Asgari ücret 2020 zam tahmini! İşte ilk teklif: Asgari ücret ne kadar olur?
Çalışan herkesi ilgilendiren 'Asgari ücret 2020'de ne kadar olacak?' sorusunun yanıtı merakla bekleniyor. Milyonlarca çalışanı ilgilendiren asgari ücret görüşmeleri Aralık ayında başlıyor. Toplantı öncesi asgari ücretle ilgili ilk teklif TÜRK-İŞ'ten geldi. İşte asgari ücret rakamlarıyla ilgili senaryolar ve son gelişmeler...
Tespit Komisyonu işçi, işveren ve devlet kesimini temsil eden 5'er üyeden oluşuyor. İşçileri TÜRK-İŞ, işverenleri Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) temsil ediyor. Komisyon kararları oy çokluğu ile belirleniyor.
Komisyon, yapacağı toplantıların sonucunda uzlaşacağı rakamı 2020 yılında uygulanacak asgari ücret olarak ilan edecek.
2020 yılında uygulanacak asgari ücretin hangi seviyede belirleneceği komisyon çalışmaları sonunda belli olacak. Ancak komisyonun asgari ücret belirlerken dikkate aldığı bazı ekonomik verileri değerlendirerek yapılan hesaplamalarda yeni asgari ücretin ne olacağı konusunda çeşitli tahminler yürütülebiliyor.
YÜZDE 8.5 SENARYOSU
Asgari ücreti belirleyecek en önemli kıstaslardan biri enflasyon rakamları. Yeni Ekonomi Programı'nda (YEP) 2020 yılı için enflasyon hedefi yüzde 8.5 olarak belirlenmiş durumda. Tespit Komisyonu'nun bu oranı belirlemesi halinde 2020 yılında asgari ücret brüt olarak 2.776 TL, net olarak da 2.193 TL olacaktır.
YÜZDE 12 SENARYOSU
Enflasyon hesabında dikkate alınacak ikinci kıstas Merkez Bankası'nın açıklayacağı 2019 yılı enflasyon rakamı olacak. Merkez Bankası'nın enflasyon raporunda ve YEP'te 2019 için belirlenen tahmini enflasyon yüzde 12 olarak açıklanmıştı. Tespit Komisyonu'nun bu oranı dikkate alması halinde, brüt asgari ücret 2.865 TL, net asgari ücret 2.263 TL olacaktır.
YÜZDE 10 SENARYOSU
Tespit Komisyonu, YEP'teki 2020 enflasyon hedefi yüzde 8.5'i ve 2019 enflasyon hedefi yüzde 12'yi değil de örneğin yüzde 10 oranını esas alan bir uzlaşma sağlarsa, bu durumda brüt asgari ücret 2.814, net asgari ücret 2.223 TL olacaktır.
YÜZDE 17 SENARYOSU
Bu oranların haricinde Tespit Komisyonu asgari ücrette yüzde 15 oranının üstünde bir artışta uzlaşma sağlarsa, bu kez brüt asgari ücret 2.942 TL, net asgari ücret 2.324 TL olacaktır.
SOSYAL HAKLARA DA DÜZENLEME GELİYOR
Komisyon çalışmalarında, çalışanların enflasyon karşısındaki durumlarının yanı sıra sosyal haklara ilişkin düzenlemeler de yapılıyor. Bu çerçevede çalışanlara sağlanacak sosyal hakların içeriğine göre komisyon, tahmin edilen oranlardan daha yüksek ya da daha düşük oranlarda bir artışta uzlaşma sağlayabilir.
İLK TOPLANTI 2 ARALIK'TA
İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2020 yılında geçerli olacak asgari ücreti belirlemek üzere ilk toplantısını Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığında gerçekleştirecek. Taraflar, 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren geçerli olacak asgari ücretin yeniden tespiti için bir araya gelecek. İlk toplantının ardından komisyon, işçi ve işverenin ev sahipliğinde de ayrı ayrı toplanacak. Komisyon, son toplantısını yine bakanlıkta yapacak.
TÜRK-İŞ'TEN İLK TEKLİF
Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, “Yaşam maliyeti 2 bin 578 lira. Asgari ücret teklifinde yaşam maliyetinin altında hiçbir şeyi konuşmayız” dedi.
SANATÇILAR ÖZEL ASGARİ ÜCRET İSTİYOR
Müzik ve Sahne Sanatçıları Sendikası, güzel sanatlar üzerine çalışan sanatçılar için ayrı bir asgari ücret düzenlenmesi gerektiğini açıkladı. Sendika başkanı Mehmet Çırıka'nın imzasıyla paylaşılan yazılı açıklamada, asgari ücretin güzel sanatlar alanında çalışan sanatçıların özgün çalışma koşullarına uygunluk göstermediğini belirtilerek, bu uygulamanın ekonomik ve sosyal güvenlik yönünden sanatçılar aleyhine sonuçlar doğurduğu bildirildi. Açıklamada bu doğrultuda, özgün çalışma ve mesleki koşulları dikkate alınmak suretiyle, genel asgari ücretten farklı olarak güzel sanatlar işkolunda uğraş veren sanatçılar yönünden asgari ücretin ayrıca belirlenmesine ihtiyaç duyulduğu kaydedildi. Ayrıca Sendika, kamuda görev yapan sanatçıların temel çalışma ve sosyal güvenlik haklarının 657 sayılı yasa kapsamında güvence altına alındığı göz önünde tutulursa, talep yapılabilecek düzenlemeden yararlanabilecek sanatçı sayısının çok daha azalacağını bildirdi.
ASGARİ ÜCRET NELERİ ETKİLİYOR?
Hürriyet gazetesi yazarı Noyan Doğan da asgari ücretle ilgili şu bilgileri aktardı: Asgari ücret 8 milyon çalışanı sadece maaş olarak ilgilendirmiyor, sosyal güvenlik ve özel sigorta alanında hemen hemen tüm alanları etkiliyor.
İşte, 2020 için belirlenecek asgari ücretle birlikte olacak değişiklikler: Çalışmayıp da devletin sunduğu sağlık hizmetinden yararlanmak için genel sağlık sigortası primi ödeyeceklerin prim bedeli artacak. Emeklilik için doğum ve askerlik borçlanması yapacak olanların ödeyecekleri miktar artacak. İşsizlik maaşı artacak. Kıdem tazminatının tavanı artacak. Sosyal güvenlik için ödenen cezalar artacak. Evde bakıcı çalıştıranların ödeyecekleri primler artacak. Bireysel emeklilik için ödenecek katkı payı tutarları artacak. Yaşlılık aylığı, engelli aylığı yükselecek. Asgari geçim indirimi artacak. İsteğe bağlı sigorta yaptıranların primleri artacak. İhbar tazminatı artacak. Otomobil sigortalarının primlerini etkileyecek. Evde bakım ücreti için ödenen tutarlar artacak.
DEVLET DESTEĞİ BİTİYOR
2016’da, asgari ücrette yüzde 30’luk artış yapılıp, brüt 1.647 liraya yükseltilince; bu artışın işverene getireceği maliyeti azaltmak için asgari ücret desteği uygulaması başlatıldı. Destek, 2018 ve 2019’da da devam etti. 2019 yılı için bu destek uzun vadeli sigorta kollarından bildirimi yapılan sigortalı sayısı 500 kişinin altında olan işyerleri için günlük 5 lira; 500 ve üzerinde işçi çalıştıran işyerlerinde ise günlük 3.36 lira. Yani, 500 kişinin altında işçi çalıştıran işyerleri her bir iş için 150 lira; 500 ve üzeri işçi çalıştıran işverenler ise 100,8 lira asgari ücret desteğinden yararlandı. Asgari ücret desteğinin devam edip etmeyeceği ne değil. Ancak hem işçi hem işveren kesimi desteği 2020’de de devam etmesini istiyor.