Erdoğan etkisi 5 kuruş Amerika etkisi 7 kuruş

Önceki gün 2.63’ü zorlayarak tedirginlik yaratan dolar inişli çıkışlı seyri ile dün de yatırımcıların hop oturup hop kalkmasına neden oldu. Sabah saatlerine Merkez Bankası’nın sıkılaştırma önlemleri ile başlayan dolar, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın da geçmişte Merkez Bankası ile ilgili yaptığı çıkışların aksine ılımlı konuşması ile 2.57’ye kadar geri çekildi.

Uçak kazasında şehit olan pilotların cenazesinde konuşan Erdoğan, dolara aşırı yatırım yapanların yaya kalabileceğini ifade etti. Kurdaki son yükselişin euro/dolar paritesinden kaynaklandığını söyleyen Erdoğan, “Her şeyden önce şu anda dolar, euro, faiz bunları etraflıca ele aldığımızda karşımıza çıkan durum şudur: Burada faiz lobisinin malum bir çalışması var. Ortaya bazı iddialar atmak çok yanlış. Şunu açık ve net söyleyeyim: Şu anda özellikle faiz lobisi veyahutta dolara aşırı derecede yatırım yapanlar yaya kalabilirler” diye konuştu. Dolar/TL, Erdoğan’ın Merkez Bankası’na karşı sert tutumunu sürdürmediği algısı ile 2.57 seviyesini test etti.

İstihdam verisi bozdu

Ancak bu iyimserlik uzun sürmedi. ABD’den gelen tarım dışı istihdam verisindeki olumlu rakamlar doların tüm para birimleri karşısında güçlenmesine neden oldu. Tarım dışı istihdamın 245 bin olan beklentilerin çok üzerinde 295 bin artması Fed’in faiz artırımlarının önünün açıldığı şeklinde yorumlandı. İşsizliğin yüzde 5.5’e inmesi yine pozitif bir gösterge olarak dolara güç kattı. Euro karşısında 1.08’li seviyelere gelen dolar, TL’yi de eritti ve 2.6450’yi gördü. Sabah seansında 81 bin puanın üzerine çıkan BIST de veri sonrası yönünü aşağı çevirdi, günü yüzde 0.58 kayıpla kapattı.

Örtülü faiz artışı

Merkez Bankası (TCMB) son dönemde doların küresel değer kazancının hız kazanması ve ekonomi yönetiminin geleceğine ilişkin endişelerin TL’de yarattığı değer kaybını telafi etmek adına daha önce de sıklıkla kullandığı ve piyasada “örtülü faiz artışı” olarak nitelendirilen likidite sıkılaştırma adımlarını dün belirginleştirdi. Merkez Bankası repo ihalelerinde piyasaya ihtiyacın yaklaşık 5-6 milyar lira altında likidite sağlayınca gecelik piyasada faizler 30 baz puanın üzerinde çıktı. Ek sıkılaştırma ile piyasaya önceki günlere göre 3-4 milyar TL az para verilirken, bu paranın dövize kayması da engellenmiş oldu.

Bankalar likidite ihtiyaçlarını karşılamak için öncelikle TCMB’nin yüzde 7.50 ile en düşük faizli borçlanma imkanı olan bir hafta vadeli repo imkanına başvuruyor. Bankaların TCMB’den yaklaşık 6.5 milyar TL’ye kadar gecelik fonlama kullanma imkanı bulunuyor. Politika faizi yüzde 7.5 seviyesinde olan TCMB’nin gecelik borç verme faizi yüzde 10.75, piyasa yapıcısı bankalara repo işlemleri yoluyla tanınan borçlanma imkanı faizi yüzde 10.25 seviyesinde yer alıyor.

Merkez’i tehdit etmek doğru değildi

Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bülent Arınç, Merkez Bankası’nı tehdit etmenin doğru olmadığını söyledi. Arınç, “2002’den bu yana iç kaynaklı ekonomik kriz yaşamadık. Merkez Bankası aldığı görevi yapıyor. Merkez Bankası Başkanı’nın iki de bir örselenmesi, Merkez Bankası üzerinde kuşkular oluşturulmasının nispi olarak doların yükselmesinde etkisi olmuş olabilir” açıklamasını yaptı.

Real’i de mi biz yükselttik

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, dolar kurundaki yükselmeye ilişkin olarak, “Recep Tayyip Erdoğan’ı ve AK Parti’yi eleştirmeye hasretmişler bu işi Türkiye’nin iç tartışmalarına bağladı. Eğer bu iş sadece Türkiye’nin iç tartışmasıyla oluyorsa Brezilya’daki yükselişin sorumlusu da Tayyip Erdoğan mı? Makedonya’daki ve diğer ülkelerdeki döviz artışının sorumlusu da Recep Tayyip Erdoğan mı? AK Parti iktidarı mı” diye konuştu.

Dolardaki çıkış spekülatif

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, “Türkiye’de kurla ilgili hareketliliği tam anlamıyla spekülatif amaçlı bir hareket olarak görüyorum” dedi.

Türkiye’de Merkez Bankası ile hükümet arasında farklı görüşler olabileceğine dikkati çeken Zeybekci, şöyle devam etti: “Bunlar dile getirilebilir. Bunlar Merkez Bankası’nın bağımsızlığının üzerine söylenen sözler değil. Cumhurbaşkanımız doğruları söylüyor, ben de Cumhurbaşkanımızın bu düşüncelerine katılıyorum.”