Evini satan herkesi yakından ilgilendiriyor! Para ödeyecekler, 5 yıl detayı...
Ev sahibi olan, gayrimenkul satan herkesi ilgilendiriyor. 5 yıl detayı bulunuyor. Edinme tarihinden itibaren gayrimenkuller 5 yıl içinde elden çıkarılırsa, kazançlar değer artış kazancı kapsamında yer alıyor. Değer artış kazancında 2021 için 19 bin TL gelir vergisinden istisna tutuluyor. 31 Mart'a kadar yıllık gelir vergisi beyannamesi verilip, Mart ve Temmuz aylarında 2 eşit taksitle ödenecek. Beyannameler internet üzerinden de verilebiliyor. Karşılıksız olarak iktisap edilmiş taşınmazların elden çıkartılmasından doğan kazançların ise vergilendirilmediğini belirten Emlak Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, "Türkiye genelinde 2021 yılında toplamda 3 milyon 20 bin 416 gayrimenkul satış yolu ile el değiştirdi. Gayrimenkullerin iktisap tarihinden başlayarak 5 (beş) yıl içerisinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar, değer artış kazancı kapsamında yer alıyor" dedi. Öte yandan düşük vergi ödemek için tapuda usulsüz beyanda bulunanları, ödenmeyen eksik tutarların yanı sıra, yüklü miktardaki para cezaları bekliyor.
Türkiye genelinde 2021 yılında toplamda 3 milyon 20 bin 416 gayrimenkul satış yolu ile el değiştirdi. Gayrimenkullerin iktisap tarihinden başlayarak beş yıl içerisinde elden çıkarılmasından doğan kazançların değer artış kazancı kapsamında yer aldığını söyleyen Emlak Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, “Gerçek kişilerin bir bedel karşılığı edindikleri gayrimenkullerin iktisap tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılması halinde, elde edilen kazanç gelir vergisine tabiidir. Elden çıkarmadan maksat, satış, bir bedel karşılığında devir, temlik, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasıdır. Değer artış kazancında 2021 takvim yılı için 19 bin TL gelir vergisinden istisnadır. 2021 yılı değer artış kazancı, 2022 yılının 31 Mart’ına kadar yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilip, Mart ve Temmuz aylarında 2 eşit taksitle ödenecek” diye konuştu.
NASIL HESAPLANIYOR?
2021 yılı içerisinde gayrimenkullerin elden çıkarılması karşılığında sağlanan safi tutarı 19 bin TL’yi aşan gelirlerin beyan edilmesi gerektiğini belirten Özelmacıklı, “Öncelikle değer artış kazancında vergilendirilecek kazancı hesaplamak gerekiyor. Bunun içinde elden çıkartılan taşınmazın maliyet bedelini ve yine satıcı tarafından yapılan giderler, ödenen vergi ve harçları öncelikle tespit etmek gerekiyor. Vergilendirilecek kazancın tespitinde elde etme bedelinin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından belirlenen Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) oranlarına endekslenmesi sonucu bulunacak olan tutarı ile elden çıkarma sonucu elde edilen tutar arasındaki fark esas alınıyor” dedi.
MİRAS İLE GEÇENLER VERGİLENDİRİLMİYOR
Karşılıksız olarak iktisap edilmiş taşınmazların elden çıkartılmasından doğan kazançların vergilendirilmediğini belirten Özelmacıklı, “Özellikle veraset yolu ile geçen taşınmazların elden çıkartılması ve gayrimenkulün üzerine sahibi tarafından inşa edilen veya kat karşılığı olarak verilenler bu kapsama giriyor. Bunun yanında tapuya tescilden önce de sahibi tarafından kullanılan taşınmazların fiili kullanım durumları 5 yılı geçiyor ise bunlar da vergilendirilmiyor. Özellikle Toplu Konut İdaresi ve kooperatiflerin durumlarında tahsis belgesi, faturalar gibi belgeler fiili kullanım tarihi olarak dikkate alınıyor” ifadelerini kullandı.
BEYANNAMELER İNTERNETTEN DE VERİLEBİLİYOR
Özelmacıklı, “Hazır Beyan Sistemi, beyana tabi gelirleri olan mükelleflerin beyannamelerini internet ortamında onaya sunabildikleri bir sistemdir. Sistem üzerinden hızlı, güvenilir, kolay ve masrafsız bir şekilde beyanname gönderme imkânı sunulmaktadır” dedi.
USULSÜZ BEYANA YÜKSEK PARA CEZALARI
Öte yandan düşük vergi ödemek için tapuda usulsüz beyanda bulunanları, ödenmeyen eksik tutarların yanı sıra, yüklü miktardaki para cezaları bekliyor.
Kredi ve sigorta karşılaştırma platformunun İçerik Müdürü olan İbrahim Çolak, Gayrimenkul Değer Artış Kazancı Vergisi’nin evden elde edilen gerçek kazanca göre belirlendiğini kaydederek, “Gelir Vergisi Kanunu'nun 80'inci maddesine göre, miras ve bağış yoluyla sahip olunan konutların dışındakiler, alış tarihinden itibaren 5 yıl içinde satıldığında, değer artış kazancı vergisine tabi tutuluyor. Konut sahiplerinin Gelir İdaresi Başkanlığı’na (GİB) bu ayın sonuna kadar beyanname vermesi gerekiyor. Ancak bazı gayrimenkul sahipleri Gayrimenkul Değer Artış Kazancı Vergisi’ni düşürmek için yanlış beyanda bulunabiliyor. Bu durum tespit edildiğinde gayrimenkul sahipleri, eksik vergileri ödemekle yükümlü tutulurken aynı zamanda yüklü miktarda cezayla karşı karşıya kalıyor” diye konuştu.
KONUTU ALANLAR İÇİN DE RİSK TAŞIYOR
Gayrimenkulün satış bedelinin düşük gösterilmesinin konut alıcıları için de risk oluşturduğunu belirten İbrahim Çolak, “Konut alıcıları satın aldığı gayrimenkulü daha sonra satışa çıkardığında daha yüksek gelir vergisi ödemek zorunda kalabiliyor. Evini satın alırken değerini düşük gösterenler, 5 yıl geçmeden evlerini gerçek değeri üzerinden satışa sunduğunda aradaki yüksek farktan dolayı fazla kâr elde etmiş gibi görünüyor. Ancak yüksek kârdan dolayı ödenen vergi tutarları da katlanıyor. Son zamanlarda satış bedelinin eksik beyanı ve düşük tapu harcı ödenmesine karşı yürürlüğe getirilen caydırıcı para cezaları karşılık görmeye başladı. Usulsüz beyanların sayısı giderek azalıyor” dedi.
FAZLA VERGİ ÖDEMEYEYİM DERKEN 50 BİN TL’DEN OLABİLİRSİNİZ
İbrahim Çolak, konuya ilişkin, “2020 yılı Ocak ayında 450 bin TL’ye satın aldığı evin değerini tapuda 250 bin TL olarak beyan eden konut sahibi, evini 2021 yılı Aralık ayında satışa çıkardığında evin ulaştığı gerçek değer olan 700 bin TL’den beyanda bulunursa 50 bin TL’ye yakın Değer Artış Kazancı Vergisi ödemek zorunda kalabilir. Oysa konut satın alınırken gerçek bedel olan 450 bin TL olarak beyan edilseydi, yalnızca fazladan bir miktar tapu harcı ödemesi yapılacaktı. Bu gibi durumlarla karşılaşmamak için mutlaka konut alım bedeli üzerinden tapu harcı beyanında bulunmak gerekiyor” örneğini verdi.
