldıkları mesleklerde pratik uygulamayı görmesi, çalışma hayatına uyum sağlaması amacıyla düzenlenen programların başarı düzeyi çok yüksek. İşbaşı Eğitim Programlarına katılan kişiler yüzde 92.8 oranında kalıcı olarak yani bir yıl ve üzerinde eğitim aldıkları işyerlerinde istihdam edilmeye devam ediyor.

15 yaşını tamamlamış, program düzenlenecek işyerinin işvereninin birinci veya ikinci derece akrabası ve eşi olmayan, en az 1 aydır işsiz olan kişiler programdan faydalanabiliyorlar. En az 1 aydır kendi adına uzun vadeli sigorta kollarına prim yatırılmamış kişiler programa dahil olabiliyorlar. Ayrıca tarımsal faaliyette bulunanlar ile isteğe bağlı sigortalı sayılanlar, sosyal yardım, engelli maaşı ile dul ve yetim aylığı alanlar da işbaşı eğitim programından yararlanabiliyorlar.

En az 2 çalışan

Program düzenleyecek işverenlerin en az iki çalışanlarının bulunması gerekiyor. 10 ve daha fazla çalışanı olan işverenler ise İŞKUR il müdürlükleri ile imzalanacak sözleşme çerçevesinde çalışan sayısının yüzde 30’una kadar katılımcıyla program düzenleyebiliyorlar.

İşbaşı Eğitim Programı; bilişim ve imalat sektörlerindeki işyeri ve mesleklerde en fazla 6 ay, diğer sektörlerde ise en fazla 3 ay olarak uygulanıyor. Diğer sektörlerde ise bu süre 3 ay. Siber güvenlik, bulut bilişim, oyun geliştirme uzmanı ve kodlama gibi çağımızın ve geleceğin meslekleri olarak görülen alanlarda düzenlenecek olan işbaşı eğitim programlarına katılan 18-29 yaş arası gençler için işbaşı eğitim programlarının süresi ise en fazla 9 ay olarak uygulanıyor. Programlar günde en az 5, en fazla 8 saat olmak üzere ve haftada 6 günü aşmamak kaydıyla haftalık 45 saati geçmeyecek şekilde planlanabiliyor.

Günlük 77.70 TL

İşbaşı eğitim programına katılan kişilere günlük 77.70 TL ödeniyor. Dolayısıyla ayda 26 gün program çerçevesinde işbaşında eğitim alan kişiye toplam 2.020 TL ödeniyor. Program düzenleyen işveren isterse katılımcılara ek ödeme de yapabiliyor. Öğrenciler için ise günlük tutar 58.20 TL. İşsizlik parası alırken programa katılan kişilere ise günlük 38.80 TL ödeniyor. İşsizlik parası alan kişiler bir yandan işsizlik parası alıp, bir yandan da programa katılabiliyorlar.

Kadınlara destek

Programlara katılan kadınların bakmakla yükümlü oldukları 2-5 yaş arası çocukları için aylık 400 TL bakım desteği program süresince karşılanıyor.

Programa katılan işsizler bu sürede kendi adlarına iş kazası ve meslek hastalığı ve genel sağlık sigortası primi ödendiği için sağlık hizmetlerinden de ücretsiz olarak yararlanabilir. Ayrıca programa katılan kişinin eşi ve çocukları da bu sürede katılımcı üzerinden sağlık hizmetlerinden yararlanabilir.

Ocak-Aralık 2018 döneminde 95.445 işbaşı eğitim programı düzenlenmiş. Bu programlara 300.512 işsiz katılmış. Katılanların 141.306’sı erkek, 159.206 ise kadın. Kadınlar işbaşı eğitim programlarına erkeklere göre daha çok ilgi göstermişler. Kadınların mesleki becerilerini geliştirmeye daha hevesli oldukları görülüyor.

Program sonrası istihdam zorunluluğu var

Program düzenleyen işverenler, programa katılan işsizlerin yarısını en az program süresi kadar istihdam etmek zorunda. İŞKUR program süresince ücret ödediği ve işverenin işyerinde hem çalışıp, hem işbaşında eğitim alan işsizlerin bu programdan fayda sağlayan işveren tarafından istihdam edilmesini şart koşuyor. İstihdam zorunluluğu genellikle yüzde 50 oranında uygulanıyor. Yani 10 kişilik işbaşı eğitim programı düzenleyen işveren 3 aylık program sonunda 5 katılımcıyı en az 3 ay süreyle istihdam etmek zorunda oluyor. Bu şekilde yürütülen programlarda istihdam zorunluluğu oranı yükseltilebiliyor. Oldukça başarıyla uygulanan işbaşı eğitim programında istihdam zorunluluğunu çok aşan oranlarda istihdam sürekliliği sağlanıyor. 2015-2018 döneminde düzenlenen programlara katılan 700.000 kişinin 650.000’i eğitim aldıkları mesleklerde, program düzenlenen işyerlerinde bir yıl ve daha uzun süreyle istihdam edilmeye devam ediyorlar.