Geçinme Endeksi nedir? TÜİK geçinme endeksi kaç? Geçinme endeksi nasıl hesaplanıyor?

2023 asgari ücret görüşmeleri devam ediyor. Asgari ücret görüşmelerinde işçi tarafını temsil eden Türk-İş masasında oturanlarn geçinme endeksi talebi olacağı konuşuluyor. Katıldığı bir televizyon programında konuşan Türk İş Genel Sekreteri Pevrul Kavlak, asgari ücretin belirlenmesinde TÜİK’ten geçinme endeksi isteyeceklerini açıkladı. Peki, Geçinme Endeksi ne demek? Geçinme Endeksi nedir? TÜİK geçinme endeksi kaç? Geçinme endeksi nasıl hesaplanıyor? İşte detaylar…

GEÇİNME ENDEKSİ NEDİR?

Geçinme endeksi ekonomi de Tüketici Fiyatları Endeksi de deniliyor. Geçinme endeksi, belirli bir sosyal grubun, ortalama yaşama seviyesini devam ettirebilmek için yapması gerekli giderlerin değişmelerini izleyen fiyat indeksleridir.  Geçinme endeksi, belirli bir hayat standardının sürdürülebilmesi için gerekli para miktarındaki değişmeleri gösterir.

GEÇİNME ENDEKSİ HANGİ KALEMLERDEN OLUŞUR?

Geçinme endeksi, tüketicilerin tipik olarak satın aldıkları giyecek, içecek maddeleri, keyif verici maddeler, ev aletleri, giyim eşyaları ile ev kirası, bakım, onarım ve sağlık giderleri, temizlik maddeleri, kültür ve eğlence giderleri gibi harcama kalemlerinden oluşur. Özellikle şehirlerdeki işçiler ile alt gelir dilimlerindeki memurlar için tertip edilir. Ancak başka gruplara, meselâ yüksek gelirli memurlara mahsus geçinme indeksleri ile bütün tüketicileri ilgilendiren fiyatlar gidişini göstermeği amaçlayan indeksler de vardır. Sonunculara tüketici fiyatları indeksi adı verilir. Fiyatların seviyesi ve hayat koşulları, şehirden şehire fark ettiğinden memleketteki bütün şehirleri kapsayan tek bir indeks tertibine imkân olmayıp başlıca şehirlere mahsus ayrı bir indeks hazırlanması gerekir.

GEÇİNME ENDEKSİ NASIL HESAPLANIR?

Geçinme endeksi yıllık hesaplanır. Yıllık olarak tüketicinin tipik olarak yaptığı mal ve hizmet harcamaları belirlenir. Sonra her yıl fiyat artışları dolayısıyla bu indeksin ne şekilde değiştiği bulunmaya çalışılır. Geçinme indeksinin amacı, ev halkının normal olarak satınaldığı malların perakende fiyatlarındaki değişmeleri olabildiğince doğru biçimde yansıtmaktır. Geçinme indeksine hangi mal ve hizmetlerin dahil edileceği ve bunlara ne oranlarda ağırlık vermek gerektiği hususlarını doğru bir biçimde belirleyebilmek için indeksi hazırlayan kurumun belirli aralıklarla aile bütçesi anketleri düzenlemesi gerekir. Seçilen mallar ve bunlar için belirlenen ağırlıklar örnek bir model oluşturur. Her ailenin tüketim modelinin buna aynen uyması gerekmez.