İşadamlarının endişesi sürüyor

Munzam karşılık oranları ile oynanarak uzun vadeli mevduata faiz avantajı sağlandı ve böylece mevduatın kısa vadeden uzun vadeye kayması amaçlandı. Ancak 1 ay vadeli mevduat ile 1 yıl vadeli mevduat arasında 3 puana yakın faiz farkı olmasına rağmen, bankalardaki mevduatta bir türlü uzun vadeye kayış sağlanamadı. Bankalardaki 416 milyar liranın 368 milyar lirası yani yüzde 90’ı halen 3 aydan daha kısa vadede duruyor.

Cari açığa karşı önlem olarak tasarruf eğiliminin güçlendirilmesi de amaçlanırken bankaların mevduat yapısı tıpkı kredi yavaşlamasında olduğu gibi bu alanda da istenenin gerçekleştirilemediğini ortaya koydu. Mevduatın vadesine bakıldığında para sahibinin halen çok ürkek olduğu ve parasını uzun vadede parketmekten kaçındığı dikkati çekiyor. Oysa şu an bankalar 1 aya kadar vadeye yüzde 6.50-7.00 arasında faiz verirken, 1 yıla kadar vadede ise yüzde 9.5’i bulan faiz oranları uyguluyorlar.

Son verilere göre, bankalarda 416 milyar 316 milyon 711 bin liralık mevduat var. Bu mevduatın yüzde 13.66’lık kısmı vadesizde duruyor. 1 aya kadar vadeli hesaplarda tutulan miktar ise yüzde 16.39 seviyesinde. 3 aya kadar vadeli mevduatta tutulan kısım ise toplam mevduatın yüzde 58.49’u kadar. 3 ile 6 ay arasında park eden para miktarı toplamın yüzde 8.95’ini ancak bulurken, 6 aydan fazla 1 yıl ve üzeri vadede tutulan miktar ise toplamın sadece yüzde 2.52’si seviyesinde.

Hareket yeterli değil

Munzam karşılıklarda oynanırken, kısa vadeli mevduatın munzam oranları daha fazla artırılmış, böylece kısa vadenin cazibesinin ortadan kaldırılması amaçlanmıştı. Nitekim munzam karşılıklarla oynanınca bankaların farklı vadelere verdikleri faiz oranı arasında makas açıldı. Ancak alınan önlemlere rağmen paranın yön değiştirmesi istenen şiddette olmadı.

Yılbaşına göre vadesizde tutulan mevduat 1 puana yakın artış gösterdi. Yılbaşında toplam mevduatın yüzde 12.74’ü vadesiz hesaplarda toplanırken bu oran yüzde 13.66’ya çıktı. Hedeflenen 6 ay ve 1 yıl vadeli mevduata kayış sağlanmasıydı. Rakamlara bakılınca 1 yıla kadar vadede parketmiş paranın oranı yüzde 1.17’den yüzde 2.52’ye ancak çıkabildi. 6 aya kadar vadede ise yüzde 3.89’dan yüzde 8.95’e doğru bir hareket oldu. Tabloya bakınca, 1 aya kadar vadede parketmiş paranın yön değiştirdiği ancak kesinlikle 6 ay ve üzerine gitmediği dikkati çekiyor. 1 aya kadar vadeden çıkan para 3 aya kadar olan vadeye geçiş yapmış görünüyor.

Şimşek: Cari açıkla ilgili yeni önlemler gerekebilir

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yeni dönemde de cari açığın azaltılmasında çözümün para politikası önlemlerinde aranacağını söyledi. Seçim kampanyasını sürdürdüğü Batman’da CNN Türk’e konuk olan Şimşek, Türkiye’de çok ciddi bir cari açık sorunu bulunduğunu, bunun da yapısal bir sorun niteliği taşıdığını ifade etti.

Cari açığın daha çok enerji kaynaklı bir sorun olduğunu dile getiren Şimşek, “Bunun için enerjide dışa bağımlılığı azaltmamız lazım. Bu konuda da önemli adımlar atıldı. Ama şu bir gerçek, Türkiye’de iç talep yüksek. Buna dönük para politikası önlemleri aldık. Kredi veren bankalarda bunu sınırlamaya çalışıyoruz. İleride maliye politikası tedbiri gerekirse o da düşünülür. Ama maliye politikasını biz zaten sıkı götürüyoruz. Harcamaları kontrol altında tutuyoruz” dedi.

Bakan Şimşek, 12 Haziran sonrası çözümün yine bankalarda aranıp aranmayacağı sorusuna da “Çözüm para politikası sıkılaştırılarak, kredi hacminin daraltılmasında aranacak” açıklamasında bulundu.

Başkent Doğalgaz’da ihaleye hemen çıkılacak

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek Başkent Doğalgaz’da yeni ihaleye çıkılması için Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na talimat verdiğini söyledi. Şimşek yeni ihaleye Haziran ya da Temmuz aylarında çıkılacağını sürecin yılsonuna kadar tamamlanacağını da belirtti. Şimşek, satış sözleşmesinin revize edilmesi için çalışmaların devam ettiğini tanıtım dökümantasyonunun revizyonunun yapıldığını belirtti. Bilançodaki güncel rakamlara göre Başkent Doğalgaz’ın değerinin yeniden belirleneceğini kaydeden Şimşek, iptal edilen ihaleyle ilgilenip teklif vermeyen ya da ihaleye katılması muhtemel yerli yabancı yatırımcılarla tek tek görüşeceklerini vurguladı.

Acemoğlu’na katılıyorum

MIT’DE profesör olan Daron Acemoğlu’nun “Türkiye’de cari açık böyle devam ederse çok büyük negatif etkileri olur. Aşırı tüketimden uzak durulmalı” sözlerinin hatırlatılması üzerine de Mehmet Şimşek, şöyle konuştu: “Son derece makul bir değerlendirme. Ben buna yüzde 100 katılıyorum. Cari açıkla ilgili yeni önlemler almamız gerekebilir ve bunları da yapacağız”