Haksız yere icraya verilen tazminat alacak

Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, haksız yere bir kimsenin mallarının haczettirilmesinin, o kimsenin şeref ve haysiyetini ihlal eden, kişilik haklarına saldırı teşkil eden ve bu yüzden de manevi tazminat ödenmesi gereken bir davranış olduğuna karar verdi. Yargıtay bu kararı davacının bedelim ödediği bonoyu ikinci kez tahsil için icraya koyan kişi hakkında açılan davada verdi.

İzmir'de oturan S.G, bir alışveriş karşılığında A.Ç'ye bono verdi. S.G, bonoyu vadesi geldiğinde ödedi. Ancak S.G, borcu ödediğini yazılı olarak ispat edecek herhangi bir belge almadı. Bunun üzerine A.Ç, bedelini aldığı bonoyu bir kez daha icraya koydu. Bu icra nedeniyle S.G'nin evirde haciz yapıldı.

Ödediği halde icralık
S.G, hacizden sonra bir "menfi tespit" davası açarak A.Ç'ye olan borcunu daha önce ödediğini ileri sürdü. Dava sonunda mahkeme, S.G'nin borcunu ödediği ve yapılan haczin haksız olduğu sonucuna vardı. Bunun üzerine S.G, İzmir 4. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde bir dava açarak, daha önce ödediği halde, alacaklı A.Ç tarafından icraya verildiğini, evine haciz için gelindiğini ve bu durumun kişilik haklarını zedelediğini belirterek manevi tazminat talep etti. S.G, ayrıca mallarının haczedilmesi nedeniyle uğradığı maddi zararın da tahsilim istedi.

Maddi tazminat istemini kabul eden İzmir 4. Asliye Hukuk Mahkemesi, hukuki bir durum nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle manevi tazminat ödenmeyeceğine karar verdi.

S.G. bu kararı temyiz etti. Temyiz incelemesini görüşen Yargıtay 4. Hukuk Dairesi kararında, davalı A.C'nin, S.G. hakkında haksız yere icra takibi başlattığı ve bu takibe dayanarak haksız yere evinde haciz yaptırdığı belirtilerek, şöyle denildi:

"Haksız yere bir kimsenin mallarının haczettirilmesi, o kimsenin şeref ve haysiyetini ihlal eden, kişilik haklarına saldırı teşkil eden ve Borçlar Kanunu'nun 49. maddesi gereğince manevi tazminata sorumlu tutulmayı gerektiren bir davranıştır. Haczin haksızlığı nedeniyle kişilik hakları zarar gören davacı yararına manevi tazminat takdiri gerekir. Yerel mahkemece bu yön gözetilmeden manevi tazminat isteminin reddedilmiş olması bozmayı gerektirmiştir."

Statüye göre tazminat
Daire, bu gerekçeyle yerel mahkemenin manevi tazminat ödenmesine gerek olmadığı yönündeki kararını bozdu. Yerel mahkeme, yapılacak yeniden yargılama sonunda, evinde haksız haciz yapılan kişinin sosyal statüsü ve gelir durumunu göz önüne alarak uygun bir manevi tazminat ödenmesine karar verecek.