Araba alacak herkesi ilgilendiriyor! Sıfır da ikinci el de....
.
Araba fiyatlarında düşüş eğilimi sürüyor. Araba almak isteyenler fiyatların biraz daha düşmesini mi beklemeli? Taşıt kredisi kullanarak araba alırken nelere dikkat etmek gerekiyor? Posta'dan Özlem Denizmen araba alacak ya da satacakları yakından ilgilendiren bir yazı kaleme aldı. İşte Denizmen'in yazısı...
Türkiye’de geçen sene yaklaşık 772 bin araç satıldı. Pandemiyle birlikte, üreticiler araç üretemedi, yeni otomobil piyasada olmayınca da ikinci el araçların fiyatı hop arttı. Pandemi döneminde Türkiye otomobil satışı adetlerini katlayarak artıran yegane ülkelerden biri oldu. Sıfır araçta bu talep karşılanamadığı için kasım ayına kadar ikinci el araçlarda ciddi fiyat artışı görüldü. Hatta bu artış bazı modellerde yüzde 30’u bazılarında yüzde 60’ı buldu.
Artık yavaş yavaş sıfır araç tedariği düzeldiği için fiyatlar düşmeye başladı. İkinci el araçlarda kasım-aralıkta fiyatlar yüzde 12, şubat ayında yüzde 20 düştü. Alan aldı, satan sattı şimdi kendi kullandığımız arabayı satmak için doğru zaman değil. Fiyatlar düşmeye devam ediyor. Ancak kendi aracınızı satıp sıfır araç alacaksanız bu olabilir.
SIFIR MI ALSAM?
İthal araçlarda döviz kuru düştüğünde araçların net bedelinde düşüş oluyor. Bu da aracın Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) dilimini etkiliyor. Bir otomobil yüzde 80 ÖTV diliminden, yüzde 50 ÖTV dilimine geldiği anda, 280 bin liralık bir aracın fiyatı bir anda 230 bin TL oluyor. Bu dönem sıfır otomobil almak için uygun.
BUNLARA DİKKAT!
Bayiye gitmeden önce beklentilerinizi netleştirin. Araba alırken sadece fiyatını düşünerek satın almaya karar vermeyin. Masraflar arabayı aldıktan sonra başlıyor. Hesaplayın, duruma göre karar verin.
Bir araba alırken onun ikinci el değerini araştırın. Ben bu arabayı ortalama dört sene sonra satarım diye düşünün. Bu arada Türkiye araç değiştirmeyi seviyor, 1.5 senede araç değişimi yapılıyor. Otomobilinizi aldıktan üç sene sonra, aldığınız fiyatın yüzde 70-80’i kadara satabiliyorsanız bu iyi bir değer (vergi, kur gibi değişkenler ikinci el fiyatının artmasına ayrıca sebep olabilir). Özel bir araç tercih ederseniz ikinci el satışı zorlaşır ve değeri düşer.
YATIRIM DEĞİL
Otomobil yatırım aracı değildir. Sıfır otomobil alıyorsanız, kontağı çevirdiğiniz anda fiyatı yüzde 15 değer kaybeder. Dolayısıyla, önceliğiniz alacağınız aracın ihtiyaçlarınızı karşılaması olsun. Boyanması, parçasının değişmesi başka değer kaybı sebepleri.
ÖRNEK: Arabanın değeri, kaput boyanınca yüzde 4, ön çamurluk boyanınca yüzde 3, tavan boyanınca yüzde 15, kapı ve arka çamurluk boyanınca yüzde 2 düşüyor. Bayiler, servisler bu noktada uyarıyor: Eğer aracı kullanmanıza engel bir durum yoksa boyatmadan satın.
İKİNCI EL DEĞERİ
Alacağınız otomobilin ikinci el değerini de düşünün. Çok alınıp satılan marka ve modelleri tercih edin ki ileride satmak istediğinizde para ve zaman kaybı az olsun.
KAÇ PARALIK OTOMOBİL?
Peşinat için kredi, eş dosttan borç alınmasına karşıyım. Daha sonra hem bu borcu hem de taşıt kredisini ödemek bütçenizi zorlayabilir. Ayrıca peşinatın bir amacı var, onu biriktirebilmek, ödeme alışkanlığınızın gelişmesi demek.
ÖRNEK: 110 bin liralık sıfır otomobil almak istediğinizi düşünelim. En az 33 bin TL peşinat elinizde hazır olmalı. 120 bin TL’ye kadar olan otomobiller için yüzde 30 peşinat isteniyor.
ANALİZ ET
İhtiyacınızı doğru analiz edin. Örneğin senede 10 bin kilometre yapacaksanız dizel araç almayın. Bayiye giderken yanınıza sizi bir anda gaza getirip o jantı, bu aksesuarı almanıza neden olacak arkadaş almayın.
KENDİNİZE ŞU SORULARI SORUN:
Otomobil benim için istek mi, ihtiyaç mı? l Neden bir otomobile ihtiyaç duyuyorum? l Almak istediğim modelde hangi özellikleri istiyorum? (Güvenlik, konfor…) l Ne amaçla kullanacağım? İşe gitmek için mi, gezmek için mi? l Yılda kaç kilometre yol yapacağım? l Özellikle bazı internet sitelerinde ‘Doktordan… Öğretmenden… Garaj arabası…’ gibi söylemleri görüyorsanız bunları boşverin, siz altta yazan ekspertiz raporuna bakın. Gerçeği yansıtıyor mu?
ARACINIZI SATIYORSANIZ
İlan verdiğiniz sitelerde, aracınızla ilgili tüm bilgileri doğru bir şekilde yazın. Boya, değişen parça, aracın ne kadar kullanıldığı, ekspertiz bilgileri… Aracın diğerlerinden farklılaşmasını sağlayın.
TAŞIT KREDİSİ
Aracınızı kredi kullanarak alacaksanız bankaların masraf dahil faiz oranını öğrenin, karşılaştırın. n Aylık toplam borç ödemeniz, aylık gelirinizin dörtte birini geçmesin ki huzurunuz kaçmasın. Örnek: 1.500 TL taşıt kredisi ödeyebilmeniz için aylık gelirinizin en az 6.000 TL olması gerek.
ÖNEMLİ BİR HATIRLATMA
Bütçenizin tamamına bakarak plan yapın. Eğer ev krediniz varsa, toplam borcunuz gelirinizin yüzde 40’ını geçmesin ki gece başınızı yastığa rahatça koyabilesiniz.
HESAPLAYIN
Otomobil için bütçenizden pay ayırırken yıllık masraflarını da unutmayın. Almak istediğiniz otomobile göre YILLIK takribi hesabı şöyle yapabilirsiniz:
Trafik sigortası primi ...............………….Kasko sigortası primi .............................Motorlu Taşıt Vergisi tutarı ...…………....Kilometre başına yakıt tüketimi .........….Yıllık toplam yakıt tüketimi …………..….Otoyol, köprü geçiş ücretleri ..……...…....Otopark masrafı ……………....................Yıkama harcamaları …….........................Bakım, yedek parça ................................Lastik ve diğer aksesuarlar ...…….......….
Hesabınız sonucu ortaya çıkan yıllık rakamı 12’ye bölün, eğer taşıt kredisi kullandıysanız bu ödemeyi de ekleyin. Otomobilin aylık maliyetini görün.