Dolarla kira bitiyor ama hangi kurdan?
Dövizle kiralama son buldu. Artık dolar ve euro ile kiralama yapılamayacak, sözleşmelerde TL esas alınacak. Mevcut sözleşmeler de 30 gün içerisinde TL’ye çevrilecek. Bu karar TL’nin korunması açısından olumlu bulunsa da konuyla alakalı tüm paydaşların aklında şu sorular var:
1- Taraflar nasıl uzlaşacak ve hangi kur üzerinden sözleşmelerini uyarlayacaklar?
2- Anlaşamayan tarafların uyarlama istekleri nasıl çözülecek ve mahkemeler nasıl karar verecek?
3- Yabancı yatırımcıların sözleşme içeriklerinde yer alan Uluslarararası Tahkim gibi maddeler nasıl yorumlanacak?
4- Kurda sabitleme yapan ve döviz borcu olan ya da döviz gideri olan şirketler, bankalara olan borcunu nasıl ödeyecek?
5- TL’nin faizi yüzde 40’lara dayanmışken, bir de bu maliyetin yüklenmesi, tüm piyasalarda ekstra fiyat artışı yaratmaz mı?
Dolar ve euronun son dönemdeki hızlı yükselişiyle alışveriş merkezi kiracıları mağazalar ve yatırımcılar arasında başlayan yüksek kurdan kira tartışmasına son nokta konuldu. Resmi Gazete’de yer alan Cumhurbaşkanı kararına göre, artık menkul ve gayrimenkul alım satım ile kiralama sözleşmelerinde bedeller döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak belirlenemeyecek yani sadece Türk Lirası üzerinden değerlendirilecek. Yürürlükteki sözleşmelerde döviz cinsinden kararlaştırılmış bedeller de 30 gün içinde Türk Lirası olarak yeniden düzenlenecek.
Açıklanan karar yalnızca son dönemde kavgalarıyla gündemde olan alışveriş merkezi yatırımcıları ve perakendecilerini değil, turizm, filo kiralama, gayrimenkul gibi birçok sektörü ilgilendiriyor. Karar kiracılar tarafından sevinçle karşılansa da birçok soru işaretini de beraberinde getirdi. Akıllara gelen ilk soru, mevcut sözleşmeler Türk Lirası’na çevrilirken hangi kur seviyesinin esas alınacağı. Bunun yanında taraflar arasında anlaşmazlık olursa davaların nasıl bir hukiki yolla çözüleceği de merak konusu.
Karar ne diyor?
‘Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar’, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla dün gece Resmi Gazete’de yayımlandı. Karara göre, Türkiye’de yerleşik kişilerin, ilgili Bakanlıkça belirlenen haller dışında, kendi aralarındaki menkul ve gayrimenkul alım satım, taşıt ve finansal kiralama dahil her türlü menkul ve gayrimenkul kiralama, leasing ile iş, hizmet ve eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılamayacak.
Kararın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 30 gün içinde, daha önce akdedilmiş yürürlükteki sözleşmelerde döviz cinsinden kararlaştırılmış bulunan bedeller, Bakanlıkça belirlenen haller dışında, Türk parası olarak taraflarca yeniden tespit edilecek. Kararda, bu hükümlerin Hazine ve Maliye Bakanı tarafından yürütüleceği belirtildi.