Bankacılık ve sigortacılık alanında faaliyet gösteren Hollanda Belçika kökenli Fortis, Dışbank'ın yüzde 89.34 hissesini 880.03 milyon euroya satın almak üzere Doğan Grubu ile anlaştı. Bankanın toplam değeri 985 milyon euro (1 .26 milyar dolar) olarak hesaplandı. Fortis küçük yatırımcıya da jest yaptı ve "Hissesini satmak isteyen yatırımcıya çağrı yapacağım, muafiyet istemeyeceğim" dedi
Avrupa kökenli büyük grupların Türk bankacılık sektörüne olan ilgisi dün yeni bir somut anlaşmaya daha dönüştü. BNP Paribas'ın TEB'e ortak olmasının ardından Dışbank da Hollanda-Belçika kökenli Fortis Grubu'na satıldı.
Bankacılık ve sigortacılık devi olan Fortis, Doğan Grubu, Doğan Ailesi, Dışbank Mensupları Emekli Sandığı ve Dışbank Mensupları Güvenlik Vakfı'nın Dışbank'ta sahip olduğu toplam yüzde 89.3 oranındaki hissesinin satışı konusunda anlaştı. Buna göre Dışbank'ın toplam sermayesinin yüzde 62.6'sını temsil eden Doğan Şirketler Grubu Holding A.Ş'ye ait, yüzde 9.93'ünü temsil eden Türk Dış Ticaret Bankası Mensupları Emekli Sandığı Vakfı'na ait, yüzde 7.64'ünü temsil eden Türk Dış Ticaret Bankası Mensupları Güvenlik Vakfı'na ait, yüzde 4'ünü temsil eden Aydın Doğan'a ait, yüzde 1.28'i temsil eden Arzuhan Yalçındağ'a ait, yüzde 1.28'i temsil eden Vuslat Doğan Sabancı'ya ait, yüzde 1.28'i temsil eden Hanzade Doğan'a ait, yüzde 1.28'i temsil eden Begümhan Doğan Faralyalı'ya ait ve yüzde 0.06'sını temsil eden İmre Barmanbek'e ait hisseler Fortis'e satılacak. Anlaşmaya göre Fortis, Dışbank'ın toplam yüzde 89.34 hissesi için 880.03 milyon euro ödeyecek. Bu rakam Dışbank'ın 31 Aralık 2004 ve 31 Mayıs 2005 tarihleri itibarıyla YTL bazında mevcut ve hesaplanacak konsolide öz kaynak rakamları arasındaki farka göre ayarlanabilecek. Hisse devir işlemlerinin Haziran ayı itibarıyla tamamlanması bekleniyor. Anlaşma ile birlikte Dışbank bünyesindeki Dış Yatırım, Dış Portföy, Dış Leasing, Dış Factoring, Dışbank Malta ve Doğan Emeklilik hisseleri de Fortis'e geçecek. Dışbank'ın Ray Sigorta'da sahip olduğu hisseler ise Doğan Grubu'na verilecek.
4 bin 500 Fortis çalışanına hoşgeldiniz diyoruz
Fortis CEO'su Jean-Paul Votron, satan almanın Fortis'in Avrupa'daki faaliyetlerini geliştirme stratejisiyle uyum içinde olduğunu belirterek, şunları kaydetti: "Yaptığımız yatırım, hedeflerimizle uyum içindedir. Türkiye, 70 milyonu aşkın genç ve dinamik nüfusu, güçlü girişimcilik geleneği ve ekonomide kök salmış çok sayıda KOBİ'siyle büyük ve hızla gelişen bir pazardır. Fortis, bunu değerlendirerek stratejik bir yatırım gerçekleştirmiştir. Bu vesile ile yaklaşık 4 bin 500 yeni Fortis çalışanına içtenlikle hoşgeldiniz diyoruz."
Dışbank Yönetim Kurulu ve İcra Başkanı Tayfun Bayazıt da bu satan alma kararı ile Dışbank'ın finans sektöründeki başarılı ve güçlü konumunun yanı sıra, Türkiye'nin ve ekonominin geleceğine uluslararası finans çevrelerinde duyulan güvenin de teyit edildiğini bildirdi. Bayazıt, "Fortis'in uluslararası deneyimi ve dünya ölçeğindeki etkinliğiyle hizmet kalitemizi daha da yükseğe çıkartacağımıza inanıyorum" dedi.
Bankası olan medya patronu da kalmadı
Aydın Doğan'ın Dışbank'ın yüzde 89.34 hissesini 880 milyon euro karşılığında Fortis'e satması ile birlikte Türk medya sektörü açısından önemli bir noktaya gelinmiş oldu. Bu hisse devri ile banka sahibi medya patronu hemen hemen kalmadı.
Diğer patronların, mecburiyetten hem medya hem de bankacılık alanındaki faaliyetleri birbirinden ayrılırken, ekonomik krizlerden etkilenmeyen Doğan Grubu ise Dışbank'ı yabancılara satma ticari başarısını gösterdi. Analistler yüzde 100'ü 1 milyar 260 milyon dolara gelen Dışbank'ın satış fiyatının çok iyi olduğu konusunda birleşiyor. Bu arada BNP Paribas gibi Fortis'in de bankaya Borsa değerine göre yüzde 19.1 primli fiyat ödediğinin altını çizmekte fayda var.. Bu önümüzdeki dönemde Türkiye piyasasının oyuncusu olmak isteyen yabancıların İMKB değerinin üzerinde bir bedeli ödemeyi göze alması gerektiği anlamına geliyor.
Hatırlanacağı gibi Etibank'ın TMSF'ye devri ile birlikte Sabah Grubu, bankacılık sektöründen zorunlu olarak çekilmişti. Başta Sabah olmak üzere atv'nin de sahibi olan Medya Grubu halen Etibank borçlarının tasfiyesi konusunda TMSF ile anlaşmaya çalışıyor. Söz konusu şirketlerin kiracısı Turgay Ciner'in satın alma anlaşmasını TMSF ile yakında imzalaması bekleniyor.
Ardından Erol Aksoy'a ait İktisat Bankası'nın Fon'a devri gerçekleşmiş ve bu grubun da hem medya hem de mali sektörde paralel yürüyen işleri ayrılmıştı. Erol Aksoy Show TV'yi kurmuş sonra Karamehmet'e satmıştı. Hürriyet'in de bir dönem % 25 ortağı olan Aksoy'un Cine 5'i ve bankası TMSF'ye devroldu.
Türk basınının bir diğer önemli oyuncusu Uzanlar da İmar Bankası'nda yaşanan süreç ile birlikte sıkıntıya düştü. Star Gazetesi, Star TV, Kral TV ile Türkiye'nin dinlenme oranları en yüksek radyoları Metro FM, Joy FM, Radio Blue TMSF'nin malı oldu.
'Hem medya hem banka patronu' kimliği taşıyan Mehmet Emin Karamehmet de Pamukbank'a el konulması ile "Banka sahibi medya patronu" hüviyetini kaybetti. Bundan sonra bankacılık yapamayacak olan Karamehmet, yönetim ve denetim hakları TMSF'ye geçen, sadece temettü hakkını kullanabildiği Yapı Kredi Bankası'nı Koç'a satmak üzere pazarlıklara devam ediyor.
Sektörde "Hem medya hem banka sahibi" sıfatına uyan bir tek Doğuş Grubu kalmış görünüyor. Ancak Doğuş Grubu'nda NTV ve CNBC-e ile devam eden medya faaliyetleri, genel iş hacmine bakacak olursak çok küçük bir yer tutuyor. Asıl işi finans olan ve cirosunun büyük bir bölümü finans ve otomotiv sektörlerinden gelen Doğuş Grubu kamuoyunda 'bankası olan medya grubu' olarak algılanmıyor. Kamuoyunda 'Medya patronu banka sahibi olmasın' tartışmalarının odak noktasında da zaten Doğuş Grubu hiçbir zaman yer almadı ve eleştirilerin hedefi de olmadı.
Çağrı muafiyeti istemedi
Dışbank'ı almak üzere Doğan Grubu ile anlaşma yapan Fortis Grubu çağrı muafiyeti istemeyeceğini ve halka açık olan yüzde 10'un üzerindeki Dışbank hissesini de eğer satmak isteyen olursa alabileceğini açıklayınca küçük yatırımcıyı da sevindirdi.
Fortis'in bu açıklamasının ardından ikinci seansta tahtası yeniden açılan Dışbank borsada tavan yaptı. Dışbank'ın borsa değeri de 1 katrilyon 586 trilyon liraya yani yaklaşık 1 milyar 175 milyon dolara ulaşarak Fortis'e satış rakamına yaklaştı.
Geçtiğimiz günlerde Turkcell hisselerini satın almak üzere Çukurova Grubu ile anlaşma yaptığını açıklayan TeliaSonera, söz konusu alım için çağrı muafiyetini şart koşmuştu. Yine aynı şekilde TEB'e talip olan ve hisselerin yarısını alan BNP Paribas da çağrı muafiyeti istemiş, Sermaye Piyasası Kurulu da bu çağrı muafiyetini şirkete tanımıştı.
Dışbank en 'eğitimli' banka
Dışbank, Türkiye iş Bankası ve Bank of America'nın ortak girişimiyle 1964 yılında kuruldu. 1994 yılının Ekim ayında Doğan Şirketler Grubu'nun Dışbank'ın ana sermayedarı olmasıyla birlikte bankanın sermaye tabanını güçlendirme, verimliliğini ve piyasa etkinliğini artırma süreci hızlandı.
Dışbank 1999 sonunda müşteri tabanını genişletme ve daha yaygın bir dağıtım ağı oluşturma stratejisini uygulamaya koydu. İdeal Kart ile yüzde 3.5'lik pazar payı elde edildi. Alışveriş cirosundaki pazar payı yüzde 6'ya çıkararak ilk 5 banka arasına girdi. Dışbank, ticari bankacılık alanında da KOBİ'lere yönelik çok başarılı bir eylem planı sürdürüyor. Dışbank, Bursa'dan Gaziantep'e, Lüleburgaz'dan Kahramanmaraş'a kadar pek çok il ve ilçede KOBİ'lere yönelik 46 ticaret ve sanayi odasıyla anlaşma imzaladı. Her yıl insan kaynaklarına ayırdığı bütçenin yüzde 4.65'ini eğitime harcayan Dışbank, Türk bankacılık sisteminde yüzde 78 ile en yüksek üniversite mezunu oranına sahip bulunuyor.
