Düşüşe ALTIN kaplama

Öncü veriler Ocak ayından sonra Şubat ayında da altın ticaretinin ihracatta AB’deki zayıf büyümeyi ve buna bağlı parite hareketleri kaynaklı daralmayı telafi edecek boyuta ulaştığını gösteriyor.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından dün açıklanan verilerle birlikte ihracattaki düşüş yüzde 10 değil yüzde 4.36 oldu. Yine aynı verilere göre dış ticaret açığı Şubat’ta yüzde 15.1 azalarak 4.62 milyar dolar oldu. Verilere göre ihracat 12.24 milyar dolara, ithalat yüzde 7.57 azalarak 16.86 milyar dolara geriledi.

Sebebi altın

Bakanlık açıklamasında Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından 1 Mart’ta açıklanan verilerin Şubat’ta 10.5 milyar dolar ihracata işaret ettiği belirtilerek, “Geriye kalan ihracat verileri ise birlik onay koduna tabi olmayan işlenmemiş kıymetli maden ihracatı, bedelsiz ihracat, deniz ve hava taşıtlarına yapılacak teslimat kapsamında ihracat vb kayıtları kapsamaktadır” denildi. TİM Ocak ayı verilerini de 1 Şubat itibarıyla açıkladığında Gümrük ve Ticaret Bakanlığı 30 gün sonrasını beklemeksizin kendi rakamlarını açıklamış ve ihracattaki düşüşün yaratacağı ve kur rakamlarına yansıyacak bir paniği engellemeye çalışmıştı.

TİM’le fark 1.8 milyar $

Analistler, TİM ile bakanlık verileri arasında bulunan yaklaşık 1.8 milyar dolarlık farkın büyük ölçüde altın ticareti kaynaklı olduğunu belirttiler.

TÜİK verilerine göre Ocak ayında da büyük bölümü İsviçre’ye olmak üzere yaklaşık 1.7 milyar dolarlık altın ticareti gerçekleştirilmişti. Böylece Ocak ayında ihracatın TİM verilerinin gösterdiği yüzde 10 düşüş yerine TÜİK verilerine göre yüzde 0.6 düşüş göstermesini sağlayan altın ticareti Şubat’ta da TİM verilerinin gösterdiği yüzde 13.5 düşüşün yüzde 4-5 civarında kalacağına işaret ediyor.

Altın ihracatı otomobili geçti

Bakanlık verilerine göre Şubat’ta en çok ihracat yapılan kalem 1.88 milyar dolarla kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, metal paralar oldu. Bu kalemi 1.39 milyar dolarla motorlu kara taşıtları, traktörler ve diğer kara taşıtları ile bunların aksam, parça, aksesuarı izledi. Tarihsel olarak otomotiv sektörü uzun yıllardır Türkiye’nin en büyük ihracat kalemi olurken, öncü veriler Ocak’tan sonra Şubat ayında da altın ihracatının otomotivin önüne geçtiğini gösterdi.

İran’a giden altının rolü büyük

Analistler 2012-2013 yılında Türkiye’nin dış ticaret dengesinde ciddi bir dalgalanmaya neden olan ve sonuçta bedeli İran’a giden altın ticaretine dikkat çekerken son aylarda altın ihracat ve ithalatında görülen hareketliliğin bu kapsamda yakından izlenmesi gerektiğini belirttiler. İran’a uygulanan ambargolar nedeniyle, Türkiye bu ülkeden ithal ettiği petrol ve gazın parasını Halkbank’ta açtığı TL hesaplarına yatırıyor ve İran da bu parayı altına çevirerek doğrudan ya da BAE veya İsviçre üzerinden ülkesine aktarıyordu. Bu aktarım nedeniyle, Türkiye’nin altın ihracatı 2012’de 13.3 milyar dolarla rekor kırdı.