Elektrikli bisiklet ve e-scooter yönetmeliği ortak akılla oluşturulacak

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın koordinasyonunda elektrikli bisiklet ve elektrikli scooter ile ilgili Mikro Hareketlilik Odak Grup Toplantısı, sektör temsilcilerinin katılımı ile dün gerçekleştirildi. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun talimatı ile online olarak iki oturumda gerçekleştirilen toplantıda ulusal ve uluslararası başlıkları ile şehir yaşamına hareket ve özgürlük katan, çağdaş mikro ulaşım sistemlerinin geleceği, sektörün şu anki durumu ve sağlanması gereken standartlar tüm detayları ile ele alındı.

“Şehir içi ulaşımda mikro hareketliliğin önemi, olumlu etkileri, bu alandaki değişimler, küresel gelişmeler ve trendler nelerdir?” ve “Mikro hareketlilik sisteminin verimli ve güvenli bir şekilde kurulup yürütülebilmesi için gerekli mevzuat çalışmalarının kapsamı ne olmalıdır?” sorularına cevap aranan oturumlara Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlıklarından temsilcilerin yanı sıra, Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu, Emniyet Genel Müdürlüğü, Türkiye Belediyeler Birliği, MÜSİAD, İTÜ, Bandırma 17 Eylül Üniversitesi ve TÜSİAD’ın yanı sıra ulusal olarak da; Bin Ulaşım ve Akıllı Şehir Teknolojileri A.Ş. , Hergele Electric Scooters, Martı Tech, Palm Tech, ETKU, HOP! Scooters, Bizero, DUCKT, Yapıdrom, Kumru Scooter, Eşarj - Elektrikli Araçlar Şarj Sistemleri A.Ş. , Uluslararası katılımcı olarak ise; Technische Universitat Berlin, Bird, Voi Technology ve Wind Mobilty katıldı.

Sektöre Yönelik Standartlar Belirlenecek

Toplantıda konuşan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Strateji Daire Başkanı Yunus Emre Ayözen, Bakanlığın vizyonu ve stratejisi doğrultusunda belirlemiş oldukları üç önemli odağın mobilite, lojistik ve dijitalleşme olduğunu ve en önemli unsuru mobilite olarak gördüklerini ifade etti. Ayözen, “Özellikle bu işin paydaşları ile micromobility hususunda yapacağımız çalışmalara yön vermek adına katılımcı bir demokrasi ile Bakanlığımızın belirleyeceği vizyona katkı sağlamanızı bekleyeceğiz. Yine önümüzdeki haftalarda da Sayın Bakanımızın katılımıyla bu işin sonucunu belirleyeceği ve bir deklarasyonun yapılacağı başka bir oturum daha gerçekleştirmiş olacağız” dedi.

Ayözen, mikro hareketlilik sistemlerine yönelik bir standart getirilmesi gerektiğini ve Bakanlık koordinasyonunda gerçekleştirilen toplantının söz konusu standartların oluşturulması noktasında temeli teşkil edeceğini bildirerek, “Sektör temsilcilerimizin değerli katılımları ile çıkaracağımız raporlamalar Sayın Bakanımızla da paylaşıldıktan sonra bir yönetmelik dahiline getirilecek. İlgili bakanlıklarımızla birlikte, bu bağlamda da ülkemiz adına bu işin standardını belirlemiş olacağız” ifadelerini kullandı.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Haberleşme Genel Müdür Yardımcısı Esma Dilek ise, Kovid-19 sonrasında aracı olmayan ulaşım şekillerinde genel olarak artış yaşandığını, bu nedenle regülatif tarafta oluşan boşluğu güçlendirmek adına aktif rol aldıklarını vurgulayarak, “Bakanlık olarak, mikro hareketlilik araçlarının içerisinde bulunduğumuz Kovid -19 sürecinde de kişilerin bireysel ulaşım ihtiyaçlarını karşılayabilecek bir çözüm olarak insanlara tanıtılmasında ve bir seçenek olarak sunulmasında aktif rol almamız gerektiğine inanıyoruz” diye konuştu.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Mobilite Daire Başkanı Musa Yazıcı da, toplu taşıma entegrasyonu sağlamanın önemine değinerek, micromobility araçlarının gelecekteki rolünün iyi kavranıp ona göre çalışmaların yapılması gerektiğini söyledi.

Bandırma Üniversitesi Akıllı Ulaşım Sistemleri Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Tektaş ise konuşmasında, “Kent içi yapılarda bütün kargo araçlarının mikro hareketlilik araçlarına devşirilmesinin, çevre ve insan dostu araçlarla yapılmasının çok ciddi katkıları olacaktır” dedi. Martı CEO’su Oğuz Alper Öktem, yolculukların yüzde 42’sinin bir toplu taşıma durağında başladığı ya da bittiği verisini paylaşarak, sistemin ciddi bir tamamlayıcı ulaşım olduğunu ve kısa mesafelerde ciddi oranda tercih edildiğini söyledi. Öktem, güvenlik istatistiklerinde ise yaralanma ve ölümlü kaza oranında Avrupa ve Amerika’dan çok daha iyi durumda olunduğunu, 18 kilometre hız sınırı ve 18 yaş sınırının çok önemli olduğunu vurguladı.

Çevre İçin Mikro Hareketlilik Araçları Önemli

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan Hava Yönetimi Daire Başkanı Nazan Özyürek e-scooter gibi araçların hava kirliliğine olan pozitif artılarının sadece sera emisyonuyla ilgili olmadığını, egzos çıkarmamalarının ve şehir merkezinde araç yoğunluğunu azaltma ihtimallerinin de çok kıymetli olduğunu vurgulayarak, “Regülasyon söz konusu olduğunda ise, ayrılmış bir bisiklet yolu önermek kalıcı bir çözüm değil. Bunun yerine bisikletli ulaşım ana planlarını oluşturmak daha önemli hale geliyor. Bizim Çevre Bakanlığı olarak micromobility’nin, bisiklet yollarının yaygınlaştırılmasıyla ilgili yerel yönetimlere yönelik yürüttüğümüz bazı programlar var. Bu kapsamdaki teşvikimizin temel dayanaklarından bir tanesi de, şehir merkezlerinde hava kalitesinin arttırılması konusu” şeklinde konuştu.

Türkiye Belediyeler Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Ramazan Özcan Yıldırım ise, Belediyelerin bu konuda en önemli aktörlerden biri ve bu tür araçların kullanımında her anlamda birincil sorumlu olduğunu belirterek, bu nedenle gerekli teşviklerin yapılması gerektiğini ve ivedi bir şekilde bununla alakalı yönetmelik boşluklarının doldurulmasının önem teşkil ettiğini kaydetti.

Standartlaşma ve denetim gerekli

Palm Tech, ETKU, HOP! Scooters, Bizero, DUCKT, Yapıdrom, Kumru Scooter, Eşarj - Elektrikli Araçlar Şarj Sistemleri gibi sektörün diğer paydaşları da küçük yatırımcının güçlendirilmesi için bir standardizasyon geliştirilmesinin önemine, hız sınırı, yaş sınırı, dijital ehliyet gibi sınırlandırmaların önemli olduğuna, veri paylaşımının ve hem belediyeler hem de merkezi yönetimle koordineli çalışmanın gerekliliğine ve veri havuzu oluşturulması için çalışmalar yapılması gerektiğine vurgu yaptılar.

Prof. Dr. Umut Rıfat Tuzkaya moderatörlüğünde gerçekleşen ikinci oturuma ise, uluslararası katılımcı olarak, Technische Universitat Berlin’den Hamid Mostofi, Bird Genel Müdür Yardımcısı Patrick Studener, Wind Mobility Politika, İletişim ve Sürdürülebilirlik Başkanı Catriona Meehan, Kamu Politikası Müdürü Christoph Egels ve Investment Proje Müdürü Zeki Emre Tekin katıldı.

Elektrikli mikro mobiliteyi benimseyen milyonlarca insan olduğunu vurgulayan Bird Genel Müdür Yardımcısı Patrick Studener, scooter kullanımının daha ulaşılabilir ve güvenli hale getirilmesi için çalışmalar yaptıklarını, araba seyahatlerini azaltmak, trafik sıkışıklığını ve hava kirliliğini azaltacak, kasaba ve şehirlerimizi herkes için daha yaşanabilir hale getirecek adımların tüm dünyada atılmasının çok önemli olduğunu vurguladı. Technische Universitat Berlin’den Hamid Mostofi ise, uzun ve kısa vadede küçük, büyük regülasyonların hedeflenmesi, bu hedefler konulurken de gerçekçi, şehirleri, çevre dostu sürdürülebilir amaçların ve insanların merkeze alarak hareket edilmesinin önemine vurgu yaptı.