İletişime çağ atlacak Türk'e büyük ödül!
Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erdal Arıkan’ın buluşu, Uluslararası Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Birliği’nin en büyük ödülünü aldı
Arıkan’ın ‘Kutupsal Kodlama’ tekniği, veri iletimine çağ atlatarak televizyon ve cep telefonunda görüntü kalitesini artıracak.
Yeni jenerasyon cep telefonlarında ve televizyon yayınlarında yüksek kaliteli görüntü iletimi sağlayacak yeni bir sistem geliştiren Bilkent Üniversitesi Elektrik-Elektronik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erdal Arıkan’ın buluşu, Uluslararası Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Birliği’nin (IEEE) en büyük ödülünü aldı. Bilkent Üniversitesi Elektrik-Elektronik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Orhan Arıkan, bölüm öğretim üyelerinden Prof. Dr. Erdal Arıkan’ın enformasyon teknolojileri alanındaki buluşunun IEEE’nin son 5 yılda en önemli makaleye dayalı çalışmasına verilen IEEE Baker Prize Ödülü’nü aldığını söyledi. Orhan Arıkan, ödülün ilk kez bir Türk tarafından alınmasının gurur verici olduğunu vurguladı.
Enformasyon teorisinin temelini 1948 yılındaki makalesiyle Amerikalı matematikçi Claude Elwood Shannon atmıştı. Arıkan, Shannon’un dijital dünyada veri iletiminin teorik sınırlarını belirlediğini ve bu sınırlara ulaşabilecek bir kodlama tekniğinin bulunabileceğini belirtti.
Kodlar değişiyor
Erdal Arıkan’ın buluşuyla Shannon’un teorisindeki üst sınır sorunu çözüldü. Bundan sonra çok yüksek hızlı veri iletişimi gerçekleştirilebilecek. Yeni jenerasyon cep telefonlarında ve uydu iletişiminde artık Arıkan’ın kodlarının kullanılması bekleniyor. Yani toptan veri iletim sistemlerinin kod sistemi mantığı değişiyor. Bundan sonra cep telefonu görüntüleme sistemleri daha hızlı ve daha yüksek kalitede olacak. Televizyon yayınları, daha yüksek kaliteli görüntüler verecek. Uydu iletişiminde daha çok kanaldan daha çok veri iletilecek. Bu sonuç, Arıkan’ın 20 yıllık çalışmasıyla gerçek olacak. Arıkan’ın uluslararası patent başvurularını yaptığı buluşunun ticarileşmesi için uluslararası cep telefonu operatölerinin büyük ilgi gösterdiği belirtiliyor.
64 YIL SONRA SIRRI ÇÖZDÜ
Dünyaca ünlü Amerikalı matematikçi ve elektronik mühendisi Claude Elwood Shannon, 1948 yılındaki buluşu Enformasyon Teorisi ile verinin ne kadar sıkıştırılabileceğini ve ne kadar iyi kodlanabildiğini teorik olarak ortaya koymuştu. Ancak, iletişimin sınırlarına ulaşabildiği teorik olarak kanıtlanmış bir teknik Erdal Arıkan’ın çalışmasına kadar bulunamamıştı. Arıkan’ın buluşu olan ‘Kutupsal Kodlar’ kuramı, 64 yıl sonra dijital dünyada veri iletimine çağ atlatacak. Arıkan’ın buluşunu 2008 yılında yayımlamasından sonra Japonya’dan İsviçre ve ABD’ye kadar dünyanın birçok ülkesinde araştırmacılar üzerinde çalışıyordu. Proje ile bundan sonra kutupsal kodların gelecek nesil haberleşme sistemlerinde yüksek performans ve düşük karmaşıklıklı kullanım alanları ve pratik uygulamaları araştırılacak.
Sağ-sol kavgasından kaçıp ABD’ye gitti
Prof. Dr. Erdal Arıkan, 1976’da üniversite sınavı birincisi olarak ODTÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği bölümünü kazandı. Arıkan, Türkiye’deki o yıllardaki olaylar nedeniyle ODTÜ’nün kapanması üzerine ABD’de Caltech Üniversitesi’ne gitti. ABD’deki dünyaca ünlü teknoloji üniversitesi MIT’de master ve doktorasını tamamlayan Arıkan, 1987’de Bilkent’e döndü.