‘Dönüşüme giren ev’ 2. el fiyatını zıplattı
Türkiye’de son 2 yılda ikinci el konut fiyatları yüzde 38 arttı. Bu artışta, dönüşüm sürecinde değeri yükselecek binaların getirisine ortak olmak isteyen yatırımcıların talebi rol oynadı.
Cushman & Wakefield’in ‘Türkiye Konut Sektörü: Konut Balonu’ raporuna göre, kentsel yenileme faaliyetlerinin yoğun olduğu yerlerde hem satış fiyatlarında hem de kiralarda yüksek artış oranları göze çarpıyor. İkinci el konut fiyatları da dönüşüm nedeniyle son 2 yılda yüzde 38 yükseldi. İkinci ele talebin artmasının arkasında da kentsel dönüşüm var. Yenilenecek binanın değer artışından yararlanmak isteyenler ikinci ele yönelince fiyatlar da hızlı yükseliyor.
Türkiye genelinde İstanbul, Adana, Yalova ve Antalya yüksek fiyat artışlarıyla dikkati çekerken, İstanbul’da Kadıköy, Sarıyer, Zeytinburnu, Maltepe ve Fatih’te fiyatlar sert yükseldi. Raporda fiyat/gelir makasının açılmasına yönelik uyarı da yapılıyor.
Rapora göre, ikinci el konut satış fiyatları 2010-2011 yıllarında yüzde 15, 2012-13 yıllarında yüzde 27 ve son 2 yılda yüzde 38 artış gösterdi. Bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 15.3’lük bir artış yaşandı. Kentsel dönüşüm sürecinde yenilenerek değeri yükselecek olan binaların getirisine ortak olmak isteyen yatırımcıların talebi ikinci el konut fiyatlarındaki artışın nedeni olarak gösteriliyor. Kentsel dönüşümün etkisi ile konut değiştirmek zorunda kalan ev sahiplerinin de geçici konut ihtiyacı kiraların artmasına yol açıyor.
Kadıköy ilk sırada
Satış fiyatlarında kentsel dönüşüm dışında inşaat maliyetleri, faiz ve döviz kurlarında yaşanan artışlar da etkili olurken merkezi bölgelerdeki arsa yetersizliği ve yükselen arsa fiyatları nedeniyle yeni projeler çoğunlukla çeper bölgelerde gerçekleştiriliyor. Bu nedenle yeni konut fiyatlarındaki artış nispeten düşük kalıyor.
Rapora göre, Türkiye’de konut fiyatlarının en fazla yükseldiği iller sırasıyla İstanbul, Adana, Yalova ve Antalya oldu. Fiyatlar bu illerde neredeyse ikiye katlandı. Özellikle Anadolu şehirlerinde konut fiyatları kiralardan yüzde 20-40 oranında daha fazla arttı. Bu şehirlerin başında Isparta, Kahramanmaraş ve Sinop geldi.
2012 yılından günümüze kadar değerlendirme yapıldığında İstanbul’un neredeyse tüm ilçelerinde yüzde 100’den fazla artış var. Bu listede zirvedeki ilçeler ise Kadıköy, Sarıyer, Zeytinburnu, Maltepe ve Fatih şeklinde sıralandı. Artışların yaşandığı ilçelerin birçoğunda kentsel dönüşüm faaliyetlerinin önemli bir payı bulunuyor. Geçtiğimiz yıl Kadıköy’de yüzde 28, Üsküdar ve Bağcılar’da yüzde 22, Maltepe ve Bayrampaşa’da yüzde 19 artış yaşandı.
Amorti süresi 18 yıla çıktı
RAPORDA bir konut yatırımının ortalama geri dönüş süresinin 18 yıla, konut yatırım değerinin ise 8.6 yıllık ortalama gelire eşit olduğu saptandı. 2 yıl önceki raporda geri dönüşüm süresinin 16 yıl, yatırım değerinin ise 7 yıllık ortalama gelire eşit olduğu açıklanmıştı.
Konutta balon yok
Konut balonu riskinin Türkiye için söz konusu olmadığını vurgulayan Cushman & Wakefield Yönetici Ortağı Tuğra Gönden, küresel piyasaların aksine Türkiye’de konut fiyat artışının ülke ekonomisi adına bir tehlike oluşturmadığına işaret etti. Gönden, şöyle devam etti: “Türkiye’de kredi pazarının GSMH’ye oranı düşük olduğu için henüz kredi pazarını etkileyecek güçte değil.”
