Dış ticaret rakamlarına Kovid-19 etkisi

Bakanlığın, nisan ayı geçici dış ticaret istatistiklerinden oluşan veri bülteni yayımlandı.

Genel Ticaret Sistemi (GTS) dikkate alındığında ihracat nisanda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 41,38 azalarak 8 milyar 993 milyon dolara gerilerken, ithalat yüzde 28,31 azalarak 12 milyar 957 milyon dolar oldu.

Söz konusu dönemde dış ticaret açığı yüzde 45,11 artışla 3 milyar 965 milyon dolar seviyesine yükseldi. Dış ticaret hacmi bu dönemde yüzde 34,31 düşüşle 21 milyar 950 milyon dolar olarak belirlendi. İhracatın ithalatı karşılama oranı da yüzde 69,4 oldu.

Mart ayından itibaren tüm dünyayı hem sosyal hem de ekonomik anlamda büyük oranda olumsuz etkileyen Kovid-19 salgınının ekonomik yansımalarının nisan ayında çok daha sert ve keskin görülmeye başlanması, ihracatı negatif yönde etkilemeye devam etti.

Salgın nedeniyle başta AB ülkeleri olmak üzere, önemli ihraç ülkelerinde görülen eşi görülmemiş boyuttaki pazar ve talep daralmaları ile sınırlardaki karantina önlemleri nisan ayı ihracatında görülen düşüşün ana nedeni oldu. Mart ve nisan aylarında görülen bu düşüş, yılın ilk 2 ayında yüzde 4 artış gösteren ihracatta ibrenin 4 aylık dönem itibarıyla negatife dönmesine yol açtı. Kovid-19 nedeniyle nisan ayında ithalatı da yüksek oranda geriledi.

Ocak-nisan döneminde ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,58 azalarak 51 milyar 742 milyon dolara gerilerken, ithalat yüzde 0,1 artarak 68 milyar 613 milyon dolara yükseldi.

Bu dönemde dış ticaret hacmi yüzde 6,28 azalarak 120 milyar 355 milyon dolar oldu.

En çok ihracat yapılan fasıllar

Nisanda en fazla ihracat "ham madde (ara mallar)" grubunda gerçekleştirildi. Bu kapsamda 4 milyar 907 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Bu grubu sırasıyla 3 milyar 91 milyon dolarla "tüketim malları" ve 904 milyon dolarla "yatırım (sermaye) malları" izledi.

En fazla ithalat 9 milyar 577 milyon dolarla “ham madde (ara mallar)" grubunda yapılırken, bunu sırasıyla 1 milyar 952 milyon dolarla "yatırım (sermaye) malları” ve 1 milyar 397 milyon dolarla "tüketim malları" takip etti.

En fazla ihracat yapılan fasıl "kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler" grubu oldu. Bu kapsamda 918 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Bu grubu sırasıyla 654 milyon dolarla "demir ve çelik", 531 milyon dolarla "elektrikli makine ve cihazlar" izledi.

Söz konusu ayda en çok ithalat yapılan fasıl da 1 milyar 545 milyon dolarla "kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler" olarak kayıtlara geçti.

Ülkelere göre ihracat ve ithalat

Geçen ay en fazla ihracat, 862 milyon dolarla Almanya'ya yapıldı. Bu ülkeyi 606 milyon dolarla ABD ve 564 milyon dolarla Irak izledi.

En fazla ithalat ise 1 milyar 559 milyon dolarla Çin'den gerçekleştirildi. Bu ülkeyi 1 milyar 267 milyon dolarla Almanya ve 1 milyar 126 milyon dolarla Rusya Federasyonu takip etti.

Gümrük idarelerince nisanda tahsil edilen vergiler, 10 milyar 690 milyon lira olarak hesaplandı.

ÖTS'ye göre dış ticaret

Söz konusu dönemde Özel Ticaret Sistemi'ne (ÖTS) göre ihracat yüzde 41,62 azalışla 8 milyar 442 milyon dolar olurken, ithalat yüzde 32,17 azalarak 11 milyar 844 milyon dolara geriledi.

Dış ticaret açığı, ÖTS'ye göre yüzde 13,41 artışla 3 milyar 402 milyon doları bulurken, dış ticaret hacmi de yüzde 36,45 azalarak 20 milyar 286 milyon dolar olarak kayıtlara geçti.

Şirket verileri

Nisan ayı itibarıyla aktif limited şirket sayısı 862 bin 86, ticari işletme sayısı 681 bin 312, şube sayısı 205 bin 883, anonim şirket sayısı 142 bin 768, kooperatif sayısı 31 bin 119, kolektif şirket sayısı 11 bin 369, komandit şirket sayısı 2 bin 17 olarak tespit edildi.

Türkiye genelinde geçen ay itibarıyla aktif firma sayısı 1 milyon 936 bin 554, esnaf ve sanatkar iş yeri sayısı da 2 milyon 20 bin 150 olarak hesaplandı.