Üniversitelerin yüz yüze eğitime geçmesiyle şehirler arası öğrenci göçü başladı. Uzaktan eğitim döneminde ev ve yurtları boşaltan öğrenciler, döndüklerinde aynı rakamlara barınacak yer bulamadı. İki üç katı artan ücretlere razı olsalar dahi özellikle üniversitelere yakın semtlerde kiralık ev ya da yurt bulmak neredeyse imkânsız hale geldi. Ben de öğrencilerin yaşadıklarını deneyimlemek için İstanbul’da üniversite kazanmış bir öğrenci gibi kendimi tanıtarak 3 gün boyunca kalacak yer aradım. Yaşadıklarıma inanamadım. Bütçeme göre oturabilecek gibi ne bir ev bulabildim ne de yurt. Resmen sokakta kaldım.
Emlakçılar, vitrine kiralık ilanı asmadan evlerin dolduğunu söylediler.
Güneş görmeyen evler
Bütçemi öncelikle 1000 TL olarak belirleyerek en başta emlakçılar ile yurtların sitelerini inceledim. Ulaşımın kolaylığı ve birçok üniversiteye yakın olması nedeniyle Şişli, Kağıthane Bölgesi’nde arayışa başladım.
Ancak 1000 TL’ye merkezi hiçbir yerde ev bulamadığım için bütçemi 1500 TL’ye yükselterek emlakçılara gittim. Çoğunda kiralık daire yoktu, vitrinleri bomboştu. Hepsine telefonumu verdim ama 3 gün geçmesine rağmen emlakçıların hiçbiri dönüş yapmadı. Belirlediğim ücretin üstüne çıkmak zorunda kalarak ve uzun uğraşlar sonucunda birkaç emlakçıda kiralık daire bulabildim. Ancak bulduklarım, 1+0, 1+1 gibi çok küçük daireler. Üstelik girişin birkaç kat altında, kot 2-3 olarak adlandırılan ve güneş almayan yerler. Emlakçılar biraz daha iyi bir evde oturmam için 2500 TL’yi gözden çıkarmam gerektiğini söylediler.
Ortak banyo ve tuvaletin sıvası rutubetten dökülmüş ve çok pisti.
Yıllık 50 bin TL’ye yurt var
Ev arayışım hüsranla sonuçlanınca rotayı yurtlara çevirdim. İstanbul’da her isteğe göre bir yurt bulmak mümkün. 3 öğün yemek, servis, spor salonu, çamaşır hizmetleri gibi otel konforunda hizmet verenlerin ücretleri yıllık 50 bin TL’ye kadar çıkıyor. Ortalama bir yurtta kalmak için ise en az 20-25 bin TL’yi gözden çıkarmak gerekiyor. Bu da aylık 2000-2500 TL demek. Üstelik bu parayı vermeyi kabul etsem de birçok yurt, yer olmadığını söyleyerek beni merkezden uzaktaki şubelerine yönlendirdiler. Bazısı ise sadece tek kişilik odalarında yer olduğunu, bu odaların da daha pahalı olduğunu belirttiler.
Penceresi bile yok!
Bütçemi aştığı için daha ucuz yurt arayışına girdim. Bunun sonucunda ‘Apart, Pansiyon, Öğrenci ve Bekar Evi’ adıyla farklı yerler buldum. İlk aradıklarım tüm yataklarının dolu olduğunu bir ay sonra tekrar aramamı istediler.
Bir tanesinde ise tek kişilik odalarında yer olduğunu öğrendim ve yola koyuldum. Çağlayan’da bulunan pansiyonun tek kişilik odasında pencere ve havalandırma yoktu. Yatak ve bir dolap zor sığdırılmış. Bu odanın fiyatı 850 TL.
Görevli eğer cam ve TV istiyorsam da ücretin 1150 TL’ye çıkacağını belirtti. Aynı pansiyonda 12 kişiliğe kadar odalar da var fakat hepsi dolu. Kalan kişiler ise öğrenciler, çalışanlar, bir kısmı ise yabancı uyruklu. Banyo ve tuvalet ortak kullanım fakat banyonun sıvaları dökülmüş ve çok pisti.
Bir elektrik panosunun üzerinde ‘Öğrenciye, bekara kalacak yer’ ilanıyla bulduğum ikinci apart ise ulaşım açısından çok ters bir yerdeydi. Apartmanın girişinde bir tekstil atölyesi ve çay ocağı bulunuyordu. Giren, çıkanı kontrol etmek mümkün değildi ve hiç temiz gözükmüyordu.
Mezar gibi oda, 900 TL
Çağlayan’da bir başka aparta gittim. Tek kişilik odasında sadece bir yatak ve dolap bulunuyordu. Havalandırması var denilen oda çok küçük bir pencereye sahip ve yan binanın duvarına sadece 10 santim uzaklıkta. Bu nedenle hava akışı olmuyor. Aynı apartta 2, 4, 6 kişilik seçenekler de var. Ranzalı sistemde yapılan odalarda öğrencilerin yanı sıra çalışanlar da kalıyor. Üçüncü yurttaki tek kişilik odaya ise koridora açılan bir menfezden hava akışı sağlanıyordu. Bu apartlarda ücretli bir şekilde çamaşır, ütü, ortak mutfak gibi imkânlar da bulunuyor. Tüm bu olumsuzluklara rağmen aylık 900 lira olan odaların çoğu dolu. Yer bulmak istiyorsam acele etmem gerektiği konusunda uyarıldım.
Diğer şehirler de pahalı
Türkiye genelinde hem yurt fiyatları hem de kiralar arttı. Son bir yılda öğrencilerin yoğun yaşadığı illerde kiralarda yüzde 20 ile 50 arasında artışlar yaşanırken yurt fiyatları ise en az yüzde 20 zamlandı. Ankara’da ve İzmir’de özel yurt ücretleri 18.000 TL’den 35.000 TL’ye; Eskişehir’de 17.000 TL’den 30.000 TL’ye, Çanakkale’de 16.000 TL’den 25.000 TL’ye; Antalya’da ise 18.000 TL’den 35.000 TL’ye kadar değişiyor. Kiralık ev fiyatları ise öğrencilerin yoğun yaşadığı bölgelerde İstanbul’da 1.500 TL’den 5.000 TL’ye, Ankara’da 1.500 TL’den 2.500 TL’ye, İzmir’de 1.200 TL’den 2.500 TL’ye; Eskişehir’de 850 TL’den 1.200 TL’ye; Çanakkale’de 700 TL’den 1.300 TL’ye; Antalya’da 1.200 TL’den 2.000 TL’ye çıkıyor.
İlana bile çıkmıyorlar
Emlakçılar son dönemde kiralık daire piyasasının çok hareketli olduğunu belirterek bunun en önemli nedenlerini ise pandemi nedeniyle duran inşaatlar, öğrencilerin boşalttığı evlere yabancıların yerleşmesi olarak açıklıyorlar. Kiralık daire talep edenlerin numaralarını sıraya koyup, aynı gün içinde evi veriyorlar. Bazı kiracılar evi bile görmeden emlakçıların hesabına peşinat yatırıyor. Konuyla ilgili görüştüğüm emlakçılar şunları söyledi:
Yunus Aydın: 2013’ten beri Mecidiyeköy’de emlakçıyım böyle bir durum görmedim. Öğrenciler geçen yıl çıkınca yabancı müşterilerle doldurduk evleri. Bu yıl öğrenciler geri geldi ama şimdi ev bulamıyorlar. Bulanlar da iki kat para vermek zorunda.
İsmail Taşpınar: İki yıldır yeni yapı yapılmıyor. Yeni evler yapıldıkça rayına oturur ama yine de o kadar düşmez. Kiralar şu an pahalı olduğu için öğrenciler apart tarzı yerler kiralayıp idareten kalıyorlar.
Memduh Alkoyun: Yabancılar kalabalık kalmayı kabul ettikleri için 1000 TL’lik yere 2000 TL verebiliyorlar. İzzetepaşa’da 1000 TL’lik ev 2000 TL oldu. Geçen haftadan beri gelen her daire gitti. Hiç ilana bile çıkmıyoruz, vitrinlerimiz boş.
Coşkun Kaleli: Yabancıların yoğun talebinden dolayı yerlilere cevap veremiyoruz. Mal sahiplerinin de işine geliyor. Öğrenciler boşta kaldı, emlak piyasası fırladı. 2000 TL’lik daireler 4000 TL oldu. Eşyalılar 5000 TL’ye kadar çıktı. (Milliyet)
