Emekli, dul, yetim... Milyonları ilgilendiriyor! Paralar iade ediliyor

Emekli, hiç geliri olmayan, gaziler, şehitlerin dul ile yetimleri ve engelli milyonlarca vatandaşı ilgilendiriyor. Ödenen para geri alanabilecek. Onlar muaf tutuluyor ancak bazı şartları bulunuyor. Eğer muafiyeti bilmeden ödeme yapıldıysa 5 yıllık geriye dönük iade alınabiliyor. Arsa, ev, iş yeri gibi gayrimenkul sahipleri için Emlak Vergisi’nin ilk taksit ödemeleri mart itibarıyla başladı. Ödemeler için 31 Mayıs’a kadar süre var. Hiç geliri olmadığını belgeleyenler, gelirleri sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıkla (emekli, dul, yetim, ölüm ve maluliyet aylığı) sınırlı olan kişiler, gaziler, şehitlerin dul ve yetimleri ve engelli vatandaşlar Emlak Vergisi'nden muaf tutuluyor. Ancak bunun için bazı şartları yerine getirmeleri gerekiyor. Vergiden muaf olabilmek için en önemli şart tek ev. Bu kişiler, Türkiye sınırları içinde brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek meskene veya tek meskende hisseye sahip olmaları halinde (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) sıfır oranlı vergi hakkından yararlanabiliyor. Bunun için ilgili formu doldurup bağlı bulunulan belediyeye vermek yeterli. Muafiyetten yararlanan kişilerin hizmet karşılığı elde edilen ücret geliri, ticari, sınai ve mesleki faaliyet geliri, tarımsal faaliyet geliri, menkul ve gayrimenkul geliri, faiz ve temettü geliri veya benzeri bir gelirinin olmaması gerekiyor. 2021 için 43 bin lirayı aşan mevduat faizi, repo, döviz hesabı faizi, fon payı gibi gelir varsa sıfır oranlı Emlak Vergisi’nden yararlanılamıyor. Muafiyetini bilmeden vergi ödeyen milyonlarca vatandaş var. Eğer ödeme yapıldıysa 5 yıllık geriye dönük iade de alınabiliyor. Bunun için belediyenin emlak birimine, ‘Vergi Usul Kanunu Madde 120/2’ dayanak gösterilerek ‘düzeltme dilekçesi’ verilmesi yeterli oluyor. Büyükşehir yasasıyla mahalleye dönüşen ve tüzel kişiliği kaldırılan köylerde Emlak Vergisi tahsili 2022 yılı sonuna kadar ertelenmişti. Yani, bu köylerde yaşayanlar da emlak vergisinden muaf. Öte yandan satışı yapılan Hazine’ye ait taşınmazlar 5 yıl süre ile Emlak Vergisi’ne tabi tutulamıyor. Yeni inşa edilen binalarda ise dörtte bir oranında indirim yapılıyor. Sahip olduğu tek evi kiraya verip, başka bir evde kirada oturanlar vergiden muaf sayılıyor. Ancak tek evini kiraya verip başka bir evde kira ödemeden oturanlar vergiden muaf olamıyor. Bu yıl emekli olanlar (2021), Emlak Vergisi’ni ödeyecek. Çünkü muafiyet emekli olunan tarihi izleyen yıldan itibaren başlıyor. Buna göre, gerekli koşulları taşıyıp da belediyelere bildirimde bulunan emekliler, 2022’den itibaren sahip olduğu tek konut nedeniyle vergiden muaf olabilecek. Emekli olup başka bir işte çalışanlar gelir elde ettikleri için muafiyetten yararlanamayacak. Yılın sadece belirli zamanlarında oturulan yazlık, dağ evi, yayla evi gibi evler için Emlak Vergisi muafiyeti uygulanmıyor. Sadece sürekli ikamet edilen meskenler için vergi muafiyeti sağlanıyor. Yani yılın belli dönemlerinde kullanılan konutlar için vergi muafiyeti yok. Hatta vergiden muaf olan kişilerin hem bir evi hem de yazlığı varsa ikisi için de ödeme yapması gerekiyor. Ancak salgın sonrasında birçok kişi yazlıklarına yerleşti ve yazlıklarda da 12 ay boyunca yaşam başladı. Yazlığın tek ev olarak sürekli oturulması ve bunun da fatura, ikamet kaydı gibi belgelerle kanıtlanması durumunda muafiyet talep edilebilir. Koronavirüs salgını nedeniyle işyerleri kapandığı ya da faaliyetleri azaldığı için ücretsiz izne çıkarılan binlerce çalışan bulunuyor. Bu kişilere yalnızca nakdi ücret desteği ödeniyor. Uzmanlar, bu aylık dışında gelirleri olmadığı için bu kişilerin vergiden muaf olmaları gerektiğini belirtiyor. Ancak bununla ilgili henüz bir karar alınmış değil. Örneğin 2017 yılında hamilelik nedeniyle ücretsiz izne ayrılan ve hiçbir geliri bulunmayan bir kişinin sorusu üzerine özelge yayımlanmış ve muafiyet sağlanmıştı. Meltem Kara Söyleyenoğlu/Posta